BỆNH LÝ THỰC VẬT - VI KHUẨN GÂY BỆNH CÂY TRỒNG

Đặc điểm chung Thực vật hạ đẳng, không có diệp lục (Chlorophylle) Sinh vật đơn bào (1 tế bào), có nhân giả (Prokaryotae) 1600 loài được biết, gồm: hoại sinh tuyệt đối (đại đa số)phân hủy chất bả hữu cơgây bệnh cho người, động vật, thực vật (180 loài)vi khuẩn gây bệnh cây: hoại sinh không bắt buộc (sốngtrên chất hữu cơ đã chết)trường hợp cây suy yếu - ký sinh gây bệnh cho cây (kýsinh không bắt buộc)nuôi cấy được trên môi trường nhân tạo (trừ các vikhuẩn fastidious ở mạch dẫn)...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỆNH LÝ THỰC VẬT - VI KHUẨN GÂY BỆNH CÂY TRỒNGVI KHUẨN GÂY BỆNH CÂY TRỒNG Đặc điểm chungThực vật hạ đẳng, không có diệp lục (Chlorophylle) Sinh vật đơn bào (1 tế bào), có nhân giả (Prokaryotae) 1600 loài được biết, gồm: hoại sinh tuyệt đối (đại đa số) phân hủy chất bả hữu cơ gây bệnh cho người, động vật, thực vật (180 loài) vi khuẩn gây bệnh cây: hoại sinh không bắt buộc (sống trên chất hữu cơ đã chết) trường hợp cây suy yếu - ký sinh gây bệnh cho cây (ký sinh không bắt buộc) nuôi cấy được trên môi trường nhân tạo (trừ các vi khuẩn fastidious ở mạch dẫn) Hình thái - Đa số có hình que, trừ Streptomyces (dạng sợi, không vách ngăn, phân nhánh xoắn, conidia thành chuỗi ở sợi trên không), biến dạng (hình chùy, Y, V), gắn lại thành đôi, chuỗi ngắn - Kích thước : dài 0,6-4,5 m, đường kính 0,5-1,0 m - Đa số có lông roi (dày 0,1 m)  di động được + ở một đầu (Xanthomonas) + nhiều lông roi chung quanh cơ thể (Pectobacterium)- Loài không có lông roi (khoảng 12 loài – không di độngđược)- Một số sinh bào tử và một số không sinh bào tử- Đa số vi khuẩn gây bệnh cây: + loại háo khí + nhuộm gram âm (Gr-)(trừ vk Corynebacterium, Streptomyces (Gr+)Cấu tạo Vỏ nhầy+ Vỏ nhầy: bảo vệ Vk, chống chịutác động bên ngoài Bào tương+ Vách tb: bán thấm có tính chọn Vách tế bàolọc, dày 50 -100A, chức năng: Màng bào tương - Duy trì áp suất thấm thấu tb - tích lũy chất dinh dưỡng - thải sản phẩm trao đổi Lông roi chất ra ngoài tb - nơi chứa một số enzym của tb vi khuẩn+Tế bào chất (Cytoplasma) - cấu tạo dạng hạt - có nhân không điển hình - thể nhân khuyếch tán - cấu tạo bởi DNA - dài gấp 20-50 lần chiều dài tế bào vi khuẩn - Hạt TBC chứa hệ thống men oxy hoá khử - RNA hoạt động như bộ phận sinh ra năng lượng của tế bào thực vật+ Lông roi - phát sinh từ trong tế bào chất ra ngoài - có từ 1 đến 2 hay nhiều lông roi, hoặc có loài không có lông roi (Corynebacterium)Vi khuẩn Pseudomonas chụp qua KHV điện tửCác dạng lông roi của vi khuẩn gây bệnh cây trồng- Teá baøo vi khuaån coù saéc toá hoaø tan haykhoâng hoaø tan (carotenoide, fluorecens) khuaån lacï coù maøu vaøng, traéng + vi khuaån kyù sinh caùc boä phaän caâytreân maët ñaát (thaân, laù, quaû) khuaån laïcmaøu vaøng (xanthomonas)  baûo veä choánglaïi taùc ñoäng cuûa aùnh saùng maët trôøi + vi khuaån haïi boä phaän döôùi ñaát cuûacaây khuaån laïc maøu traéng kem, naâu ñoû choáng laïi caùc vi sinh vaät soáng ôû trongñaát.Sinh sản - Vô tính phân đôi tế bào gọi là Schizomycetes. - Tốc độ sinh sản rất nhanh 20 phút phân chia một lần (điều kiện thuận lợi) – ngược lại - Hữu tính (một số loài): tiếp hợp trao nhận DNA  hình thành các loại và dạng chủng vi khuẩn.Đặc điểm dinh dưỡng- Là sinh vật dị dưỡng- Ký sinh không bắt buộc hoặc hoại sinh không bắt buộc- Lấy chất ăn bằng con đường thẩm thấu các chất dinh dưỡng trong dung dịch qua vách tế bào.- Hệ thống men khá phong phú để biến đổi các chất trong môi trường sống từ dạng phức tạp thành dạng đơn giản+ Men proteaza: phân giải protit, gelatin  idon,H2S, sulfuahydro - gây thối rữa mô thực vật+ Men amilaza: thủy phân tinh bột+ Men pectinaza, protopectinaza: phân giải pectinvà vách tế bào cây.+ Men xellulaza: phân giải các chất xơ+ Men saccaraza: phân giải đường đa đường đơn.+ Men clorofilaza: phân giải diệp lục làm mất màuxanh của mô bệnh  vết dầu hoặc quầng vàngquanh mô bệnh. + Men tirozinaza: men oxy hoá  mô bệnh có màu nâu đen.- Độc tố: 3 nhóm (theo Gambogi) + Nhóm gây hại cục bộ (Pseudomonas tabaci) gây chết mô tế bào  vết đốm tròn. + Nhóm gây hại toàn bộ cây trồng (Pseudomonas solanacearum)  héo xanh cà chua, khoai tây, thuốc lá. + Nhóm làm rối loạn sinh sản, tăng kích thước tế bào (Agrobacterium tumefaciens, Bacterium)  u sưng. Đặc điểm sinh thái Yếu tố phi sinh vật - Nhiệt độ thích hợp sinh trưởng là 20-30C tối thiểu 0 -2C tối đa 35-37C nhiệt độ chết 45-52C Một số loài có khả năng chịu được nhiệt độ cao Xanthomonas vesicatoria : 560C Pseudomonas lycopersicum : 680C Xanthomonas malvacearum : 500C (3-5 giờ) 1000C (10 phút).Ý nghĩa- Hạn chế tác hại của bệnh: canh tác, chọn giống, thời vụ- Lai tạo và chọn lọc những giống cây vừa chịu nóng,chịu lạnh vừa chống được bệnh- Aåm độ không khí + cần thiết ở giai đoạn đầu của quá trình xâm nhiễm + có thể chết trong điều kiện khô và bị ánh sáng trực xạ tiêu diệt (1 số loài), tế bào cây dễ nhiễm bệnh trong không khí ẩm ướt + phát triển phạm vi ẩm độ không k ...