CÁC TẾ BÀO GỐC ĐỂ CHỮA TRỊ TIM

Làm sao điều trị những bệnh nhân với tim đã bị phá hủy một phần bởi một nhồi máu cơ tim, mà không cần đến ghép cơ quan ? Bằng cách thay thế những tế bào chết bằng những tế bào gốc phôi thai. Ở Pháp mỗi năm hơn 120.000 bệnh nhân mới bị nhồi máu cơ tim. Sau một nhồi máu cơ tim, một phần của cơ tim bị tổn hại : vậy tim ít lực hơn để tống máu vào trong các động mạch và đáp ứng với những nhu cầu của cơ thể về oxy, do...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC TẾ BÀO GỐC ĐỂ CHỮA TRỊ TIM CÁC TẾ BÀO GỐC ĐỂ CHỮA TRỊ TIMLàm sao điều trị những bệnh nhân với tim đã bị phá hủy một phần bởi mộtnhồi máu cơ tim, mà không cần đến ghép cơ quan ? Bằng cách thay thếnhững tế bào chết bằng những tế bào gốc phôi thai.Ở Pháp mỗi năm hơn 120.000 bệnh nhân mới bị nhồi máu cơ tim. Sau mộtnhồi máu cơ tim, một phần của cơ tim bị tổn hại : vậy tim ít lực hơn để tốngmáu vào trong các động mạch và đáp ứng với những nhu cầu của cơ thể vềoxy, do đó bệnh nhân mệt và khó thở. Có những điều trị bằng thuốc, nhưng,ở vài bệnh nhân, những điều trị này không có hiệu quả. Thể trạng chung củanhững người này cuối cùng suy s ụp đến độ giải pháp duy nhất để cứu họ làphải thay tim. Phẫu thuật nặng nề. Và nhất là, không phải luôn luôn có thểthực hiện được, vì thiếu các tim để ghép. Do đó, ý tưởng tái sinh trái tim nhờnhững tế bào có khả năng hoàn thành nhiệm vụ của những tế bào bị phá hủylà giải pháp duy nhất có thể tưởng tượng được. Và hôm nay, sau 15 nămnghiên cứu, một thử nghiệm lâm sàng rất cải tiến sắp được phát động. Đó làkết quả của một hợp tác chặt chẽ giữa các nhóm nghiên cứu của PhilippeMenasché, thuộc bệnh viện châu Âu Pompidou ở Paris, của Michel Pucéatcủa Inserm (Evry), và của Jérom Larghero, thuộc bệnh viện Saint-Louis(Paris).Nếu thử nghiệm này được cho phép bởi Afssaps, cơ quan chịu trách nhiệmvề an toàn y tế của những sản phẩm y tế, thì đó sẽ là lần đầu tiên trên thếgiới, để điều trị trái tim, ta sẽ sử dụng những những tế bào gốc phôi thai(cellules souches embryonnaires), những tế bào này đồng thời có khả năngtự đổi mới vừa phân hóa thành mỗi loại tế bào của cơ thể. Và đây mới chỉlần thứ ba mà ta sẽ sử dụng những tế bào này để điều trị các bệnh nhân.Lịch sử có tính cách biểu hiện cho những tiến bộ của các công tr ình nghiêncứu về liệu pháp tế bào (thérapie cellulaire). Nghiên cứu bắt đâu trongnhững năm 1990. Vào thời kỳ đó, Philippe Menasché không hề nghĩ rằngmột ngày nào đó ông ta sẽ nhờ đến những tế bào gốc phôi thai người. Vả lại,không có ai đã từng thu được những tế bào như thế, những tế bào đầu tiênchỉ được phân lập vào năm 1998. Và dầu thế nào đi nữa, Philippe Menaschévẫn còn rất xa với những ý nghĩ này. Là thầy thuốc giải phẫu tim, ông cũnglà nhà lâm sàng. Mục tiêu của ông là cứu các bệnh nhân và để được như vậyông phải thành công giải quyết vấn đề thiếu cơ quan ghép. Nhưng bằng cáchnào? Trái với những cơ quan khác như da hoặc gan, tim, nơi người đàn ôngtrưởng thành, chỉ có một khả năng tái tạo ngẫu nhiên rất nhỏ. Do đó, giảipháp duy nhất là mang lại cho nó, từ bên ngoài, những tế bào mới có khảnăng co bóp. Vâng, nhưng những tế bào nào ? Và tìm kiếm chúng ở đâu ?NHỮNG TẾ BÀO CƠTại bệnh viện Henri-Mondor de Créteil, nhóm nghiên cứu của MarcPeschanski từ đầu những năm 1990 cố gắng cải thiện tình trạng của các bệnhnhân bị bệnh Parkinson, bằng cách ghép cho họ những neurone thai nhi.Như vậy trong thời kỳ đầu, Philippe Menasché cũng nghĩ đến việc d ùngnhững tế bào thai nhi, nhưng là những tế bào tim thai nhi. Tuy nhiên, ôngvới nhóm nghiên cứu của mình ý thức nhanh chóng rằng rất là khó có đượcnhững tế bào này để có thể được sử dụng trong mục đích lâm sàng.“Các đồng nghiệp, nhất là Ketty Schwartz, ngày nay đã qua đời, đã bắt đầuthực hiện ghép những tế bào gốc cơ (cellules souches musculaires) để điềutrị các bệnh cơ, Philippe Menasché đã nhớ lại như vậy. Khi đó họ đã đề nghịsử dụng những tế bào này để sửa chữa cơ tim.” Ý tưởng này quyến rũ ông.Một mặt, những tế bào này khá dễ dàng có đuợc vì lẽ có thể lấy chúng trongcơ của đùi. Mặt khác, chúng được xem như là có thể biệt hóa thành những tếbào co bóp (cellules contractiles), dầu sao đó là chức năng tự nhiên củachúng. Sau cùng, nếu ta lấy những tế bào gốc của cơ nơi chính bệnh nhân, tatránh được những nguy cơ thải bỏ, trái với trường hợp ghép tim.PHƯƠNG THỨC LÀM THẤT VỌNGSau những thử nghiệm đầy hứa hẹn nơi chuột rồi nơi người, nhóm nghiêncứu của Philippe Menasché phát động một thử nghiệm lâm sàng đầu tiêntrên 10 bệnh nhân bị suy tim. Bệnh nhân đầu tiên được điều trị vào tháng sáunăm 2000. Thành công đầu tiên trên thế giới này bắt đầu mở ra liệu pháp tếbào tim (thérapie cellulaire cardiaque). Các tế bào gốc được lấy trong đùicủa bệnh nhân, được làm tăng sinh trong ống nghiệm, rồi được tiêm trở lạitrực tiếp vào trong tim.Vài tháng sau không có một tác dụng phụ nào đượcghi nhận cả. Cũng vậy, vào năm 2002, một thử nghiệm quốc tế được phátđộng. Thử nghiệm này được tiến hành trên 97 bệnh nhân, và có mục tiêuđánh giá tính hiệu quả của loại ghép này : nó có cải thiện chức năng tim củacác bệnh nhân hay không ?Các kết quả khá gây thất vọng : ghép không phục hồi chức năng tim.“Chúng tôi đã nhận thấy rằng những tế bào được ghép không biến đổi thànhnhững tế bào co bóp có khả năng hội nhập về chức năng trong tim, và ngaycả chúng biến mất”, thầy thuốc chuyên khoa ng ...