Cải tiến quy trình kỹ thuật rửa dạ dày cho bệnh nhân ngộ độc cấp

Rửa dạ dày (RDD) là một biện pháp cơ học nhằm loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể nhanh, đơn giản, hiệu quả. Tuy nhiên rửa dạ dày có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân thậm chí tử vong như: sặc dịch dạ dày vào phổi gây phù phổi cấp, ARDS, viêm phổi, hòa loãng máu gây phù não, rối loạn điện giải, tan máu, ngộ độc nước,... Theo Nguyễn Thị Dụ và Giang Thục Anh [1], tỉ lệ biến chứng của RDD còn khá cao. Trong năm 1999 và đầu năm 2000 có 332 ca rửa dạ dày, xảy ra 20 trường hợp biến...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cải tiến quy trình kỹ thuật rửa dạ dày cho bệnh nhân ngộ độc cấp TCNCYH 19 (3) - 2002 C¶i tiÕn quy tr×nh kü thuËt röa d¹ dµy cho bÖnh nh©n ngé ®éc cÊp Ng« §øc Ngäc1, NguyÔn ThÞ Dô1,2 Ph¹m DuÖ1 1 Khoa Chèng ®éc - BÖnh viÖn B¹ch Mai 2 Bé m«n Håi søc cÊp cøu - §¹i häc Y Hµ Néi 73 bÖnh nh©n ®−îc tiÕn hµnh röa d¹ dµy theo qui tr×nh kü thuËt c¶i tiÕn víi bé röa kÝn. C¸c bÖnh nh©n ®Òu ®−îc theo dâi dÊu hiÖu l©m sµng (m¹ch, huyÕt ¸p, nhÞp thë, SpO2, rªn Èm...) vµ cËn l©m sµng (c«ng thøc m¸u, ®iÖn gi¶i ®å, ®iÖn tim, chôp phim Xq phæi, ®éc chÊt dÞch d¹ dµy) tr−íc vµ sau röa d¹ dµy. So s¸nh víi kÕt qu¶ thèng kª n¨m 1998-2000 chóng t«i ®· gi¶m biÕn chøng tõ 6,21% xuèng 2,74%. Kh«ng cã c¸c biÕn chøng nÆng, chØ cã hai tr−êng hîp gi¶m kali m¸u. Tõ kÕt qu¶ nµy cho thÊy: Qui tr×nh kü thuËt röa d¹ dµy c¶i tiÕn víi bé röa kÝn an toµn, gi¶m ®−îc ®¸ng kÓ c¸c biÕn chøng, kü thuËt ®¬n gi¶n, cã thÓ phæ cËp tuyÕn c¬ së. I. §Æt vÊn ®Ò II. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p Röa d¹ dµy (RDD) lµ mét biÖn ph¸p c¬ häc nghiªn cøu nh»m lo¹i bá chÊt ®éc ra khái c¬ thÓ nhanh, ®¬n 1. Tiªu chuÈn chän bÖnh nh©n gi¶n, hiÖu qu¶. Tuy nhiªn röa d¹ dµy cã thÓ g©y ra C¸c lo¹i ngé ®éc thuèc vµ ho¸ chÊt ®−êng uèng. nhiÒu biÕn chøng nguy hiÓm cho bÖnh nh©n thËm chÝ tö vong nh−: sÆc dÞch d¹ dµy vµo phæi g©y phï §Õn sím tr−íc 4 giê phæi cÊp, ARDS, viªm phæi, hßa lo·ng m¸u g©y 2. Lo¹i trõ ra khái nghiªn cøu phï n·o, rèi lo¹n ®iÖn gi¶i, tan m¸u, ngé ®éc Ngé ®éc c¸c chÊt ¨n mßn, x¨ng dÇu. n−íc,... BÖnh nh©n cã nh÷ng bÊt th−êng vÒ häng miÖng Theo NguyÔn ThÞ Dô vµ Giang Thôc Anh BÖnh nh©n cã biÕn d¹ng lång ngùc hoÆc cã [1], tØ lÖ biÕn chøng cña RDD cßn kh¸ cao. bÖnh phæi tr−íc ®ã Trong n¨m 1999 vµ ®Çu n¨m 2000 cã 332 ca röa 3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu d¹ dµy, x¶y ra 20 tr−êng hîp biÕn chøng (6,21%). HiÖn nay, röa d¹ dµy ch−a thèng nhÊt 3.1. ChuÈn bÞ dông cô ë c¸c tuyÕn c¬ së, dông cô rÊt ®a d¹ng, sè l−îng Bé röa d¹ dµy kÝn. DÞch röa d¹ dµy dÞch röa lín dÔ g©y tai biÕn. Thùc tÕ ®Æt ra vÊn C¸c dông cô kh¸c ®Ò cÇn thiÕt lµ c¶i tiÕn qui tr×nh, thèng nhÊt 3.2. Nh©n viªn dông cô nh»m h¹n chÕ tèi ®a c¸c biÕn chøng cã thÓ x¶y ra, ®¶m b¶o an toµn tèi ®a cho bÖnh CÇn 1 ng−êi tiÕn hµnh nh©n röa d¹ dµy. V× vËy chóng t«i tiÕn hµnh 3.3. BÖnh nh©n: nghiªn cøu nµy nh»m môc ®Ých: x©y dùng vµ §¸nh gi¸ ý thøc bÖnh nh©n ®¸nh gi¸ tÝnh an toµn cña quy tr×nh kü thuËt röa T− thÕ bÖnh nh©n: nghiªng tr¸i, ®Çu thÊp 15 d¹ dµy c¶i tiÕn víi bé röa d¹ dµy kÝn trong ®iÒu ®é. trÞ bÖnh nh©n ngé ®éc cÊp ®−êng uèng. TCNCYH 19 (3) - 2002 3.4. C¸ch thøc tiÕn hµnh: III. KÕt qu¶ §Æt canun guedel, ®Æt èng th«ng d¹ dµy. Sè 1. T×nh h×nh chung l−îng dÞch vµo mçi lÇn: 250 ml l−u l¹i trong 1 phót. Tõ th¸ng 3/2000 ®Õn th¸ng 4/2001, t¹i khoa Xoa bông vïng th−îng vÞ xu«i vµ ng−îc chiÒu kim Chèng ®éc bÖnh viÖn B¹ch Mai, 73 bÖnh nh©n, ®ång hå, x¸c ®Þnh l−îng dÞch ra. NÕu l−îng dÞch ra gåm 27 nam vµ 46 n÷ ®ñ tiªu chuÈn ®−a vµo nghiªn kh«ng qu¸ 200 ml (80%), kiÓm tra vµ ®iÒu chØnh l¹i cøu. C¸c bÖnh nh©n cã tuæi tõ 10 ®Õn 58 (trung vÞ trÝ èng th«ng. Tæng l−îng dÞch ®−a vµo lµ 5 lÝt b×nh 27,74 ± 1,23) trong ®ã cã 66 bÖnh nh©n d−íi ®èi víi ngé ®éc cÊp thuèc ngñ vµ 10 lÝt ®èi víi ngé 45 tuæi vµ 7 bÖnh nh©n tõ 45 tuæi trë lªn. Kh«ng ®éc cÊp thuèc trõ s©u. nghÒ: 27,4% nghÒ nghiÖp kh«ng æn ®Þnh: 32,9%. 3.5. LÊy xÐt nghiÖm vµ ®¸nh gi¸ Thêi gian n»m viÖn trung b×nh lµ: 23,24 ± 3,8 C«ng thøc m¸u, §iÖn gi¶i ®å tr−íc vµ sau giê. Nhá nhÊt: 1 giê. Lín nhÊt: 168 giê. khi RDD 60 phót 2. Nguyªn nh©n §¸nh gi¸ c¸c dÊu hiÖu l©m sµng: m¹ch, nhiÖt ®é, huyÕt ¸p, nhÞp thë, ®é b·o hoµ oxi m¸u ®Çu Tù tö Uèng nhÇm Kh«ng râ ngãn tay (SpO2). n 63 7 3 Chôp phim XQ, lµm ®iÖn t©m ®å (§T§) tr−íc vµ sau % 86,3 9,6 4,1 RDD. §éc chÊt d¹ dµy 3 lÇn, sau khi ®Æt èng 3. C¸c thay ®æi l©m sµng vµ xÐt nghiÖm th«ng, sau röa 3 lÝt vµ sau röa lÇn cuèi. tr−íc vµ sau röa d¹ dµy 3.1. C¸c dÊu hiÖu l©m sµng tr−íc khi röa d¹ dµy vµ sau khi röa d¹ dµy: M¹ch HAT§ HATT NhÞp thë SpO2 (%) Glasgow (lÇn/phót) (m ...