Bệnh thận mạn

Thận là một cơ quan quan trọng của cơ thể. Cấu tạo bình thường mỗi người có 2 thận với kích thước bằng khoảng nắm tay nằm 2 bên cột sống dưới khung sườn.Hình ảnh: Sưu tầmThận đảm nhận các chức năng:- Lọc bỏ những chất thải của các quá trình chuyển hóa.- Cân bằng lượng dịch, các ion, và acid-base của cơ thể. - Tiết hormon giúp điều hòa huyết áp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh thận mạn Bệnh thận mạn Thận là một cơ quan quan trọng của cơ thể. Cấu tạo bình thường mỗingười có 2 thận với kích thước bằng khoảng nắm tay nằm 2 bên cột sống dướikhung sườn. Hình ảnh: Sưu tầm Thận đảm nhận các chức năng: - Lọc bỏ những chất thải của các quá trình chuyển hóa. - Cân bằng lượng dịch, các ion, và acid-base của cơ thể. - Tiết hormon giúp điều hòa huyết áp. - Sản xuất vitamin D dang hoạt hóa giúp xương chắc, khỏe. - Kiểm soát việc tạo tế bào hồng cầu. Với các chức năng quan trọng này, thận cần được bảo vệ và phát hiện cũngnhư điều trị sớm các bệnh thận. Bệnh thận mạn là gì? Bệnh thận mạn được chẩn đoán dựa vào các cận lậm sàng cho thấy tìnhtrạng bất thường cấu trúc và chức năng thận xảy ra trong ít nhất 3 tháng. Các nguyên nhân chính gây bệnh thận mạn: - Đái tháo đường: là một bệnh lý mà cơ thể không sản xuất đủ insulin (đáitháo đường típ 1) hoặc lượng insulin được sản xuất bình thường nhưng cơ thểkhông sử dụng được (đái tháo đường típ 2) dẫn đến hậu quả là lượng đường trongmáu cao và gây tổn thương nhiều cơ quan như mắt, tim, thận, mạch máu, thầnkinh) - Tăng huyết áp Hai nguyên nhân trên chiếm 2/3 các trường hợp bệnh thận mạn. - Viêm cầu thận - Thận đa nang: Đây là nguyên nhân bệnh thận di truyền nhiều nhất, ngoàira còn có hội chứng Alport (tăng oxalat niệu và cystin niệu nguyên phát). - Sỏi thận, phì đại tiền liệt tuyến, bướu gây chèn ép hệ niệu… - Nhiễm trùng tiểu nhiều lần. - Các bệnh lý miễn dịch (ví dụ: lupus) - Bất thường bẩm sinh hệ niệu (ví dụ: khiếm khuyết van bàng quang-niệuquản gây trào ngược) - Thuốc, độc chất: tình trạng sử dụng quá nhiều thuốc giảm đau trong thờigian dài như aspirin, actaminophen, NSAIDs (thuốc giảm đau không steroids nhưibuprofen) Bệnh thận mạn có bao nhiêu giai đoạn? Tùy theo giá trị của độ lọc cầu thận (GFR), bệnh thận mạn chia làm 5 giaiđọan từ giai đọan 1 đến giai đọan 5. Làm sao phát hiện bệnh thận mạn? Để phát hiện bệnh thận, những biện pháp đơn giản cần làm trước tiên là: - Đo huyết áp. - Xét nghiệm nước tiểu tìm protein (đạm): nếu lượng protein trong nướctiểu quá cao có thể chức năng lọc của thận đã tổn thương. Tuy nhiên, với các xétnghiệm cho kết quả protein niệu dương tinh với mức thấp hơn cần làm lại xétnghiệm sau vài tuần vì một số nguyên nhân có thể làm xuất hiện đạm trong nướctiểu như: vận động mạnh, nhiễm trùng tiểu… - Xét nghiệm máu: đo nồng độ creatinin trong máu và tính độ lọc cầu thận(GFR). Những ai có nhiều nguy cơ mắc bệnh thận mạn? Các đối tượng có nhiều nguy cơ mắc bệnh thận mạn gồm: - Người lớn tuổi. - Đái tháo đường. - Tăng huyết áp. - Tiền căn gia đình có người mắc bệnh thận mạn. - Chủng tộc người Mỹ gốc Phi, Mỹ gốc Hispanic, Châu Á… Bệnh thận có thể chữa khỏi không? Có nhiều bệnh thận có thể được điều trị thành công. Việc kiểm soát tốtnồng độ đường trong máu và huyết áp có thể ngăn ngừa được bệnh thận hoặc giữcho chức năng thận không xấu hơn. Tuy nhiên vẫn có nhưng bệnh thận mà nguyênnhân vẫn chưa được hiểu rõ và chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu. Do đó cần pháthiện sớm bệnh thận mạn để có biện pháp dùng thuốc và chể độ dinh dưỡng thíchhơp để bảo vệ chức năng thận. Khi đã bị suy thận, các phương pháp điều trị thay thế thận là gì? Có 3 phương pháp điều trị thay thế thận: - Hemodialysis (HD): Phương pháp lọc máu (còn gọi là thận nhân tạo)được tiến hành tại trung tâm lọc máu (hoặc tại nhà). Sử dụng hệ thống máy vàmàng lọc ngoài cơ thể giúp lọc bỏ chất độc và lượng nước dư thừa. - Peritonealdialysis (PD): Phương pháp lọc màng bụng được tiến hành tạinhà sau khi bệnh nhân và người thân đã được huấn luyện các kỹ thuật cần thiết. Sửdụng chính màng phúc mạc của ổ bụng bệnh nhân làm màng lọc để lọc bỏ chấtđộc và lượng nước dư thừa. - Kidney transplantation: Ghép thận. Thận ghép có thể lấy từ người hiếntạng đã chết hoặc còn sống, người hiến tạng có thể là người thân có quan hệ huyếtthống, bạn bè hoặc người tình nguyện. Ở Việt Nam hiện nay chỉ được ghép thậncủa người hiến thận có quan hệ huyết thống. Mọi người cần chú ý các dấu hiệu cảnh báo bệnh thận, đặc biệt l à các đốitượng có nhiều nguy cơ như người lớn tuổi, đái tháo đ ường, tăng huyết áp, cóngười thân mắc bệnh thận mạn,… để được khám và làm các xét nghiệm cần thiết. Những dấu hiệu cảnh báo bệnh thận - Huyết áp cao (huyết áp cao gây bệnh thận mạn, ngược lại bệnh thận mạncũng gây huyết áp cao). - Tiểu nhiều lần, đặc biệt vào ban đêm (> 2 lần/đêm), tiểu khó, đau khi đitiểu. - Phù quanh hốc mắt, bàn tay, bàn chân, mắc cá. - Xét ngh ...