Bổ sung hai loài mới thuộc chi Solanum L. (Họ cà: Solanaceae Juss.) cho hệ thực vật Việt Nam

Bài viết nghiên cứu phân loại học cà Solanaceae Juss, bổ sung hai loài mới thuộc chi Solanum L. cho hệ thực Việt Nam đó là Solanum nienkui Merr.& Chun (1935) và Solanum griffithii (Prain) C.Y. Wu & S.C. Huang (1978).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bổ sung hai loài mới thuộc chi Solanum L. (Họ cà: Solanaceae Juss.) cho hệ thực vật Việt Nam27(3): 12-15 T¹p chÝ Sinh häc 9-2005 bæ sung hai loµi míi thuéc chi Solanum L. (hä Cµ: solanaceae Juss.) cho hÖ Thùc vËt ViÖt Nam vò v¨n hîp ViÖn Khoa häc h×nh sù Vò Xu©n ph−¬ng ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt Trong khi nghiªn cøu ph©n lo¹i hä Cµ nhá mµu vµng nh¹t. MÉu vËt do NguyÔn V¨n(Solanaceae Juss.), chóng t«i bæ sung 2 loµi Phó thu t¹i xU Ba Tr¹i, huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©ymíi thuéc chi Solanum L. cho hÖ thùc vËt ViÖt ngµy 21-04-1976 vµ hiÖn ®−îc l−u gi÷ t¹i PhßngNam. §ã lµ: Tiªu b¶n thùc vËt, ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt (HN). 1. Solanum nienkui Merr. & Chun (1935). D−íi ®©y lµ c¸c ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña hai 2. Solanum griffithii (Prain) C. Y. Wu & S. loµi trªn. C. Huang (1978). Nh−ng theo luËt danh ph¸p hiÖn hµnh, tªn 1. Solanum nienkui Merr. & Chun-Cµ cômSolanum griffithii C. Y. Wu & S. C. Huang hoa dµi(1978) lµ tªn ®ång ©m (homonym) muén so víitªn Solanum griffithii Kuntze (1891) ®−îc viÕt Merr. & Chun, 1935. Sunyatsenia, 2: 318;cho mét loµi kh¸c ë Malaixia. V× vËy, chóng t«i K. Z. Kuang & A. M. Lu, 1978. Fl. Reipubl.®Ò nghÞ ®Æt tªn míi thay thÕ cho tªn cña loµi thø Pop. Sin. 67(1): 97; Z. Y. Zhang et al. 1994. Fl.2 trªn lµ Solanum neogriffithii V. V. Hop, nom. Chin. 17: 321.nov. C©y th¶o hoÆc bôi ®øng, cao 50-100 cm, Loµi Solanum nienkui Merr. & Chun hiÖn th−êng ph©n nh¸nh. Th©n trßn, cã l«ng h×nh sao,míi chØ ®−îc ghi nhËn cã ë Trung Quèc. Nã th−êng cã gai nhá dµi kho¶ng 1 mm. L¸ ®¬n,kh¸c víi c¸c loµi trong cïng chi ®U ®−îc biÕt ë mäc c¸ch; phiÕn l¸ h×nh trøng hÑp hoÆc h×nhViÖt Nam [1, 3, 4, 5, 6, 7, 8] bëi cã côm hoachïm m¶nh vµ th−êng kÐo dµi (cã d¹ng nh− trøng thu«n, cì 4-11 × 2-6 cm; chãp l¸ nhän haycôm hoa xim bä c¹p) víi rÊt nhiÒu hoa... MÉu tï; gèc l¸ h×nh nªm; mÐp l¸ nguyªn hoÆc gÇnvËt do NguyÔn ThÞ Nhan thu t¹i xU Hoµ LÔ, nh− nguyªn; mÆt trªn cã l«ng h×nh sao th−a,huyÖn Kr«ng P¾c, tØnh §¾c L¾c ngµy 23-12- mÆt d−íi cã l«ng h×nh sao dµy; g©n bªn 4-5 cÆp.1979, hiÖn ®−îc l−u gi÷ t¹i Phßng Tiªu b¶n thùc Cuèng l¸ dµi 1-4,5 cm, cã l«ng h×nh sao dµy.vËt, ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt (HN) Côm hoa chïm ë ngoµi n¸ch l¸, hiÕm khi ëvµ ViÖn Sinh häc nhiÖt ®íi Tp. Hå ChÝ Minh ngän, dµi 3-8 cm; cuèng hoa dµi 5-10 mm, cã(HM). l«ng h×nh sao. §µi h×nh chu«ng, dµi 4-6 mm, mÆt ngoµi cã l«ng h×nh sao dµy, mÆt trong hÇu Loµi Solanum neogriffithii V. V. Hop, nom. nh− kh«ng cã l«ng; thuú ®µi h×nh tam gi¸c,nov. ®U ®−îc ghi nhËn ë Ên §é, Mianma vµ kh«ng ®Òu, dµi 1-2 mm. Trµng mµu lam tÝm, dµiTrung Quèc. Nã kh¸c c¸c loµi trong cïng chi ®U 0,8-1,2 cm; thuú trµng h×nh trøng tam gi¸c,®−îc biÕt ë ViÖt Nam [1, 3, 4, 5, 6, 7, 8] lµ qu¶ kh«ng ®Òu, dµi 4-6 mm, mÆt ngoµi cã l«ng dµy,mäng nh½n ®−îc bao bäc gÇn kÝn bëi ®µi ®ång mÆt trong hÇu nh− kh«ng cã l«ng. NhÞ 5, ®Ýnhtr−ëng cã l«ng h×nh sao vµ nhiÒu gai trªn èng trµng; chØ nhÞ dµi 0,5-1 mm; bao phÊnC«ng tr×nh ®−îc hç trî vÒ kinh phÝ cña Ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu c¬ b¶n.12dµi 4-6 mm. BÇu nh½n; vßi nhuþ dµi 5-6 mm. dÑp, h×nh thËn, ®−êng kÝnh 1,5-2 mm, cã g©nQu¶ mäng, h×nh cÇu, ®−êng kÝnh 1 cm. H¹t m¹ng l−íi (h×nh 1). H×nh 1. Solanum nienkui Merr. & Chun 1. cµnh mang hoa; 2. ®µi hoa; 3. qu¶ mäng; 4. trµng vµ nhÞ; 5. nhÞ vµ nhuþ (h×nh vÏ theo mÉu NguyÔn ThÞ Nhan 695, HN) Loc. class: China (Hainan). Typus: N.K. n«ng; c¶ hai mÆt ®Òu cã l«ng h×nh sao; g©n bªnChun & C.L. Tso 43319 (HT?) 4-6 cÆp, cã gai nh− trªn g©n chÝnh; cuèng l¸ dµi Sinh häc vµ sinh th¸i: Mïa hoa qu¶ quanh 2-4 cm, cã gai vµ cã l«ng h×nh sao nh− ë cµnh.n¨m. Mäc ë n¬i s¸ng vµ Èm ven rõng, ven suèi. Côm hoa chïm mäc ë ngoµi n¸ch l¸; cuèng hoa dµi 0,7-1 cm, cã gai nhá vµ cã l«ng h×nh sao. §µi Ph©n b ...