Cách sử dụng ngôn từ của Nguyễn Tuân trong vang bóng một thời

Cách sử dụng ngôn từ của Nguyễn Tuân hết sức độc đáo. Việc vận dụng ngôn từ của ông trong vang bóng một thời thể hiện rõ điều này. Ông đã sử dụng hệ thống từ cổ, từ Hán Việt, tiếng lóng, thành ngữ, nghệ thuật vẽ mây nảy trăng, từ ngữ chỉ thời gian mang tính hoài cổ, biện pháp tu từ tương phản, phép tách từ... đạt hiệu quả cao.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cách sử dụng ngôn từ của Nguyễn Tuân trong vang bóng một thời TAÏP CHÍ ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 6 - Thaùng 6/2011 CÁCH SỬ DỤNG NGÔN TỪ CỦA NGUYỄN TUÂN TRONG VANG BÓNG MỘT THỜI TRỊNH VIẾT TOÀN (*) NGUYỄN ĐÌNH ĐƯƠNG (**) TÓM TẮT Cách sử dụng ngôn từ của Nguyễn Tuân hết sức độc đáo. Việc vận dụng ngôn từ của ông trong vang bóng một thời thể hiện rõ điều này. Ông đã sử dụng hệ thống từ cổ, từ Hán Việt, tiếng lóng, thành ngữ, nghệ thuật vẽ mây nảy trăng, từ ngữ chỉ thời gian mang tính hoài cổ, biện pháp tu từ tương phản, phép tách từ... đạt hiệu quả cao. ABSTRACT Nguyen Tuan’s use of words in “Once Famous” was very original,. He effectively employed a system of archaic words, words of Chinese origin, slangs, idioms, figurative words, words denoting time of the past, rhetoric words showing contrast, words which can split. 1. Ngôn từ, yếu tố đầu tiên và vô cùng trốn sang Băng Cốc, bị bắt giải về nước và quan trọng của tác phẩm, là chất liệu và là bị bỏ tù; năm 1937 sống bằng nghề viết, chất men cho tác phẩm. Nhà văn Bùi Bình năm 1938 sang Hồng Kông đóng phim Thi nói: “Chữ trong văn xuôi cần có Cánh Đồng Ma, năm 1945 theo Việt men… câu chữ trong truyện ngắn nói Minh, mất năm 1987 tại Hà Nội. riêng nó lên men, nó toả hương, nó rủ rê Trên văn đàn, Nguyễn Tuân không dắt dẫn, nó quyến rũ ta, nó là cái hồn của phải là người viết nhanh, viết nhiều so với câu chuyện”. Do dung lượng nhỏ mà sức đồng nghiệp. Vốn sống, vốn văn hoá, vốn chứa phải lớn nên trong truyện ngắn ngôn chữ nghĩa giàu có của ông so với những gì ngữ phải chắt lọc, cô đọng, hàm súc, câu viết ra quả chưa tương xứng, bởi vì ông là chữ tinh gọn, đòi hỏi ở nhà văn một thái người viết rất kĩ, rất công phu. Với độ lao động hết sức nghiêm túc, mà Nguyễn Tuân “Đã viết thì phải độc đáo, Nguyễn Tuân là nhà văn tiêu biểu nhất sử phải in đậm cá tính, phong cách riêng của dụng phương pháp sáng tác này. (*) mình trên trang sách. Nghĩa là phải viết Nguyễn Tuân sinh năm 1910 tại Hà cho ra Nguyễn Tuân, mỗi lần đặt một câu, Nội trong một gia đình nho giáo, con cụ một chữ lên trang giấy trắng, phải làm Tú Hải Vân, thời còn trẻ ông đã theo gia sao để có thể nói được dõng dạc với độc đình sinh sống tại nhiều tỉnh miền Trung. giả: Đây là văn Nguyễn Tuân, đây là chữ Năm 1929, tham gia bãi khoá bị đuổi học, nghĩa của Nguyễn Tuân!” (Nguyễn Đăng Mạnh). Vâng “Đọc nhiều, tra cứu nhiều, (*) đi nhiều, xem nhiều, tích lũy nhiều – Mỗi Trường Đại học Sài Gòn (**) Trường Đại học Thủ Dầu Một lần cầm bút là cân nhắc từng chữ, từng 41 câu, viết xong còn đọc đi đọc lại nhiều lần về phong cách nghệ thuật. Mặc dù viết về để kiểm nghiệm lại không chỉ bằng mắt thời đã qua nhưng tác phẩm vẫn gợi lên mà cả bằng tai mà phải ngửi lại, nếm lại được không khí cổ kính, sinh động. Để cái lời mình viết ra kia… có khi lại như làm công việc “phục chế” lại cái thời đã chính lòng bàn tay mình phải sờ lại những qua, Nguyễn Tuân chọn lọc và sử dụng tài góc cạnh câu viết của mình” (Về tiếng ta). tình hệ thống ngôn từ trong tập truyện đặc Đúng là bản chất của con người nghệ sĩ sắc này. Triệu Thị Huệ có viết: “ Tác giả Nguyễn Tuân. Chính với sự chịu khó cam Vang bóng một thời đã sử dụng hệ thống khổ, ý thức trách nhiệm cao về ngòi viết từ cổ, từ Hán Việt một cách đắc địa. của mình, Nguyễn Tuân trở thành gương Những từ cổ này được kết hợp hài hoà, sáng khổ luyện ngôn từ, thành “ông lái chặt chẽ với những cảnh, những người bậc thầy con thuyền chữ trên một dải sông trong quá khứ, tạo nên một hiệu quả đặc văn đầy thác ghềnh”. Đọc văn Nguyễn biệt. Người ta có cảm giác như sống với Tuân, nhà văn Nguyễn Quang Sáng hết lời quá khứ, như đang trò chuyện với những ca ngợi: “Đọc Nguyễn Tuân thấy hay từng nhân vật trong trang sách”. Hoàng Như chữ một”. Mai cũng đã nhận xét: “Mở cuốn Vang 2. Trong số những tác phẩm trước bóng một thời, người ta tưởng như mở hai cách mạng, Vang bóng một thời - “chùm cánh cửa bước vào một nhà bảo tàng văn quả chín xếp rất đều, rất đẹp” được nhắc hoá dân tộc, nơi đó trưng bày những hiện đến nhiều hơn cả. Tập truyện đã làm sống vật của một thời xưa”. lại cả một thời phong kiến đã qua vớ ...