Bệnh Ung Thư Tuyến Giáp Trạng (Thyroid)

Tuyến giáp trạng có hình dạng của một con bướm nằm trước cổ, bên dưới thanh quản, gồm hai phần (2 lobes hoặc 2 thùy). Hai phần này được ngăn ra bởi isthmus, nằm giữa. Một tuyến giáp trạng bình thường có kích thước khoảng 3-4 cm, nằm dưới da nên khó có thể sờ nắn. Tuyến giáp trạng gồm hai loại tế bào, cả hai đều tiết nội tiết tố. • Tế bào follicular (thyroid follicular cell) tiết ra nội tiết tố giáp trạng, nội tiết tố này ảnh hưởng đến nhịp tim, huyết áp,thân nhiệt và trọng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh Ung Thư Tuyến Giáp Trạng (Thyroid) Ung Thư Tuyến Giáp Trạng (Thyroid)Tuyến giáp trạng có hình dạng của một con bướm nằm trước cổ, bên dướithanh quản, gồm hai phần (2 lobes hoặc 2 thùy). Hai phần này được ngăn rabởi isthmus, nằm giữa. Một tuyến giáp trạng bình thường có kích thướckhoảng 3-4 cm, nằm dưới da nên khó có thể sờ nắn.Tuyến giáp trạng gồm hai loại tế bào, cả hai đều tiết nội tiết tố.• Tế bào follicular (thyroid follicular cell) tiết ra nội tiết tố giáp trạng, nộitiết tố này ảnh hưởng đến nhịp tim, huyết áp,thân nhiệt và trọng lượng.• Tế bào C tiết ra calcitonin, nội tiết tố này điều tiết lượng calcium trongmáu.Bốn tuyến cận giáp (parathyroid) nằm sau tuyến giáp trạng. Các tuyến nàytiết ra nội tiết tố parathyroid có nhiệm vụ giúp cơ thể duy trì một lượngcalcium cân bằng.Căn bản về ung thưUng thư xuất phát từ tế bào, đơn vị căn bản của mô. Bình thường tế bào datăng trưởng, sinh sản và tạo tế bào mới. Mỗi ngày tế bào da già lão, chết vàtế bào mới thay thế.Đôi khi tiến trình sinh hóa trật tự này trở nên bất thường. Tế bào mới xuấthiện khi không cần thiết, và tế bào già lão hoặc tế bào hư hoại không chếtnhư đã định. Các tế bào dư thừa này tạo thành khối, gọi là khối u hay bướu.Bướu hay khối u có thể lành (benign) hoặc độc (cancerous):Bướu lành:• Ít khi gây tử vong• Không ăn lậm (invasive) đến các mô lân cận• Không lan xa đến những bộ phận khác trong cơ thểBướu độc như ung thư:• Có thể gây tử vong• Có thể tái phát sau khi đã được cắt bỏ, chữa trị• Có thể ăn lậm đến các mô lân cận• Lan ra các bộ phận khác; việc lan tràn của khối u gọi là metastasis.Các loại ung thư tại tuyến giáp trạng1. Papillary: chiếm 80-90% những loại ung thư giáp trạng, khởi thủy từ loạitế bào follicular. Loại ung thư này tăng trưởng chậm, nếu tìm thấy sớm, việctrị liệu có kết quả rất khả quan.2. Follicular: Khoảng 15% các loại ung thư giáp trạng, loại ung thư này xuấtphát từ tế bào follicular, tăng trưởng chậm; nếu tìm thấy sớm, việc trị liệu cókết quả rất khả quan.3. Medullary: Khoảng 3% các loại ung thư giáp trạng, loại ung thư này khởithủy từ tế bào C. Loại ung thư này tạo ra một lượng calcitonin rất cao; nếutìm thấy sớm và trị liệu sớm trước khi ung thư lan ra những nơi khác, kếtquả rất khả quan.4. Anaplastic: Loại ung thư giáp trạng hiếm có (khoảng 1-2%), khởi thủy từtế bào follicular. Loại ung thư này rất khó tìm và khó chữa vì tế bào ung thưtăng trưởng nhanh chóng.Dù chưa biết rõ nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp trạng, nhưng y học đãtìm ra một số yếu tố liên quan đến loại ung thư này, gia tăng tỷ lệ bị ung thư,gọi là risk factors. Tuy nhiên, vẫn có nhiều bệnh nhân bị ung thư màkhông có yếu tố rủi ro nào cũng như người có nhiều yếu tố rủi ro nhưng vẫnkhông bị ung thư.Các cuộc nghiên cứu cho thấy các yếu tố sau đây gia tăng tỷ lệ ung thưtuyến giáp trạng:• Quang tuyến: Những cuộc chữa trị quang tuyến quanh vùng cổ sẽ gia tăngtỷ lệ ung thư tuyến giáp trạng, loại papillary hoặc follicular. Nguồn quangtuyến thông thường nhất đến từ việc trị liệu. Từ những năm 1920 -1950, bácsĩ thường sử dụng quang tuyến để chữa trị chứng sưng hạch hạnh nhân(tonsils, amidal) ở trẻ em, mụn ở mặt (acne) cũng như những chứng bệnhkhác tại đầu & cổ. Những bệnh nhân này về sau, đa số đều bị ung thư tuyếngiáp trạng.Những loại quang tuyến dùng để chẩn bệnh như X-ray chụp hình phổi hoặcrăng thường có lượng quang tuyến rất thấp so với loại quang tuyến d ùng vàoviệc trị liệu. Tuy nhiên, khi dùng thường xuyên lượng quang tuyến có thểlên cao, nên thảo luận với bác sĩ, nha sĩ về việc dùng hình quang tuyến đểchẩn bệnh và chỉ dùng khi cần thiết.Một nguồn quang tuyến khác đến từ việc thử bom nguyên tử, những nhàmáy chứa chất phóng xạ gặp tai nạn. Chẳng hạn như nguồn quang tuyến đếntừ hậu quả phóng xạ nguyên tử (radioactive fallout) khi thử bom nguyên tử(tại Hoa Kỳ cũng như những nơi khác trên thế giới vào những năm 1950 -1960), từ những trung tâm nguyên tử lực (nuclear power plants) gặp tai nạn(Chernobyl năm 1986) và chất phóng xạ thải ra từ những nhà máy sản xuấtvõ khí nguyên tử như Hansford tại tiểu bang Washington năm 1940. Nhữngchất phóng xạ này thường là I-131 (I*). Trẻ em nhiễm phóng xạ idodine, tỷlệ ung thư tuyến giáp trạng gia tăng rất cao khi trưởng thành.• Thân quyến bị ung thư tuyến giáp trạng, loại medullary: Sự thay đổi, haybiến thái của di thể (gene) RET truyền từ cha mẹ đến con cái. Thử máu cóthể tìm ra di thể RET đã biến thái. Khi tìm ra sự bất thường của di thể RETtrong những bệnh nhân với ung thư tuyến giáp trạng, loại medullary, bác sĩcó thể đề nghị việc thử máu cho thân nhân của người bệnh hoặc có thể đềnghị việc cắt bỏ tuyến giáp trạng trước khi phát ung thư. Khi loại ung thưnày tìm thấy ở nhiều người trong một gia đình, sách vở y học gọi là familialmedullary giáp trạng cancer hoặc multiple endocrine neoplasia (MEN) ...