Các sản phẩm dầu mỏ - Xăng động cơ

Động cơ xăng hay động cơ Otto (lấy theo tên của Nikolaus Otto) là một dạng động cơ đốt trong, thông thường được sử dụng cho ô tô, máy bay, các máy móc di động nhỏ như máy xén cỏ hay xe máy cũng như làm động cơ cho các loại thuyền và tàu nhỏ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các sản phẩm dầu mỏ - Xăng động cơ CÁC SẢN PHẨM DẦU MỎ Xăng động cơ Thành phần xăng động cơ  Nhiên liệu dùng cho động cơ xăng nói chung (ôtô, xe máy, xuồng máy,…) gọi là xăng động cơ.  Là hỗn hợp của các sản phẩm dầu mỏ có nhiệt độ sôi từ 30 – 220oC gồm nhiều loại hydrocacbon khác nhau từ C4 – C12, kết hợp với một số phụ gia nhằm đảm bảo điều kiện vận hành của động cơ, và điều kiện tồn trữ,…  Các dạng HC trong xăng: paraffins, aromatics, olefins.  Chất nền pha xăng trong NMLD đi từ các quá trình: chưng cất, isome hóa, alkyl hóa, cracking, reforming,… Thành phần xăng động cơ  Thành phần hydrocacbon trong xăng • Họ parafinic: CT chung CnH2n+2, n từ 4-10, tồn tại ở 2 dạng: n-parafin và iso-parafin (mạch nhánh ngắn, chủ yếu là gốc metyl); • Họ olefin: CT chung CnH2n, được tạo thành từ các quá trình chuyển hóa như cracking, visbreaking, coking,… • Họ naphthenic: CT chung CnH2n, mạch vòng no dạng 5- 6 cạnh không nhánh hoặc có nhánh metyl; • Họ aromatic: chủ yếu là bezene và các đồng đẳng của benzene, tạo thành chủ yếu từ quá trình reforming • Hợp chất oxygenate: etanol, MTBE, ETBE,… Pha trộn, sản xuất xăng trộn,  Thành phần chất nền pha xăng: ◦ Xăng chưng cất trực tiếp: chỉ số octane thấp từ 54- 65, nên chỉ dùng một phần nhỏ để phối trộn, còn phần chính được phân thành xăng nhẹ (chủ yếu C5, C6) làm nguyên liệu cho quá trình isome hóa và xăng nặng làm nguyên liệu cho quá trình reforming; ◦ Xăng cracking xúc tác: là nguồn xăng lớn nhất trong NMLD. Tùy theo công nghệ, mà trị số octane của xăng thay đổi từ 87-92, hàm lượng olefin từ 9-13%. Xăng có hàm lượng olefin cao có tính ổn định kém; Pha trộn, sản xuất xăng trộn,  Thành phần chất nền pha xăng (tt): Chất nền pha Các tính chất đặc trưng xăng Phần cất, oC Tỷ trọng, kg/m3 RON MON Reformate 30/180 750-800 95-102 90-97 Alkylate 25/200 700 95 94 Isomerate 40/70 690 80-90 80-90 SR naphtha* 25/90 680 68 58 Butane 0 580 94 90 Xăng cracking 40/110 690 93 80 Xăng cracking 110/210 800 91 79 *SR naphtha: naphtha từ cột chưng cất khí quyển Nguồn: European Corporation: motor gasoline – sec.751-007 Pha trộn, sản xuất xăng trộn,  Thành phần chất nền pha xăng (tt): ◦ Xăng từ quá trình reforming (reformate): chứa hàm lượng aromatic cao, nên có trị số octane cao, từ 95- 102. Đây là nguồn nguyên liệu quan trọng để sản xuất xăng chất lượng cao. Tuy nhiên, do các hợp chất aromatic là chất gây ung thư, nên tỉ lệ reformate pha vào xăng cũng bị giới hạn (giới hạn hàm lượng aromatic 40% thể tích); ◦ Xăng từ quá trình isome hóa và alkyl hóa (isomerate và alkylate): chủ yếu là các parafin mạch nhánh, có nhiều nhánh và không có aromatics, chỉ số octane tương đối cao, từ 80-90. Tỉnh hình nhập khẩu, sản xuất và tiêu thụ xăng trong 75% phương tiện giao thông dùng xăng giai đoạn 2001-2006 3500 Tốc độ tăng trưởng nhu cầu xe cơ giới: 3000 - ôtô: 7% 2500 Ngàn tấn/năm - xe máy: 15% 2000 1500 AAGR = 11,9% - giai đoạn 2001 - 2006 1000 500 Chuyển từ A90 sang A92 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Xăng A83 dùng ở các vùng nông thôn Tiêu thụ 1929 2309 2514 3237 3096 3304 Sản xuất 210 210 340 480 480 480 Nhập khẩu 1719 2099 2174 2757 2616 2824 Cơ cấu tiêu thụ xăng các loại 100% 80% 60% 40% 20% 0% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 A 95 & 97 4% 1% 7% 1% 2% 3% A 92 45% 48% 48% 57% 72% 79% A 90 23% 40% 30% 24% 8% 1% A 83 28% 11% 15% 18% 18% 17% ST Thoâng soá chæ tieâu Möùc qui ñònh Trò soá OCTAN , min 1 Theo phöông phaùp nghieân cöùu (RON) //95 90 92 Theo phöông phaùp moâtô (MON) //84 ...