Cạm bẫy tâm lý - vượt qua hay gục ngã - thách thức khó vượt của các nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam

Bài viết Cạm bẫy tâm lý - vượt qua hay gục ngã - thách thức khó vượt của các nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam được nghiên cứu với mục đích giúp cho các nhà đầu tư có thể nhận biết ra được các loại bẫy tâm lý thường gặp do chính các nhà đầu tư tạo ra cho mình. Đồng thời đề xuất biện pháp giúp các nhà đầu tư có thể kiểm soát được hành vi của mình để có thể hạn chế ảnh hưởng của loại hình bẫy tâm lý này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cạm bẫy tâm lý - vượt qua hay gục ngã - thách thức khó vượt của các nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2017. ISBN: 978-604-82-2274-1 CẠM BẪY TÂM LÝ - VƯỢT QUA HAY GỤC NGÃ - THÁCH THỨC KHÓ VƯỢT CỦA CÁC NHÀ ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM Trần Quốc Hưng Trường Đại học Thủy lợi, email: hungtq@tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đầu tư chứng khoán được coi là hoạt - Phương pháp tổng hợp, phân tích, thống động đầu tư thú vị nhất và cũng chưa ẩn kê, so sánh; trong mình nhiều rủi ro nhất. Theo các nhà - Phương pháp nghiên cứu tổng quan từ nghiên cứu thị trường thì tại thị trường Việt các nghiên cứu thế giới và trong nước. Nam tỷ trọng giữa người thắng và người thua trong đầu tư chứng khoán là 20:80. Để 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU chiến thắng trên thị trường bắt buộc các nhà 3.1. Tổng quan nghiên cứu về bẫy tâm đầu tư phải trang bị và tích lũy cho mình rất lý của các tác giả ngoài nước nhiều kiến thức và kinh nghiệm về đầu tư chứng khoán như: kiến thức về phân tích kỹ Bẫy tâm lý cũng có thể được hiểu như sự thuật, kiến thức về quản lý rủi ro, kiến thức lệch lạc và thiên vị trong cách tư duy của nhà về tâm lý đầu tư. Trong các kiến thức trên đầu tư khi đưa ra quyết định. Sự lệch lạc và các nhà đầu tư thường coi nhẹ vấn đề kiểm thiên vị ấy đến từ việc nhà đầu tư chỉ dựa vào soát tâm lý đầu tư. Nhưng thực tế cho thấy trải nghiệm cá nhân và thiếu đi đánh giá rằng chính tâm lý đầu tư lại ảnh hưởng lớn khách quan và chính xác về thị trường, khiến nhất tới việc đưa ra quyết định đầu tư của bản thân đưa ra quyết định sai lầm và dễ bị nhà đầu tư. Ngoài ra thị trường cũng lập ra tung hỏa mù bởi các nhà tạo lập thị trường. vô số các cạm bẫy về tâm lý để thanh lọc các (Nguồn: John S. Hammond, Ralph L. Keeney nhà đầu tư. Muốn vượt qua các cạm bẫy này, và Howard Raiffa. “Những bẫy tâm lý tiềm không có con đường nào khác, bắt buộc nhà ẩn trong quá trình đưa ra quyết định”). Tác đầu tư phải hoàn thiện mình về kiến thức, phẩm “Nghiên cứu tài chính cho thấy cổ tích lũy kinh nghiệm nâng cao bản lĩnh đầu phiếu có thể phản ánh các giá trị của nhà đầu tư. Bài báo này đề cập tới một khía cạnh tư mà không làm giảm hiệu năng” của Wells, trong các loại bẫy tâm lý trong đầu tư chứng Angela -1.7.2004) đã liệt kê ra một số các khoán - Đó là loại bẫy tâm lý do chính các một số bẫy tâm lý ảnh hưởng đến hành vi của nhà đầu tư tạo ra cho mình để cản trở mình nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán và đi đến với chiến thắng. Mục đích của bài báo dẫn đến những quyết định không hợp lý trong này giúp cho các nhà đầu tư có thể nhận biết khi giao dịch và đầu tư. ra được các loại bẫy tâm lý thường gặp do Một số những thiên lệch tâm lý: chính các nhà đầu tư tạo ra cho mình. Đồng a) Hành xử theo kinh nghiệm: là một quá thời đề xuất biện pháp giúp các nhà đầu tư trình mà người ta xây dựng những nguyên tắc có thể kiểm soát được hành vi của mình để để đưa ra quyết định đầu tư thông qua những có thể hạn chế ảnh hưởng của loại hình bẫy thử nghiệm và sai sót hoặc kinh nghiệm cá tâm lý này. nhân. Thay vì nghiên cứu dữ liệu đầu tư, các 356 Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2017. ISBN: 978-604-82-2274-1 cá nhân hình thành các quy tắc đầu tư và thực anh ta không đầu tư bởi anh ta không ý thức hiện bằng cách sử dụng thông tin nổi bật nhất được phương hướng hành động và do anh ta trong giới truyền thông hoặc những thông tin ngại sự không chắc chắn. sẵn có nhất. b) Khung phụ thuộc: nghĩa là các cá nhân Một số các nguyên tắc hành xử theo đưa ra quyết định và hành động trong khuôn kinh nghiệm: khổ những thông tin tiếp nhận được hoặc  Nguyên tắc đại diện: Trong loại thiên hoàn cảnh cá nhân tại thời điểm đó. lệch này, các nhà đầu tư đưa ra dự báo dựa  Sợ thua lỗ: Đề cập đến việc một cá nhân trên kinh nghiệm trong quá khứ bằng cách áp không sẵn sàng chấp nhận thua lỗ. Một cổ dụng các khuôn mẫu. phiếu có thể giảm đáng kể so với giá mua của Ví dụ nhà đầu tư có thể cảm thấy rằng tất nó, nhưng được nhà đầu tư giữ lại, với hy cả các công ty nhận thức được về vấn đề môi vọng nó sẽ phục hồi. trường đều là các công ty tốt. Một ví dụ khác Bạn có thể liên hệ điều này với một con bạc là phân tích tất cả các khoản thu nhập như là liên tục tung xúc xắc, với hy vọng sẽ hòa vốn. một yếu tố tiên đoán hiệu suất đầu tư trong  Tự kiểm soát: Tự kiểm soát là kiểm soát tương lai. Trong loại thiên lệch này, nhà đầu cảm xúc của một người có liên quan đến tư áp dụng lối suy nghĩ “nếu như vậy thì hành khung phụ thuộc. xử theo kinh nghiệm (heuristic)”, nghĩa là Ví dụ, xem xét giai đoạn của cuộc đời và nếu điều này xảy ra thì điều khác sẽ xảy ra. cổ tức. Một nhà đầu tư trẻ tuổi, giàu có thể Tuy nhiên thiên kiến này dựa trên phương tránh xa cổ phiếu phổ thông giá cao do những pháp đánh giá thô sơ nên nó có thể cho kết hệ quả liên quan đến thuế và sự ảnh hưởng quả đầu tư thất bại. lên danh mục đầu tư, do đó điều này có thể  Sự tự tin quá mức: Sự tự tin quá mức là tạo ra tâm lý thành kiến lâu dài. khi các cá nhân quá tự tin về khả năng dự  Tối thiểu hóa sự hối tiếc: Hối tiếc là cảm đoán của họ. Sự tự tin quá mức có thể dẫn giác liên quan đến việc đưa ra một quyết định đến việc tăng cường giao dịch và đa dạng hóa tồi tệ. Nhà đầu tư bắt đầu suy nghĩ, “giá như danh mục đầu tư. Những kết quả bất ngờ có tôi đã …” t ...