CÁ DỨA – ĐỐI TƯỢNG NUÔI NHIỀU TRIỂN VỌNG TẠI TP HỒ CHÍ MINH

Cá dứa, tên khoa học Pangasius kunyit, thuộc họ cá Tra (Pangasiidae), là loài cá nhiệt đới, phân bố rộng ở châu Á và di trú ở sông Mekông với mục đích sinh sản, khi cá bắt đầu lớn thì di chuyển về vùng cửa sông để sinh sống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁ DỨA – ĐỐI TƯỢNG NUÔI NHIỀU TRIỂN VỌNG TẠI TP HỒ CHÍ MINHCÁ DỨA – ĐỐI TƯỢNG NUÔI NHIỀU TRIỂNVỌNG TẠI TP HỒ CHÍ MINH Cá dứa, tên khoa học Pangasius kunyit, thuộc họ cá Tra(Pangasiidae), là loài cá nhiệt đới, phân bố rộng ở châu Ávà di trú ở sông Mekông với mục đích sinh sản, khi cá bắtđầu lớn thì di chuyển về vùng cửa sông để sinh sống.Các loài thuộc họ cá tra có tập tính di lưu sinh sản chia làm02 nhóm: - Nhóm tập trung ở Lào và di chuyển lên thượng lưusông Mekông vào tháng 4-5 để sinh sản; - Nhóm di chuyển về hạ lưu đẻ trứng ở Campuchia vàokhoảng tháng 5 - 8, đến tháng 9-10 cá con bắt đầu dichuyển dần ra vùng cửa sông giáp biển để sinh sống vàtăng trưởng. Thời gian này, ngoài thức ăn chính là động vậtphù du cá dứa còn ăn các loại trái chín cuả các loài câyvùng ngập mặn như: mắm, bần, ổi…nên còn có tên là cáTra bần. Lúc trưởng thành, sau khi đã đạt kích thước nhấtđịnh, cá dưá quay trở lại vùng sông nước ngọt và di cưngược dòng tìm nơi sinh sản. Đây cũng là thời kỳ cao điểmcác ngư dân vùng đồng bằng sông Cửu Long vào muà đánhbắt cá dứa, lúc này cá trưởng thành có thể nặng từ 6 - 20kg. Trong ao nuôi, cá có khả năng thích nghi với nhiều loạithức ăn, kể cả các loại thức ăn bắt buộc như: mùn bã hữucơ, cám, rau, thức ăn hỗn hợp, động vật đáy. Một điều kháđặc biệt, cá dưá không có hiện tượng bị “chai”, tức làkhông bị còi; mặc dù thiếu thức ăn trong 1 thời gian dài,trọng lượng cơ thể nhỏ, nhưng khi cho ăn đầy đủ trở lại cávẫn sinh trưởng bình thường.Đặc thù cuả cá dứa là thịt trắng hồng, ít mỡ, săn chắc, thơmngọt và không tanh nên rất được người dân Nam bộ ưachuộng. Trong bữa cơm của các cư dân vùng sông nước,thường có món canh chua cá Dưá nấu với bần chua hoặc cádứa kho nồi đất ăn với các loại rau hái trong vườn nhà hoặcven sông. Còn trong các nhà hàng thì cá dưá lại là món ănđặc sản do là loại cá đánh bắt ngoài tự nhiên và rất ít. Gầnđây, trên thị trường đã xuất hiện 01 loại đặc sản – khô cáDưá - sản phẩm được sản xuất tại huyện Cần Giờ,TP.HCM, rất hấp dẫn khách du lịch khi được chiên giòn ănkèm với cơm vắt và một ít đồ chua.Tuy nhiên, đa số nguồnnguyên liệu để chế biến khô đều từ khai thác tự nhiên nênkhông đủ cung cấp cho nhu cầu thị trường, từ đó giá bán 1kg khô tăng liên tục. Đến tháng 8/2010 đã là 220.000đ/kgvà giá 01 kg cá tươi là 60.000đ.Nhằm thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng,vật nuôi cho các vùng nước lợ (Nhà Bè, Cần Giờ). Đồngthời, cũng nhằm đa dạng hoá đối tượng thủy sản. Trungtâm Khuyến nông TP.HCM đã triển khai 02 mô hình nuôicá dưá ở xã Hiệp Phước, huyện Nhà Bè và xã Lý Nhơn,huyện Cần Giờ nhằm giới thiệu đối tượng nuôi mới phùhợp với điều kiện sinh thái của vùng, có giá trị kinh tế vàkhả năng tiêu thụ lớn.Hình 1:Điểm nuôi thử nghiệm ở Hiệp Phước Hình 2:Cá thuhoạch được ở Hiệp PhướcHình 3: Điểm nuôi thử nghiệm ở Lý Nhơn Hình 4: Cá thuhoạch được ở Lý NhơnKết quả thực hiện 2 mô hình cho thấy: -Cá dứa có thể phát triển nuôi tại Cần Giờ, Nhà Bè. Môhình nuôi cá dứa có thể đem lại giá trị sản xuất khá cao:120 – 520 triệu đồng/ha/vụ. -Độ mặn thích hợp cho việc nuôi cá Dưá < 25‰, điểnhình cá nuôi tại Lý Nhơn (5 - 19‰), Hiệp Phước (2 - 14‰)đều tăng trưởng khá tốt. Cá nuôi tại Lý Nhơn có hình tháiđẹp, đặc trưng và chất lượng thịt ngon hơn cá nuôi tại HiệpPhước. -Nếu nuôi mật độ cao, cỡ cá thu hoạch sẽ không đồngđều. Ngoài ra, cá Dưá có bóng hơi kín cần lượng oxy caohơn cá Tra, cá Basa nên phải tăng cường quạt nước để cungcấp thêm oxy. -Sử dụng thức ăn có độ đạm cao, hệ số chuyển hoá thứcăn sẽ thấp và cá tăng trọng nhanh hơn (cá nuôi tại CầnGiờ).Kết luận và khuyến cáo -Cá dứa là đối tượng thủy sản nuôi phù hợp với vùngnước lợ TPHCM, có hiệu quả kinh tế, có thể là đối tượngnuôi chuyên canh hoặc luân canh với tôm. -Mô hình nuôi cá dứa cần quan tâm các khuyến cáo sauđây để nâng cao hiệu quả: + Theo các cơ sở chế biến khô cá dưá ở Cần Giờ, để cóthể làm nguyên liệu chế biến khô, cá dứa cần có trọnglượng thấp nhất 1,2 kg/con, cá dứa càng lớn, thịt càngngon. Do đó, để dể tiêu thụ và nâng cao giá trị sản phẩm, cádứa nên được nuôi tối thiểu 12 tháng. + Như vậy, nuôi cá dưá không thể nuôi xen canh vớinuôi tôm trong cùng 1 năm. Cơ quan quản lý ngành và điạphương nên khuyến cáo muà vụ như sau:Sau 2-3 vụ nuôi tôm, nên để ao “nghỉ” bằng hình thức nuôi1 vụ cá Dưá. + Thời điểm thả nuôi: nên thả khi bắt đầu mùa mưa, đếnkhi cá trưởng thành đã vào muà nắng, độ mặn cao sẽ giúphình dáng cá đẹp và chất lượng thịt ngon. + Khi vận chuyển cá giống đi xa, nên chọn cỡ giống 2 -3cm/con để hạn chế hao hụt. Tốt nhất, chủ động đượcnguồn giống tại chỗ là tốt nhất bằng cách chọn 01 ao đểương cho cá đạt kích cỡ 12-15cm/con rồi sang ra ao nuôithương phẩm + Trước khi thu hoạch 15 ngày phải giảm cho ăn từ từ;còn cách ngày thu hoạch 3 ngày thì ngưng cho ăn để cágiảm bớt lượng mỡ trong cơ thể và mùi tanh của thịt.Trịnh Biên ...