Cảng biển động lực của sự phát triển kinh tế miền trung

Biển có một vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế, là cánh cửa để mở ra thế giới của các quốc gia. Miền Trung là một vùng đất giàu tiềm năng và lợi thế, là vùng duy nhất của Việt Nam mà tất cả các tỉnh đều giáp với biển Đông. Miền Trung có đầy đủ các yếu tố để phát triển một nền kinh tế biển hoàn chỉnh, đặc biệt là kinh tế cảng. Hiện tại, miền Trung có 17 cảng biển, trong đó có 3 hải cảng tầm quốc gia là Đà Nẵng, Quy Nhơn và Nha Trang. Các cảng biển miền Trung có nhiều tiềm năng để phát triển, chúng đóng vai trò là cửa mở để thu hút đầu tư. Vì vậy, cảng biển giữ vai trò động lực trong phát triển kinh tế miền Trung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cảng biển động lực của sự phát triển kinh tế miền trung 52(4): 13 - 18 Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 4 - 2009 CẢNG BIỂN - ĐỘNG LỰC CỦA SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ MIỀN TRUNG Lê Tiến Dũng (Nhà xuất bản - Đại học Thái Nguyên) Nguyễn Thị Hằng (Khoa Công nghệ thông tin - Đại học Thái Nguyên) Tóm tắt Biển có một vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế, là cánh cửa để mở ra thế giới của các quốc gia. Miền Trung là một vùng đất giàu tiềm năng và lợi thế, là vùng duy nhất của Việt Nam mà tất cả các tỉnh đều giáp với biển Đông. Miền Trung có đầy đủ các yếu tố để phát triển một nền kinh tế biển hoàn chỉnh, đặc biệt là kinh tế cảng. Hiện tại, miền Trung có 17 cảng biển, trong đó có 3 hải cảng tầm quốc gia là Đà Nẵng, Quy Nhơn và Nha Trang. Các cảng biển miền Trung có nhiều tiềm năng để phát triển, chúng đóng vai trò là cửa mở để thu hút đầu tư. Vì vậy, cảng biển giữ vai trò động lực trong phát triển kinh tế miền Trung. I. Đặt vấn đề Ngày nay, khi nền kinh tế đất nước ngày càng hội nhập sâu với thế giới thì bài toán phát triển cảng biển càng trở nên cấp bách bởi cảng biển có một vai trò đặc biệt trong phát triển kinh tế. Trong chiến lược phát triển của mình, nhiều quốc gia trên thế giới đã xác định thế kỷ 21 là kỷ nguyên của đại dương, hướng mạnh sự phát triển ra biển đảo, đặc biệt chú trọng đến việc khai thác biển (kể cả những quốc gia không có biển). Miền Trung được coi là “mặt tiền” của Việt Nam, của Đông Nam Á và cả châu Á - Thái Bình Dương. Đây là vùng duy nhất của Việt Nam có tất cả các tỉnh đều giáp với biển Đông. Một điều khó khăn đối với vùng đất này là địa hình kéo dài và hẹp ngang nên rất bất lợi trong việc phát triển không gian kinh tế trên quy mô rộng. Mặt khác, đây là vùng phải gánh chịu nhiều thiên tai hơn so với hai đầu đất nước. Nhưng bù lại, miền Trung được ban tặng cho một nguồn tài nguyên vô cùng quý giá là Biển. Biển miền Trung rất giàu tiềm năng và có nhiều lợi thế. Vì thế, có thể coi nền kinh tế miền Trung thực chất là kinh tế biển, do vậy, triển vọng phát triển là vô cùng lớn. Nhưng Miền Trung lại tương đối nghèo nàn so với hai đầu đất nước. Không ít người đã lặng lẽ tiến hành những chuyến khảo sát dọc ven biển miền Trung với một câu hỏi day dứt: miền Trung sẽ còn loay hoay với cái nghèo đến bao giờ? Không bó tay trước những rào cản mang tính tự nhiên, miền Trung miệt mài đi tìm giải pháp cho việc mở cảng biển để thực hiện chiến lược phát triển kinh tế. Sự ra đời của các cảng biển, trong đó có các cảng nước sâu là một trong những việc làm thiết yếu đầu tiên để vực dậy nền kinh tế của miền đất đầy tiềm năng này. II. Điều kiện phát triển kinh tế cảng biển miền Trung Miền Trung là một vùng đất giàu tiềm năng và lợi thế, có đầy đủ các yếu tố để phát triển một nền kinh tế biển hoàn chỉnh, đặc biệt là kinh tế cảng. Vùng đất này sở hữu 1.172km bờ biển và có lợi thế đặc biệt về vị trí địa lý. Miền Trung không chỉ nằm ở giữa nước Việt Nam mà còn ở vị trí trung tâm các trục giao lưu quốc tế của các nước ASEAN. Đây là phần đất vươn ra biển Đông xa nhất của nước ta; do đó các hải cảng của miền Trung rất gần với đường hàng hải quốc tế, nối khu vực Đông Bắc Á với Đông Nam Á và các châu lục khác. Phía Tây của miền Trung có nhiều cửa khẩu giao thương với các nước nằm sâu trong lục địa châu Á như Lào, Myanmar, vùng đông bắc Thái Lan và đông bắc Campuchia. Do vậy, Hội nghị lần thứ 8 của Bộ trưởng các nước tiểu vùng sông Mê kông họp tại Manila (tháng 10-1998) đã đưa ra khái niệm “Hành lang kinh tế Đông Tây” và quyết định chọn dự án xây dựng tuyến đường bộ từ Mukdahan (Thái Lan) qua Nam Lào đến Đà Nẵng làm dự án đầu tiên trong hợp tác tiểu vùng. Năm 2000, Myanmar trở thành thành viên ASEAN, qui mô dự án được mở rộng và khu vực cảng Maưlamyine gần thủ đô Yangon được chọn làm cửa ra phía Tây của hành lang. Như vậy, Hành lang kinh tế Đông Tây có tổng chiều dài 1.450km, đi qua vùng Nam Myanmar, Bắc Thái Lan, Nam Lào và ba tỉnh miền Trung Việt Nam. Cửa khẩu Lao Bảo ở phía tây tỉnh Quảng Trị hiện đang hoạt động rất nhộn nhịp. Một số cửa khẩu biên giới khác ở tỉnh Quảng Nam,.. đang được tiếp tục mở 1 52(4): 13 - 18 Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ra, đã và đang hình thành các tuyến giao thông đường bộ nối các hải cảng lớn trên vùng duyên hải miền Trung với các khu vực trong nội địa châu Á. Vì thế, Miền Trung được coi là cửa ngõ và cầu nối cho Myanmar, Đông Bắc Thái Lan và Lào qua Hành lang kinh tế Đông – Tây để kết nối với các trung tâm kinh tế năng động nhất châu Á là Đông Bắc Á (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc) và vùng Viễn Đông với vai trò làm dịch vụ cảng, hậu cần. Hàng hoá từ khu vực trên qua các cảng miền Trung sẽ không cần qua eo biển Malacca quá đông đúc và cảng Bangkok đã quá tải, có thể giảm một ngày đêm vận tải, giảm bớt chi phí về thời gian và tiền bạc. Rõ ràng phải gắn kinh tế miền Trung với hai vùng rộng lớn Đông Bắc Á và Tiểu vùng Mê Kông để hoạch định chiến lược phát triển kinh tế miền Trung. Trong thế kỷ 21, Đông Bắc Á sẽ trở thành trung tâm tăng trưởng của thế giới. Việc miền Trung trở thành mắt xích nối giữa Đông Nam Á và Bắc Á sẽ thay đổi vị thế của miền Trung không chỉ đối với nước ta mà còn trở thành một khâu quan trọng cho cả khu vực. Nhìn rộng ra, mức độ hội nhập và toàn cầu hoá của miền Trung sẽ nhanh chóng được nâng cao và vượt xa mức bình quân của cả nước. Vị trí đặc biệt này có thể giúp miền Trung vươn lên đảm nhiệm vai trò trung tâm thương mại và chế xuất của khu vực Đông Nam châu Á, nơi giao lưu của các nước vùng nội địa châu Á với thế giới bên ngoài. Mặt khác, dọc theo ven biển miền Trung còn có nhiều vịnh nước sâu, nằm cận kề với đường hàng hải quốc tế, rất thuận lợi cho việc xây dựng các cảng nước sâu trong hệ thống cảng biển của cả nước. Khu vực này đã hình thành hệ thống đô thị và khu công nghiệp phân bố khá đều trên lãnh thổ. So với các hải cảng lớn ở miền Nam và miền Bắc, hải cảng miền Trung không có ưu thế về cơ sở hạ tầng kĩ thuật nhưng có những ưu thế do thiên nhiên tạo ra như mực nước sâu, độ kín gió và đặc biệt ...