Bố trí thí nghiệm quan sát cấu tạo, hoạt động của tinh trùng và đánh giá một số chỉ tiêu sinh lí của tinh dịch phục vụ cho thực hành nội dung sinh lí sinh sản, học phần sinh lí người và động vật

Bài viết này đề cập đến cách bố trí thí nghiệm để nghiên cứu đặc điểm cấu tạo, hoạt động của tinh trùng, các chỉ tiêu sinh lí của tinh dịch. Các đặc điểm của tinh trùng được đề cập đến là hình thái, cấu tạo chung, acrosome, tinh trùng kì hình, các dạng vận động và đặc tính của tinh trùng. Các chỉ tiêu sinh lí của tinh dịch hoạt lực tinh trùng, tỉ lệ tinh trùng kì hình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bố trí thí nghiệm quan sát cấu tạo, hoạt động của tinh trùng và đánh giá một số chỉ tiêu sinh lí của tinh dịch phục vụ cho thực hành nội dung sinh lí sinh sản, học phần sinh lí người và động vật JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE 2014, Vol. 59, No. 6BC, pp. 125-130 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vnBỐ TRÍ THÍ NGHIỆM QUAN SÁT CẤU TẠO, HOẠT ĐỘNG CỦA TINH TRÙNG VÀ ĐÁNH GIÁ MỘT SỐ CHỈ TIÊU SINH LÍ CỦA TINH DỊCH PHỤC VỤ CHO THỰC HÀNH NỘI DUNG SINH LÍ SINH SẢN, HỌC PHẦN SINH LÍ NGƯỜI VÀ ĐỘNG VẬT Nguyễn Đình Dũng1 , Nguyễn Văn Hiền2 1 Văn phòng Đảng uỷ, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 Khoa Sinh học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Đặc điểm cấu tạo, hoạt động của tinh trùng, các đặc điểm sinh lí của tinh dịch là những nội dung quan trọng trong nghiên cứu và giảng dạy sinh lí người và động vật. Bài viết này đề cập đến cách bố trí thí nghiệm để nghiên cứu đặc điểm cấu tạo, hoạt động của tinh trùng, các chỉ tiêu sinh lí của tinh dịch. Các đặc điểm của tinh trùng được đề cập đến là hình thái, cấu tạo chung, acrosome, tinh trùng kì hình, các dạng vận động và đặc tính của tinh trùng. Các chỉ tiêu sinh lí của tinh dịch hoạt lực tinh trùng, tỉ lệ tinh trùng kì hình. Các phương pháp nghiên cứu được đề xuất là giải đông tinh đông lạnh trong nước ấm ở 37◦ C trong 50 giây; sử dụng dung dịch formon citrate 2,9% (hoặc formon Salina) trong 5 - 7 phút để cố định tiêu bản; sử dụng dung dịch Acro - stain của hãng IMV (Pháp) để nhuộm acrosome của tinh trùng. Từ khóa: Tinh nguyên; tinh đông lạnh; cấu tạo, hoạt động của tinh trùng; chỉ tiêu sinh lí của tinh dịch.1. Mở đầu Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, để nâng cao chất lượng đào tạo cần tập trung nhiều vàocông tác học tập của sinh viên, cần làm cho người học trở nên năng động trong việc học của chínhmình (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2005). Phương pháp lĩnh hội kiến thức thông qua thực hành, thínghiệm đã được khẳng định có hiệu quả cao trong dạy học nói chung và dạy học Sinh học nóiriêng. Phương pháp dạy học thực hành là phương pháp giảng dạy trên cơ sở quan sát giáo viên làmmẫu và thực hiện tự lực của người học dưới sự hướng dẫn của giáo viên nhằm hoàn thành các bàitập, các công việc thuộc chuyên ngành, từ đó hình thành các kĩ năng, kĩ xảo. Thêm vào đó, phươngpháp dạy học thực hành còn giúp người học củng cố tri thức, phát triển năng lực tư duy để có đủkhả năng xử lí các tình huống nghề nghiệp trong thực tế cuộc sống [3,7]. Trong nghiên cứu và giảng dạy nội dung sinh lí sinh sản, học phần Sinh lí người và Độngvật, đặc điểm cấu tạo, hoạt động của tinh trùng, các chỉ tiêu sinh lí của tinh dịnh là một nội dungđược người học đặc biệt quan tâm. Các đặc điểm này của tinh trùng và tinh dịch từ lâu đã được đềcập đến trong nhiều tài liệu Sinh học [1,2,4]. Tuy nhiên, những hình ảnh dù được xuất bản với chấtLiên hệ: Nguyễn Đình Dũng, e-mail: nddung@hnue.edu.vn 125 Nguyễn Đình Dũng, Nguyễn Văn Hiềnlượng hình ảnh cao đến đâu, số liệu thống kê cụ thể như thế nào cũng không sinh động, tạo đượchiệu quả ghi nhớ cao bằng quan sát hình ảnh được thực tế. Đặc biệt, những mẫu vật đó được tự tayngười học làm sẽ tạo được sự hứng khởi trong chủ động lĩnh hội tri thức ở người học. Bài viết nàyđề cập đến cách bố trí thí nghiệm nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của tinh trùng và đánh giá một sốchỉ tiêu sinh lí của tinh dịch nhằm nâng cao hiệu quả dạy học nội dung Sinh lí sinh sản, học phầnSinh lí người và Động vật.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Vật liệu, nội dung và phương pháp nghiên cứu Vật liệu Sử dụng tinh dịch dạng tinh nguyên và tinh đông lạnh của lợn đực khoẻ mạnh, đã trưởngthành về sinh dục thuộc giống lợn Yorkshire và Landrace. Nội dung nghiên cứu Cấu tạo, các dạng vận động của tinh trùng và một số chỉ tiêu sinh lí của tinh dịch lợn. Phương pháp giải đông tinh đông lạnh. Phương pháp làm tiêu bản quan sát cấu tạo, hình thái tinh trùng. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp đánh giá chất lượng tinh nguyên Nồng độ tinh trùng được đánh giá bằng máy so màu SDM-S của hãng Minitub (Đức). Hoạtlực tinh trùng, tỉ lệ tinh trùng kì hình được nghiên cứu dựa trên sử dụng phần mềm Sperm Vision3.0. Phương pháp giải đông Cọng rạ sau khi đông lạnh trong nitơ lỏng được giải đông bằng nước ấm ở nhiệt độ và thờigian khác nhau, sau đó pha loãng với môi trường BTS.2.2. Kết quả và thảo luận Đặc điểm vận động của tinh trùng và cách tiến hành thí nghiệm để quan sát * Đặc tính chuyển động tới trước Tinh trùng còn sống luôn luôn chuyển động. Sự chuyển động của tinh trùng là ...