BỆNH LÝ THỰC VẬT - SỰ KÝ SINH VÀ XÂM NHIỄM CỦA MẦM BỆNH

Sự ký sinh và gây bệnhSự tác động của mầm bệnh vào câySử dụng các chất dinh dưỡng của cây để thoả mãnyêu cầu về đời sống của chúng.Xâm nhập gây hại rễ, hệ thống bó mạch của câyphá hủy quá trình vận chuyển chất dinh dưỡngtrong cây. Sinh sản ra độc tố và enzyme  phân giải, đầuđộc tế bào cây trồng, phá hủy các enzyme, quátrình trao đổi chất trong cây bệnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỆNH LÝ THỰC VẬT - SỰ KÝ SINH VÀ XÂM NHIỄM CỦA MẦM BỆNHSỰ KÝ SINH VÀ XÂM NHIỄM CỦA MẦM BỆNH Sự ký sinh và gây bệnhª Sự tác động của mầm bệnh vào cây  Sử dụng các chất dinh dưỡng của cây để thoả mãn yêu cầu về đời sống của chúng.  Xâm nhập gây hại rễ, hệ thống bó mạch của cây phá hủy quá trình vận chuyển chất dinh dưỡngtrong cây.  Sinh sản ra độc tố và enzyme  phân giải, đầu độc tế bào cây trồng, phá hủy các enzyme, quá trình trao đổi chất trong cây bệnh. Mối quan hệ giữa ký sinh và ký chủ là quan hệ ký sinh. Tính ký sinh: là quan hệ giữa hai cơ thể, cơ thể nàysống bám và sử dụng các nguồn thức ăn ở cơ thể kia đểsống. Cây ký chủ: là nguồn cung cấp chất ăn sẵn có cho kýsinh gây bệnh Ký sinh vật: Các cơ thể dị dưỡng sống bằng các chấthữu cơ có sẵn trong cây và gây bệnh cho cây gọi là kýsinh vật  mầm bệnh.ª Phân chia tính ký sinh của mầm bệnh  Ký sinh bắt buộc (obligate parasite) - Ký sinh chuyên tính - Chỉ sử dụng các vật chất hữu cơ có sẵn trong tế bào cây còn sống - Nấm sương mai, nấm rỉ sắt, nấm phấn trắng, virus, viroid, mycoplasma, protozoa, tuyến trùng.  Ký sinh không bắt buộc (facultative parasite) - Hoại sinh tự do có điều kiện (bán ký sinh) - Sống ký sinh trên tế bào sống của cây để sinh trưởng, sinh sản vô tính (nấm)  giai đoạn sinh sản hữu tính, không có cây ký chủ sống trên đồng ruộng  vẫn sống, tồn tại trên các tàn dư cây trồng (Ascomycotina) Bán hoại sinh (facultative saprophyte) - Ký sinh tự do có điều kiện - VSV gây bệnh sống trên các tế bào chết, tàn dư cây trồng, đất, hạt  tiến hành ký sinh gây bệnh trên tế bào cây còn sống  mầm cây con suy yếu (nấm mốc, Botrytis, Aspergillus, Penicillium). Hoại sinh (saprophyte) - Phát triển và sống ở các tế bào cây đã chết, tàn dư cây trồng, đất, gỗ  không ký sinh, sống ở các mô tế bào còn sống của cây  phân giải vật chất hữu cơ ở trong đất  các loại vi sinh vật đối kháng trong đất  ứng dụng biện pháp sinh học.ª Quá trình tiến hoá của tính ký sinh Hoại sinh ban đầu  thích ứng với cây trồng ký sinh ở mức độ thấp (bán hoại sinh, bán kýsinh)  ký sinh bắt buộc ký sinh mức độ cao). Loại hoại sinh: ban đầu sống bộ phận mô đã chếthoàn toàn  các bộ phận mô suy yếu đang chết thích ứng sống ở các mô còn sống đang phát triểnmạnh  ký sinh chuyên tính. Bán hoại sinh: tiết các độc tố, enzyme phân hủy khắc phục được sự chống đối của mô cây  mô cây bịchết  lây bệnh  xâm nhập tới các tế bào sống quanhvị trí lây bệnh ban đầu  tế bào xung quanh chết nhanh VSV hoại sinh, bán hoại sinh xâm nhập lan rộng tớivùng mô lan cận  hoàn thành chu kỳ phát triển. Bán ký sinh: xâm nhập vào mô cây suy yếu, vếtthương  sinh nhiều độc tố  sự hoạt động của cácenzym  tác động nhanh, mạnh tới các tế bào của câyđang sống làm mau chóng suy yếu, tê liệt  chiếm đoạtthức ăn của cây. Ký sinh chuyên tính: ký sinh trên mô còn sống (hệthống enzym nghèo hơn loại hoại sinh và bán ký sinh) tác động một cách ôn hoà, chậm chạp, không giết chết tếbào ngay  tế bào cây mới bị chết  ký sinh chuyêntính đã hoàn thành xong giai đoạn sinh trưởng  giaiđoạn sinh sản.ª Khả năng gây bệnh của ký sinh vật gây bệnh Tính xâm lược (infection): khả năng công phá đột nhập của mầm bệnh vào bên trong cây, vượt qua các cản trở và phản ứng chống đối tự vệ của cây để tiến hành bước đầu của quá trình xâm nhiễm. Tính gây bệnh (pathogencity): khả năng làm cho cây nhiễm bệnh, gây ra những tác động có hại trực tiếp cho mô thực vật. Tính độc (virulence): biểu hiện ở mức độ gây hại tới cây bệnh, thể hiện ở khả năng xâm nhập gây bệnh ở loài cây này và ở cả những giống cây khác trong loài cây đó.ª Tính chuyên hoá của ký sinh vật gây bệnh  Phổ ký chủ: một loài cây hoặc một tập đoàn gồm những loài cây khác nhau do một loài ký sinh nào đó gây ra bệnh.  Tính chuyên hoá: khả năng chọn lọc, thích ứng của một loại ký sinh trên một phạm vi ký chủ nhất định. - Tính chuyên hoá rộng: tính đa thực của vật ký sinh (Rhizoctonia, Sclerotium) - Tính chuyên hoá hẹp: tính đơn thực của vật ký sinh (sương mai, than đen, vi khuẩn Xanthomonas) Tính chuyên hoá mô, tính chuyên hoá cơ quan: chỉ lâybệnh vào loại mô hay loại cơ quan nhất định nhu mô,mô mạch dẫn, lá, rễ, quả. Tính chuyên hoá giai đoạn, tính chuyên hoá tuổi sinhlý: chỉ lây bệnh trên các cơ quan ở một giai đoạn, tuổisinh lý nhất định nào đó. Quá trình xâm nhiễm của mầm bệnh Quá trình xâm nhiễm của mầm bệnh gọi là ký sinh(parasite) vào cây trồng gọi là ký chủ (host)ª Giai đoạn tiền xâm nhiễm - Ký sinh bắt đầu tiếp xúc với mặt ngoài của ký chủ  xâm nhập vào bên trong mô  nguồn bệnh (inoculum) - Ký sinh bám dính vào mặt ngoài của ký chủ + Chất dịch nhầy bên ngoài (vi khuẩn) + Có lông nhỏ xung quanh ho ...