Các giai đoạn tiến triển của ung thư

Các giai đoạn tiến triển của ung thưMuốn nghiên cứu bệnh sinh của bênh ung thư, trước hết phải nghiên cứu tế bào ung thư và cơ sở sinh học phân tử của ung thư. 1. Nguồn gốc của tế bào ung thư Có một số thuyết khác nhau nhằm giải thích các quan sát quần thể về tế bào ung thư.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các giai đoạn tiến triển của ung thư Các giai đoạn tiến triển của ung thư Muốn nghiên cứu bệnh sinh của bênh ung thư, trước hết phải nghiêncứu tế bào ung thư và cơ sở sinh học phân tử của ung thư.1. Nguồn gốc của tế bào ung thư Có một số thuyết khác nhau nhằm giải thích các quan sát quần thể về tếbào ung thư.1.1. Thuyết đơn dòng Là quan niệm kinh điển cho rằng: Khối u phát sinh từ một tế bào mẹnhân lên. Ví dụ : Ở bệnh bạch cầu tủy trên phụ nữ da đen thấy đồng nhất loạitế bào thương tổn nhiểm sắc thể số 10. Các tế bào đều tiết men gluco 6phosphate Dehydroglubuline.1.2. Thuyết đa dòng tế bàoKhi quan sát hình thái và chức năng thì thấy: - Tổ chức ung thư có nhiều loại tế bào nên chẩn đoán tế bào học dễnhầm lẫn. - Về chức năng: Có nhiều chất chỉ điểm sinh học.1.3. Thuyết về kém ổn định gen của tế bào ung thư Có thể ban đầu là một dòng, do gen ung thư không ổn định nên có cáctế bào biến dị sinh ra hàng loạt các tế bào hổn hợp. Ví dụ: + U lymmphô ác tính tế bào lớn, tế bào nhỏ. + Các loại ung thư phổi thể hổn hợp, ung thư liên kết thểhổn hợp.2. Đặc tính của tế bào ung thư2.1. Về hình thái học Có sự thay đổi về nhân: Nhân tăng kích thước, đa dạng, nhiều thùy, đặcbiệt có những nhân khổng lồ, phân chia mạnh gọi là nhân quái, nhân chia.Màng nhân dày lên, đường viền không đều. Có sự thay đổi giữa tỷ lệ nhân và nguyên sinh chất: nhân to lên, nguyênsinh chất hẹp lại. Có sự thay đổi của nguyên sinh chất: trong nguyên sinh chất có nhữngtổn thương thoái hóa: có nhiều hang, hốc. Nguyên sinh chất chứa các chấtchế tiết, chất vùi. Có sự thay đổi của mối quan hệ giữa các tế bào: có nhiều tế bào non,kích thước lớn, khổng lồ nhưng chức năng kém. Không còn khả năng ức chế tiếp xúc nên dễ bong ra khỏi u.2.2. Về chức năng Biệt hóa kém, không làm được chức năng bình thường, dễ hoại tử. Đôi khi tiết ra những chất lạ, gọi là chất chỉ điểm: µFP, CA125 (Kbuồng trứng), CA25 (K đại tràng), HCG (K rau, tinh hoàn)...3. Cơ sở sinh học phân tử của tế bào ung thư3.1. Phần quy định sinh sản của DNA của nhân tế bào Trong ung thư, việc thay đổi DNA dẫn đến sự sinh sản vô tổ chức làhậu quả của quá trình đột biến gen. Những chất gây đột biến gen chính là các yếu tố lý, hóa gây ung thư. Ngược lại những tác động gây ung thư cũng gây nên đột biến gen.3.2. Gen ung thư (oncogen) Cho đến nay người ta đã tìm ra 40 gen. Có ba giả thuyết giải thích việchình thành các oncogen. Oncogen là những gen phát triển của tế bào. Những gien này do rốiloạn cơ chế điều hành các yếu tố tăng trưởng hoạt hóa mạnh kích thích hìnhthành các oncogen. Oncogen là những đoạn AND bị thương tổn bởi các tác nhân gây ungthư. Cơ thể đã sửa chữa AND nhưng không hoàn hảo, nên có người bị ungthư , người không bị ung thư. Những Oncogen do virút bơm vào cơ thể giống với AND của virus.3.3. Điều hòa và điều trị gen ung thư Người ta tìm thấy trên cơ thể con người trên 50.000 loại gen do chiếcxuất AND Southern Blot và kỹ thuật thủy phân các đoạn Nucleotide bằngmen Transcriptase. Người ta cũng tìm ra trên 40 loại Oncogen và cũng từng ấy gen kiềmchế Oncogen và những loại Proteine hoạt hóa gọi là yếu tố tăng trưởng. Nguyên tắc điều trị là: thủy phân Oncogen, thay thế một loại gen bằngkỹ thuật men Transcriptase. Tuy nhiên vấn đề này còn đang được nghiên cứu. Tóm lại cơ chế bệnh sinh ung thư là: Sự phát triển vô tổ chức của các tế bào ngoài sự kiểm soát của cơ thể.Nguồn gốc của sự phát triển gen ung thư là những ổ gen ung thư với nhữngcơ chế điều hòa phức tạp đang được nghiên cứu.CÁC GIAI ĐOẠN TIẾN TRIỂN CỦA UNG THƯ.1. Giai đoạn khởi phát Bắt đầu từ tế bào gốc do tiếp xúc với các tác nhân gây đột biến, làmthay đổi không phục hồi của tế bào. Quá trình diễn ra nhanh và hoàn tất trong một vài giây và không thểđảo ngược được. Tuy nhiên người ta chưa xác định được ngưỡng gây khởiphát. Trong cuộc đời một con người thì có nhiều tế bào trong cơ thể có thểtrải qua quá trình khởi phát, nhưng không phải tất cả các tế bào đều phát sinhbệnh. Đa số các tế bào khởi phát hoặc là không tiến triển, hoặc là chết đi,hoặc là bị cơ chế miễn dịch vô hiệu hóa.2. Giai đoạn tăng trưởng, thúc đẩy, chuyển biển Đây là các giai đoạn sau giao đoạn khởi phát; bao gồm sự chọn lọcdòng tề bào, sự thay đổi thể hiện ở gen, sự tăng sinh của tế bào khởi phát. Sựtăng sinh của tế bào ung thư còn ở mức độ nhỏ, cư trú ở một mô nhỏ nào đó.3. Giai đoạn lan tràn Tiếp theo các giai đoạn trên, ung thư có thể chuyển sang giaiđoạn lan tràn. Giai đoạn này có thể ngắn vài tháng và cũng có thể kéo dài vàinăm. Ở giai đoạn này khối u bành trướng, gia tăng có thể từ 100 tế bào đến 1triệu tế bào. Tuy nhiên vẫn còn quá nhỏ để phát hiện bằng phương pháp phântích đượ ...