Các giải pháp trồng lúa trên đất mặn

Nghiên cứu chọn giống chịu mặn ở IRRI 1. Các biện pháp đáp ứng việc canh tác lúa trên đất mặn đã được áp dụng trên thế giới và có thể áp dụng ở nước ta: Biện pháp đầu tiên có thể đáp ứng việc canh tác lúa trên đất mặn là thay đổi môi trường để thích hợp cho cây lúa sinh trưởng và phát triển. Biện pháp này bao gồm các công việc kỹ thuật chủ yếu trong quá trình cải tạo đất giảm độ mặn, do đó đòi hỏi nhiều tài nguyên đầu vào, chi phí cao...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các giải pháp trồng lúa trên đất mặn Các giải pháp trồng lúa trên đất mặnNghiên cứu chọn giống chịu mặn ở IRRI1. Các biện pháp đáp ứng việc canh tác lúa trên đất mặn đã đượcáp dụng trên thế giới và có thể áp dụng ở nước ta:Biện pháp đầu tiên có thể đáp ứng việc canh tác lúa trên đất mặnlà thay đổi môi trường để thích hợp cho cây lúa sinh trưởng vàphát triển. Biện pháp này bao gồm các công việc kỹ thuật chủyếu trong quá trình cải tạo đất giảm độ mặn, do đó đòi hỏi nhiềutài nguyên đầu vào, chi phí cao nên rất khó đáp ứng đối vớinông dân bình thường. Biện pháp thứ hai, đó là chọn lọc giống lúa có khả năng chịu mặn hoặc thay đổi cấu trúc gen của cây lúa để có thể thích ứng với vùng trồng nhiễm mặn. Đây là khả năng có triển vọng, ít tốn kém và là biện pháp được chấp nhận về mặtkinh tế và xã hội. Biện pháp này nhằm vào khả năng cho câytrồng chịu đựng áp lực mặn đến mức độ tối đa để quản lý tàinguyên một cách tối ứu. Đây là căn cứ để phát triển nhữnggiống cây trồng hoàn toàn thích hợp và có khả năng chịu đựngđộ mặn cao, phát triển tốt trong vùng đất bị nhiễm mặn.Ngoài 2 biện pháp trên, còn có biện pháp thứ ba có thể gọi làbiện pháp hỗn hợp. Vì đây là biện pháp kết hợp cả sự làm thayđổi môi trường và biện phát sinh học. Biện pháp thứ ba nàyđược cho là biện pháp đầy hữu ích, ít tốn kém và kinh tế, có khảnăng áp dụng nhất. Ngày nay, các chương trình khai hoang baogồm cả hai phương pháp sinh học và hỗn hợp để khai thác vùngđất nhiễm mặn phục vụ cho trồng trọt. Ví dụ như việc áp dụnggiống lúa chịu mặn kết hợp với bón thạch cao (gypsum) đã làmgia tăng hiệu quả sản xuất lúa.Trong một nghiên cứu ở IRRI cho thấy: Với giống lúa chịu mặnCSR13, khi bón kết hợp 25% thạch cao, cây lúa phát triển khátrong điều kiện đất nhiễm mặn. Trong khi đó, giống lúa địaphương, không bón thạch cao đã bị chết rụi hầu như hoàn toàn.2. Các yêu cầu cho việc phát triển giống lúa chịu mặn:- Phổ biến đổi rộng trong quỹ gen sẵn có của giống lúa: Việc lựachọn quỹ gen để chọn tạo giống chịu mặn rất quan trọng, quyếtđịnh sự thành công của chương trình chọn giống lúa. Việc sưutầm quỹ gen có phổ biến đổi rộng cung cấp một nguồn đa dạngdi truyền có ích cho các đặc tính nghiên cứu.- Mô tả các đặc điểm của vùng mặn được canh tác: Trước khithiết kế bất cứ một loại cây trồng lý tưởng nào, việc quan trọngnhất là xác định đất và các điều kiện khí hậu nông học của vùngmục tiêu mà từ đó cây trồng phát triển. Kiểu di truyền thích hợpnhững vùng ven biển có thể phù hợp hoặc không phù hợp vớicác loại đất có nhiều natri hoặc đất mặn trong nội địa và ngượclại. Vì vậy, sự mô tả đặc điểm vị trí canh tác một cách chính xáclà một khía cạnh rất quan trọng để phục vụ cho mục tiêu đề ra.- Sự sẵn sàng của các đặc tính giống được xác định/tiêu chuẩnchọn lọc giống: Các đặc tính được cải thiện hoặc kết hợp gencủa quỹ gen theo lý tưởng nên khác biệt càng nhiều càng tốt.Các đặc điểm khác không nên thay đổi quá nhiều. Mặt khác,việc giữ lại tất cả các đặc điểm mong muốn trở nên rất khó khăn.- Kỹ thuật thanh lọc lập lại: Các kỹ thuật thanh lọc có tính lập lạivà tin cậy là chỗ dựa chính của bất cứ chương trình chọn tạogiống nào, đặc biệt là đối với chọn tạo giống chịu áp lực hữusinh và vô sinh. Thông qua các kỹ thuật thanh lọc thay đổi vớicác loài cây trồng, giai đoạn sinh trưởng và kiểu áp lực, câytrồng phải chống chịu nhanh chóng, tái sản xuất được dễ dàng.3. Nghiên cứu chọn tạo các giống lúa chịu mặn:Viện Lúa đồng bằng sông Cửu Long đã có nhiều nghiên cứu vềgiống lúa chịu mặn phục vụ cho các tỉnh chịu ảnh hưởng nhiễmmặn. Kết quả nghiên cứu từ năm 2009 đến nay đã bước đầu tìm30 dòng lúa có triển vọng chịu mặn là những dòng lúa kế thừa,được phát hiện chịu mặn qua nhiều lần thanh lọc trong phòng thínghiệm và nhà lưới. Để đánh giá khả năng chịu mặn, Viện đangphối hợp khảo nghiệm ở một số trung tâm giống của các tỉnhnhư Sóc Trăng, Kiên Giang, Bến Tre, Bạc Liêu...