BỆNH TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY VÀ CÁCH KHẮC PHỤC

Bệnh trào ngược dạ dày - thực quản rất phổ biến ở các nước phương Tây (10-20% dân số mắc), hiện ngày càng có xu hướng tăng ở các nước châu Á - Thái Bình Dương. Người ta cho rằng nguyên nhân dẫn đến xu hướng này là do những biến đổi về kinh tế - xã hội, thay đổi lối sống, chế độ ăn, tăng cân...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỆNH TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY VÀ CÁCH KHẮC PHỤC Nền tảng ổn định – Phát triển địa phương BỆNH TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY VÀ CÁCH KHẮC PHỤCBệnh trào ngược dạ dày - thực quản rất phổ biến ở các nước ph ương Tây (10-20% dân s ốmắc), hiện ngày càng có xu hướng tăng ở các nước châu Á - Thái Bình D ương. Ng ười ta chorằng nguyên nhân dẫn đến xu hướng này là do những biến đổi về kinh tế - xã hội, thay đổilối sống, chế độ ăn, tăng cân... Thế nào là bệnh trào ngược dạ dày - thực quản? Trào ngược dạ dày - thực quản (TNDDTQ) là để chỉ sự trào ngược dịch ở dạ dày lên thực quản. Bình thường dịch dạ dày có thể trào lên thực quản không gây triệu chứng gì. Đó là trào ngược sinh lý. Tình trạng bệnh lý TNDDTQ xảy ra khi có tăng trào ngược và kéo dài hơn, gây ra triệu chứng khó chịu, lâu ngày có th ể có biến chứng như viêm trợt, loét thực quản, chít hẹp thực quản, thực quản Barrett, ung thư.Các triệu chứng điển hình của TNDDTQ là:- Cảm giác nóng bỏng sau xương ức giữa ngực, hay xảy ra sau bữa ăn hoặc lúc cúi mình v ề phíatrước, hoặc lúc nằm ngửa. Ban đêm bị đau, khó chịu, nếu ngồi d ậy ho ặc nâng cao đ ầu thì đ ỡ. Ănnhiều mỡ, uống cà phê, ăn sôcôla có thể làm triệu chứng kéo dài, n ặng thêm. Tri ệu ch ứng có th ểgiảm khi uống các thuốc chống acid. Đau nóng rát khu trú ở bụng trên cũng có giá tr ị g ần nh ư nóngsau xương ức.- Ợ chua cũng là một triệu chứng đặc trưng c ủa TNDDTQ. Dịch trào ng ược có th ể ứa lên mi ệng, v ịchua. Có khi dịch quá nhiều nên nhầm là nôn.Các triệu chứng không điển hìnhDịch trào ngược có thể lên cao tới họng, hầu, thanh quản, đ ường th ở và gây các bi ểu hi ện ngoàithực quản như:- Các biểu hiện về tai mũi họng: Họng mất cảm giác. Cảm giác nu ốt ngh ẹn nh ư có d ị v ật ho ặcvướng sau xương ức hay sau yết hầu. Điều trị chống trào ngược sẽ gi ảm gần nh ư h ết. 10% s ốbệnh nhân TNDDTQ có viêm họng hay tái phát, nhất là ở số người tr ẻ, đi ều tr ị kháng sinh ít đ ỡ,không sốt, không thay đổi thể trạng. Khám tai mũi họng thường chỉ phát hi ện viêm h ọng nh ẹ. Bi ểuhiện ở thanh quản: 25% số bệnh nhân bị khản tiếng, sáng dậy khản đặc r ồi h ết nhanh. Th ường honhiều.Các biểu hiện ở phổi: Khó thở ban đêm do hít phải dịch vị acid vào phế qu ản. Tr ường h ợp này ítgặp, nhưng nặng, có khi có cơn như hen suyễn.Đau ngực: TNDDTQ là nguyên nhân thông thường nhất c ủa đau ngực không do b ệnh tim. Đauthường sau bữa ăn hoặc ban đêm; đau kéo dài nhiều gi ờ, sau xương ức, không lan sang bên. Đaugiảm sau khi uống thuốc chống acid; khởi phát đau có liên quan tới m ột đợt trào ngược d ịch v ị acid.Có khi đau rõ rệt ở ngực do trào ngược chứ không phải chỉ là cảm giác nóng. Đau gi ống nh ư c ơnđau thắt ngực dễ lầm với bệnh lý động mạch vành. Th.S – Lương y Nguyễn Thanh Tuấnhttp://nhathuocgiatruyen.vn -1- Nền tảng ổn định – Phát triển địa phươngTriệu chứng ít gặp hơn là: Ợ từng đợt, n ấc (do kích thích dây th ần kinh ph ế v ị), thi ếu máu nh ượcsắc do viêm thực quản chảy máu rỉ rả.Điều trịĐiều trị TNDDTQ cần dựa trên cơ sở bệnh sinh. Biểu hiện lâm sàng m ỗi ng ười m ột khác, cóngười triệu chứng thì rầm rộ nhưng lại không có tổn thương thực th ể, có người không có tri ệuchứng lại có thực quản ngắn Barrett, hoặc hẹp. Thông thường bệnh nhân hay có viêm tr ợt th ựcquản ở đoạn nối tâm vị - thực quản. Mục đích điều trị là: làm giảm tri ệu chứng, c ải thi ện ch ấtlượng sống; làm liền sẹo các tổn thương nếu có; giảm nguy cơ biến chứng.Trước hết, bệnh nhân cần thay đổi cách sống: thay đổi tư th ế n ằm (gối đầu cao kho ảng 15cm ho ặckê vai cao 25cm); tránh tư thế cúi lâu, tránh nằm ngửa ngay sau b ữa ăn và trong kho ảng 3 gi ờ; Gi ảmchênh lệch áp lực bụng - thực quản bằng cách ăn nhi ều bữa nhỏ, tránh ăn quá no, không m ặc qu ầnáo chật, tránh béo phì...; ăn giảm chất béo, tránh ăn sôcôla, t ỏi, m ỡ, r ượu, bia, gia v ị cay, cà-ri. Đ ồuống có độ pH thấp như rượu vang đỏ có thể làm tăng tri ệu chứng, thu ốc lá làm n ặng thêm tràongược và có nguy cơ gây ung thư.Dùng thuốcDùng các thuốc ức chế bơm proton (PPI): Hiện nay, xu hướng đi ều tr ị ngay t ừ đ ầu b ằng các thu ốcnày với liều chuẩn hằng ngày, trong 2-4 ngày đầu. Bệnh nhân thường đáp ứng tốt, giảm triệu chứngnhanh, đa số ổn định lâu, liền sẹo loét.Điều trị dài hạn: Tùy theo trường hợp, nhất là những trường hợp viêm thực quản n ặng: Có th ể dùngliều giảm một nửa hằng ngày, từng đợt 2-4 tuần. Có thể liên tục kéo dài hằng năm. Có nghiên cứutheo dõi điều trị dài hạn tới 11 năm, bệnh nhân vẫn chịu đựng tốt.Dùng các thu ...