Bệnh Thống Phong-Gout

Bệnh Thống Phong-GoutBệnh thống phong (gout) là một loại đau phong thấp với những cơn viêm khớp xương tái diễn (recurrent arthritis) do sự kết đọng (deposit) của tinh thể (crystals) chất uric acid trong khớp xương. Khớp xương hay bị thống phong nhất là khớp ở gốc (base) của ngón chân cái. Những khớp khác trong cơ thể cũng có thể bị thống phong như khủy tay, đầu gối, bàn tay, bàn chân, mắt cá chân, vai... Bệnh thống phong xẩy ra nhiều ở đàn ông, khoảng 20 lần nhiều hơn so với đàn bà. 90 phần trăm bệnh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh Thống Phong-Gout Bệnh Thống Phong-Gout Bệnh thống phong (gout) là một loại đau phong thấp với những cơnviêm khớp xương tái diễn (recurrent arthritis) do sự kết đọng (deposit) củatinh thể (crystals) chất uric acid trong khớp xương. Khớp xương hay b ịthống phong nhất là khớp ở gốc (base) của ngón chân cái. Những khớp kháctrong cơ thể cũng có thể bị thống phong như khủy tay, đầu gối, bàn tay, bànchân, mắt cá chân, vai... Bệnh thống phong xẩy ra nhiều ở đàn ông, khoảng20 lần nhiều hơn so với đàn bà. 90 phần trăm bệnh nhân là đàn ông trên 40tuổi. Nguyên Nhân và Hiểm Họa (Risk) Thống phong gây ra vì lượng uric acid trong máu lên cao, có thể vì cơthể sản xuất quá nhiều uric acid quá, hay vì sự xuất thải uric acid do thận bịsuy giảm, hoặc vì cả hai lý do. Khi chất uric acid trong máu lên cao, tinh thểuric acid kết đọng ở khớp xương và gây ra viêm khớp. Chất uric acid cótrong đố ăn có chất purines, nhưng phần lớn do chính cơ thể sản xuất. Những hiểm họa (risks) làm người ta dễ bị thống phong: Xử dụngthuốc lợi tiểu, thí dụ thông dụng như hydrochlorothiazide hay furosemide.Dùng vài thứ thuốc như niacin, cyclosporine.. Một vài bệnh về máu như ungthư máu (leukemia) và bệnh dư máu (polycythemia). Đàn ông hơn 60 tuổi..Gia đình đã có người bị thống phong (family history of gout). Mập ù(obesity). Bệnh tuyến giáp trạng, bệnh thận, thiếu máu, cao áp huyết, đáiđườn... Bị thương (trauma), giải phẫu, quang tuyến trị liệu (radiationtherapy)... Ăn nhiều thức ăn có nhiều uric acid như cá sardines, gan, thận,óc... Uống nhiều rượu. Ðịnh Bệnh A. Triệu chứng (symptoms) và dấu hiệu (signs): Đau nhiều và độtngột ở một khớp bị xưng, thường là ở khớp xương tại gốc ngón chân cái hayở một khớp xương lớn hơn. Thường cơn đau bắt đầu vào ban đêm và thườngchỉ ở một khớp (monoarticular). Khớp xương bị viêm sẽ bị sưng, đỏ, nóngvà đau. Da chung quanh khớp có màu đỏ và bóng (shiny). Sốt (fever) đôi khixẩy ra. B. Thử nghiệm: - Tìm tinh thể uric acid trong khớp bằng cách lấy dung dịch trongkhớp xương để tìm tinh thể dưới kính hiển vi. Thử ngiệm lượng uric acidtrong máu. Tuy nhiên thử nghiệm có thể sai lầm vì lượng uric acid có thểbình thường trong những cơn đau cấp tính và ngược lại nhiều người cólượng uric acid cao nhưng không bao giờ bị đau cả. - Quang tuyến định bệnh thường sẽ bình thường (normal) lúc đầu. Viễn Ảnh (Outcome) Và Biến Chứng (Complications): Lần đầutiên bị thống phong cấp tính (acute), cơn đau kéo dài khoảng vài ngày. Nếukhông chữa trị, cơn đau rất dễ tái diễn. Nếu chữa cho giảm lượng uric acidtrong máu, cố giảm hay tránh những hiểm hoạ các cơn đau sẽ thưa bớt đihay hết hẳn. Nếu để lâu ngày, không chữa trị có thể sẽ bị biến chứng: Khớpbị biến dạng (deformed), tàn tật (crippled). Sạn ở thận (uric acidstones).Viêm những giây chằng (ligaments), gân (tendon) và xương. Chữa Trị Mục đích chính của trị liệu là làm giảm viêm và tìm những hiểm họa,nếu có, để tránh. Cần tránh sự tái diễn cơn đau, bằng cách làm giảm uricacid trong máu. Đồng thời cũng cần để ý để đề phòng những tổn thương, đôikhi nguy hiểm, có thể gây ra vì thuốc chữa. A. Tổng quát (general measures): Nằm nghỉ ngơi (bed rest) rất quantrọng. Chườm nước đá hay chai có nước ấm vào khớp bị viêm. B. Thuốc chữa: 1. Chữa bệnh cấp tính: Thuốc chống sưng đau (NSAIDs) nhưindomethacin, ibuprofene, naproxene. Thuốc colchicine. Thuốc kích thích tốvỏ tuyến thượng thận (glucocorticosteroids) như prednisone. 2. Chữa ngừa bệnh bằng cách làm giảm lượng uric acid trong máu:Allopurinol là thuốc làm giảm sự sản xuất uric acid trong cơ thể. Probenecidlàm tăng sự xuất thải uric acid khỏi cơ thể theo đường thận. Những thuốcnày có thể gây nhiều phản ứng không thuận lợi (side effects) khá nặng. C. Dinh dưỡng (diet): Tránh ăn thức ăn có nhiều chất purine gan,thận, óc, cá sardines... Uống nhiều nước khoảng 12 ly nước một ngày để làmnước tiểu loãng ra và ngừa sạn thận. Tránh uống rượu nhất là rượu bia hayrượu vang đỏ (red wines). Nếu mập ù hãy cố giảm cân đúng cách. Giảm cânkhông đúng cách, quá nhanh cũng có thể dễ bị đau thống phong. Thăm, Gọi Bác Sĩ Gia Ðình: Có triệu chứng bệnh để được định bệnhvà chữa bệnh. Sau 3 ngày chữa bệnh mà vẫn còn đau. Trong khi uống thuốc chữa cóxẩy ra: sốt hơn 101 độ F; nổi ban (skin rash), đau cổ họng, lưỡi đỏ hay chảymáu lợi (bleeding gum); ói mửa, đi cầu lỏng và nhiều lần. Những triệu chứng gì lạ khác có thể là do thuốc chữa bệnh thốngphong gây ra. Phạm Anh Dũng, M.D. ...