Tổng quan thực vật Chi Solanum L.

ChiSolanumL. là một chi lớn nhất trong họ Cà (Solanaceae). Các loài thuộc chiSolanumphân bố chủ yếu ở các vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới ấm. Vùng nhiệt đới Trung và Nam Mỹ là nơi có số lượng loài thuộc chiSolanumnhiều nhất, đa dạng nhất, sau đó đế châu úc, châu Phi và châu Á nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Tài liệu dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc các kiến thức tổng quan vềChi Solanum L. Mời bạn đọc tham khảo.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quan thực vật Chi Solanum L.TỔNGQUANTHỰCVẬTCHISolanumL.ChiSolanumL.làmộtchilớnnhấttronghọ Cà(Solanaceae).CácloàithuộcchiSolanumphânbốchủyếuởcácvùngnhiệtđới,cậnnhiệtđớivàônđớiấm. Vùng nhiệt đới Trung và Nam Mỹ là nơi có số lượng loài thuộcchiSolanumnhiềunhất,đadạngnhất,sauđóđế châuúc,châuPhivàchâuánhiệtđới,trongđócóViệtNam[18].ChiSolanumởViệtnamcó28loài[6],phânbốtừBắcvàoNam,cácloàithuộcchiSolanumcógiátrị thựctiễnnhư:làmthuốc,làmrauănvàlàmcảnh.Trongcácloàicótácdụnglàmthuốcthìkhôngítloàicóchứaalcaloid,nênviệcsửdụng chúng ta cần hết sức lưu ý. Alcaloid trong họ Cà nói chung vàchiSolanumnóiriênglànhữnghợpchấtvừacótácdụnglàmthuốcđồngthời lạivừacóđộctính.Cácloàiđượcsử dụnglàmrauăncũngcógiátrị kinhtếkhôngnhỏ,trongđóphảikểđếnmộtsố loàiđemlạilợiíchrấttolớnchoconngườinhư:Khoaitây(S.tuberosum),Càchua(Lycopersiconesculentum)…Chođếnnaytrênthếgiớiđãcónhiềucôngtrìnhnghiêncứuvềvịtríphânloại, phânbố,đặcđiểmthựcvậtcủachiSolanumL..Trongkhiđó, ở ViệtNamcácnghiêncứuvềvấnđềnàycònchưanhiều.1.Vị tríphânloạichiSolanumL.vàhọ Cà(SolanaceaeJuss.)trênthế giớivàởViệtNamtrongcáchệthốngphânloạithựcvậtTrênthếgiới,ngaygiữathếkỷ18,C.Linnaeus(1753)[ 46]đãbiếtdựavàomộtsốđặcđiểmcủathựcvật(chủyếulàsố lượngnhị)để sắpxếpcácchivàloài thựcvật(trongđócócácloàisaunàythuộchọCà)vàocácnhómkhácnhau.Đâylàkiểuphânchia“tự nhiên”chủ quan.Mặcdùvậy,nóvẫnlàkiểuphânchia tiếnbộnhấtthờibấygiờ,nêncáctácgiảsauđóđãsửdụngcáchphânchianày đểnghiêncứuhệthựcvậtcủamỗiquốcgiahayvùnglãnhthổ.Năm1789,A.Jussieu[44]côngbốtêngọicủahọCà:SolaneaeJuss.(lấytừtênchiSolanumL.).TêngọiSolanaecủaJuss.về sauđượcchỉnhlạichođúngvớitêngọicủaluậtdanhpháp:SolanaceaeJuss.,typus:SolanumL.SaucôngbốcủaJuss.1789,nhiềunhànghiêncứuđãbiếtdựavàocácđặcđiểm hìnhtháinhư:hoa,quả,hạt…đểmôtảhọvàcáctaxontronghọ.Tuynhiên,khisắpxếpcáctaxontronghọ cònnhiềuýkiếnkhácnhau.Chẳnghạn,R.Brown(1810)[43]đãdựavàocácnhómđốilậpnhauvề hìnhtháicủatràng(xếpnếpđốilậpkhôngxếpnếp),nhị (nhị nhiềuđốilậpvớihainhị khoẻ),phôi(phôicongđốilậpvớiphôihơiconghìnhcung)đểchiaSolaneaerathànhhaiSection.ĐếnKunth(1818)[45]lạidựavàosự đốilậpvề hìnhtháicủaquả (quả mọngđốilậpvớiquảnang)đểchiaSolaneaerathànhhaiSection.Mặcdùcónhữngýkiếnkhácnhau,nhưngnhìnchungđâyvẫnlàbướctiếnrấtquantrọngsovới thờicủaC.Linnaeus(1953)[46],bởinóđãđưađượccáctaxoncóquanhệthâncậnvềgầnvớinhauhơn.Về sau,nhiềutácgiả khinghiêncứuhọSolanaceaeđãxâydựngđượccáchệthốngphânloại.Trảiquamộtthờigiandài,đếnnayđãcókhôngítcáchệthống phânloạirađời.Cáchệ thốngđượcxâydựngtrêncơ sở cáctaxonxếpsauthườngcónhiềuđặcđiểmtiếnhoáhơncáctaxonxếptrước.Vàkhixâydựng hệthốngcáctácgiảđềuchủyếudựavàonhữngđặcđiểmđiểnhìnhnhấtcủacơ quansinhsản.Tuynhiên ở mỗithờikỳ,mỗitácgiả lạicócáchnhìnnhậnriêngtrongviệcxâydựnghệthốngcủamình.Quanghiêncứucáchệthốngphânloạivề họSolanaceaecủamộtsố tácgiả ở thờikỳ khácnhau,chúngtôinhậnthấycómộtsốquanđiểmphânchiasauđây:1.1.Quanđiểm1:HọSolanaceaeđượcphânchiathànhcáctông.Tiêubiểuchoquanđiểmphânchianàycómộthệthốngphânloạinổitiếngnhư:G.Bentham &J.D.Hooker(1864)[42],H.Melchior(1964)[39],V.H.Heywood(1993)[26]. Theo hệ thống phân loại của G. Bentham & J. D. Hooker(1864)[42]:a:họSolanaceaeđượcchiathành5tông,với66chi.Đólà:Trib.1.Solaneae:Thuỳtrànggấpnếp,xếpvan;quảmọng…(31chi):Lycopersicum,Solanum,Cyphomandra,Phyalis,Capsicum…Trib.2.Atropeae:Thuỳtràngkhônggấpnếp,xếplợp;quảmọng…(6chi):Grabowskia,Lycium,Atropa,Mandragora,Dyssochroma,Solandra.Trib.3.Hyoscyameae:Thuỳtrànggấpnếp,xếplợp;quảnang…(4chi)Datura,Scopolia,Physochlaina,Hyoscyamus.Trib.4.Cestrineae:ốngtrànghìnhtrụ,thuỳtràngxếplợphayvancongvàohay gấpnếp;quảmọnghayquảnang…(10chi):Cestrum,Nicotiana..Trib.5.Salpiglossideae:Thuỳ trànggấpnếpcongvào;xếplợphayxếpvan; quả nang, hiếm khi quả mọng… (15chi):Petunia,Salpiglossis,Browallia,Brunfelsia..Như vậy,hệ thốngphânloạicủaG.Bentham&J.D.Hooker(1864)[ 42]dựavàosựkhácbiệtchủyếucủacácđặcđiểmhìnhtháinhư:tràng,quả..đểphân chiahọSolanaceaerathành5tô ...