Các bệnh thường gặp ở họng

Họng là nơi tiếp xúc đầu tiên với các yếu tố môi trường như không khí, khói bụi, các loại thực phẩm, các yếu tố dị nguyên… nên rất dễ tổn thương. Tại họng tập trung nhiều các tổ chức lympho tạo thành từng đám gọi là amiđan. Các amiđan hình thành nên vòng bạch huyết Waldeyer bao gồm: amiđan vòm (V.A), amiđan vòi, amiđan khẩu cái (thường gọi là amiđan), amiđan lưỡi và hạch Gillet.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các bệnh thường gặp ở họng Các bệnh thường gặp ở họngHọng là nơi tiếp xúc đầu tiên với các yếu tố môi trường như không khí,khói bụi, các loại thực phẩm, các yếu tố dị nguyên… nên rất dễ tổnthương.Tại họng tập trung nhiều các tổ chức lympho tạo thành từng đám gọi làamiđan. Các amiđan hình thành nên vòng bạch huyết Waldeyer bao gồm:amiđan vòm (V.A), amiđan vòi, amiđan khẩu cái (thường gọi là amiđan),amiđan lưỡi và hạch Gillet. Các amiđan sản xuất ra những tế bào lympho Tvà B tham gia vào miễn dịch tế bào bảo vệ cơ thể, trong đó quan trọng nhấtlà amiđan vòm (V.A) và amiđan khẩu cái (amiđan).Đám rối thần kinh họng (vận động, cảm giác, thực vật) là cơ chế gây ra cácphản xạ thần kinh, nội tiết để gây ra các biến chứng toàn thân từ viêm họng.Nguyên nhân gây bệnhViêm mũi họng là tình trạng niêm mạc mũi họng bị viêm nhiễm do tác nhânvi khuẩn, virus, nấm hoặc dị ứng.Nguyên nhân gây bệnh thường là virus (chiếm 60-80%). Vi khuẩn: thườnggặp là phế cầu, Hemophilus Influenzae, tụ cầu và nguy hiểm nhất là liên cầuß tan huyết nhóm A. Nấm: rất hiếm, mặc dù bình thường khi nuôi cấy dịchhọng kết quả chỉ ra có khoảng 70% các trường hợp có sự tồn tại của nấm.Trong những trường hợp cơ thể suy giảm sức đề kháng như hội chứng suygiảm miễn dịch, dùng quá nhiều kháng sinh, súc thuốc súc họng, sử dụngviên ngậm bừa bãi hoặc dùng các thuốc xịt họng không đúng chỉ định…nấm mới trở nên gây bệnh.Người ta nhận thấy đa phần những bệnh nhân bị viêm họng tái diễn nhiềulần thường hay kèm thêm một số yếu tố thuận lợi như sự thay đổi của khíhậu, người tiếp xúc với các yếu tố vật lý hóa học độc hại, làm việc trong môitrường bụi bẩn…Viêm V.A cấpViêm V.A cấp là một bệnh hay gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Tỷ lệ trẻ bị viêm V.Achiếm một tỷ lệ cao từ 40 - 53% số trẻ đi khám bệnh tùy theo từng mùa, địadư sinh sống, điều kiện sống và sinh hoạt.Biểu hiện của viêm V.A cũng dễ nhận biết.- Cha mẹ thường thấy con mình “thở” to hơn bình thường khi ngủ, kèm theolà chảy nước mũi, hơi thở hôi. Sau hai ba ngày trẻ bắt đầu sốt. Nhiệt độ daođộng từ 38-40˚C. Trẻ mệt mỏi, quấy khóc, kém ăn, ăn hay nôn trớ. Cửa mũicó dịch chảy ra, lúc đầu dịch trong, nếu trẻ không được điều trị dịch sẽchuyển dần thành màu vàng xanh. Ngạt mũi làm trẻ phải thở bằng mồm.Nếu còn bú mẹ sẽ thấy trẻ không bú được dài hơi, bú được một lúc lại phảidừng lại để thở. Trẻ bị ho, có thể có đờm do dịch xuất tiết từ mũi họng kíchthích.- Điều trị viêm V.A cấp:Điều trị theo nguyên nhân.+ Toàn thân• Nếu viêm V.A do vi khuẩn:Kháng sinh đường uống thông thường. Các vi khuẩn gây viêm V.A cấpthường bị tiêu diệt bởi nhóm ß-lactam…Điều trị các triệu chứng: hạ sốt, giảm đau bằng paracetamol, chống xunghuyết, chống phù nề bằng corticoid hoặc chống viêm (α choay)…• Nếu do virus, sẽ chỉ điều trị cho trẻ các triệu chứng: hạ sốt, giảm xuất tiếtvà chống xung huyết mũi.+ Tại chỗ: điều trị ngạt mũi và chảy mũi với các thuốc co mạchxylomethazoline 0,05%, chống viêm...- Phòng bệnh trong viêm V.A cũng rất quan trọng: tránh cho trẻ dưới 5 tuổiđến những chỗ đông người như chợ, các lễ hội…vì khả năng miễn dịch ở lứatuổi này chưa hoàn thiện nên dễ nhiễm bệnh. Giữ ấm cho trẻ khi thời tiếtchuyển lạnh, tránh gió lùa lúc tắm, thường xuyên vệ sinh tay chân cho trẻsạch sẽ… Viêm Amidan có thể gây rối loạn tieu hóa ở trẻ nhỏ (Ảnh minh họa)Viêm V.A mạn tínhViêm V. mạn tính hình thành do viêm V.A cấp không được điều trị đúng.Viêm V.A mạn tính thường xuất hiện ở trẻ dưới 6 tuổi với các biểu hiện:- Ngạt mũi thường xuyên, ngày càng tăng.- Chảy dịch ra cửa mũi trước.- Trẻ hay ho và sốt vặt, do mũi chảy xuống họng và mủ đọng ở hốc mũi.- Trẻ biểu hiện ngủ không yên giấc, ngáy to, giật mình.- Tai nghễnh ngãng và cũng dễ bị viêm.- Cơ thể trẻ chậm phát triển so với lứa tuổi, kém nhanh nhẹn, ăn uống ít biếtngon. Người gầy hoặc béo bệu, nước da trắng bệch.Tiến triển bệnhViêm V.A mạn tính không điều trị kịp thời, trẻ thiếu thở dẫn đến hiện tượngthiếu oxy mạn tính, hình thành bộ mặt V.A: da xanh, miệng há, môi trên bịkéo xếch lên để lộ răng cửa vẩu, răng hay mọc lệch, môi dưới dài, thõng, đôimắt mở to, trẻ có vẻ ngây ngô.Ngoài bộ mặt V.A, trẻ còn có những biến dạng ở thân mình: lồng ngực bịdẹt, hẹp bề ngang, lưng bị cong, vẹo hoặc gù, bụng ỏng, đít teo.Về mặt tinh thần, những trẻ này thường không tập trung tư tưởng, lườibiếng, buồn ngủ, trong lớp trẻ hay học kém do trẻ nghe kém nên không hiểunhững lời giảng của giáo viên, không thấy hứng thú trong học tập.Sự phát triển trí tuệ ở một trẻ bị viêm V.A cũng hạn chế do nghe kém và thởkém làm giảm lượng oxy cung cấp cho não trẻ.Tiên lượng bệnh không nặng nề nếu trẻ được điều trị viêm V.A mạn tínhtrước khi để lại di chứng.Viêm amiđanViêm amiđan là nhóm bệnh hay gặp, đứng hàng đầu trong những bệnh lý vềhọng. Bệnh tiến triển có thể cấp tính hay mạn tính. Viêm amiđan rất hay táiphát và có thể gây các biến chứng nguy hiểm.Vi ...