Tổn thương xương khớp tuổi thiếu niên hiện nay là nhóm bệnh rất hay gặp trong thực tế lâm sàng, diễn biến phức tạp, khó nhận biết và nhìn chung vẫn còn gây rất nhiều khó khăn cho các bác sĩ lâm sàng nói chung và các bác sĩ nhi khoa nói riêng trong chẩn đoán, điều trị, theo dõi và tiên lượng bệnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cảnh giác với bệnh viêm khớp Cảnh giác với bệnh viêmkhớp tự phát thiếu niênTổn thương xương khớp tuổi thiếu niên hiện nay là nhómbệnh rất hay gặp trong thực tế lâm sàng, diễn biến phức tạp,khó nhận biết và nhìn chung vẫn còn gây rất nhiều khó khăncho các bác sĩ lâm sàng nói chung và các bác sĩ nhi khoa nóiriêng trong chẩn đoán, điều trị, theo dõi và tiên lượng bệnh.Trong đó viêm khớp tự phát tuổi thiếu niên là một trongnhững nhóm bệnh hay gặp nhất. Đây là nhóm bệnh tự miễndịch, nguyên nhân chưa rõ ở trẻ em, được định nghĩa là tìnhtrạng viêm khớp mạn tính kéo dài ít nhất 6 tuần, khởi phátbệnh trước 16 tuổi.Nguyên nhân gây bệnh chưa được rõ ràng, tuy nhiên người tathống nhất cho rằng bệnh có tính chất tự miễn với tình trạngnhiễm khuẩn làm khởi động một loạt các quá trình trong hệ thốngmiễn dịch. Bệnh thường khởi phát sau nhiễm virut, Chlamydiamycoplasma, Streptococus, Salmonella, Shigella...Các thể bệnh viêm khớp tự phát Thể bệnh hệ thống (systemic arthritis) hay còn gọi là bệnh Still ở trẻ em: chiếm tỷ lệ 10- 15% số ca với cácBiểu hiện bàn tay bị viêm triệu chứng chính là sốt cao, nổi bannhiều khớp yếu tố dạng màu hồng ở da và viêm khớp. Biểuthấp âm tính. hiện sốt cao có đỉnh lên tới 39- 40 độ,sau đó tự hạ nhiệt về bình thường, mỗi ngày từ 1 - 2 cơn. Viêmkhớp là triệu chứng không nhất thiết phải xuất hiện ngay từ khimới bị bệnh. Thường tổn thương viêm gặp ở vài khớp vừa và lớntrong đó khớp thường gặp nhất là khớp gối (60%), sau đó đếnkhớp cổ tay và khớp bàn ngón tay (55%), khớp cổ chân (45%).Viêm khớp có thể đối xứng hoặc không. Triệu chứng nổi ban ởda dạng dát sẩn, màu hồng cá hồi thường xuất hiện quanh cáckhớp khi sốt cao. Các triệu chứng khác như nổi hạch, gan lách cóthể to. Ngoài ra có thể gặp viêm các màng như màng tim, màngphổi, màng bụng. Viêm màng ngoài tim với các biểu hiện như đaungực, khó thở, xuất hiện trong giai đoạn tiến triển của bệnh, cótràn dịch màng ngoài tim. Viêm màng trong tim và viêm cơ timhiếm gặp hơn. Về tiến triển của bệnh rất đa dạng, có thể bệnhnhân chỉ bị bệnh trong thời gian ngắn không để lại di chứngnhưng cũng có thể bị di chứng biến dạng khớp nặng.Viêm một khớp hay vài khớp (Oligoarthritis): đây là thể hay gặpnhất với tỷ lệ khoảng 50% trường hợp, biểu hiện viêm từ 1 - 4khớp trong 6 tháng đầu bị bệnh. Nếu số khớp viêm không tăng,tức là vẫn dưới hoặc bằng 4 khớp sau 6 tháng đầu mắc bệnh thìxếp vào nhóm viêm khớp dai dẳng. Trong nhóm này tuổi bị bệnhthường khoảng từ 2 -3 tuổi, tỷ lệ mắc bệnh nam nhiều hơn nữ(nam/ nữ: 5/1), các khớp thường gặp bao gồm khớp gối, cổ chân,khuỷu, cổ tay, các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân; viêm khớpkhông đối xứng. Có 25 - 50% trường hợp có biểu hiện ở mắt nhưviêm màng mạch nhỏ, để lại những di chứng nặng nề ở mắt nhưviêm dính mống mắt, xơ hóa đục giác mạc, đục nhân mắt... Tiênlượng bệnh thường tốt nếu chỉ có tổn thương khớp, khi có tổnthương mắt thì tiên lượng kém.Viêm nhiều khớp yếu tố dạng thấp âm tính (polyarthritis, RFnegative): có thể gặp mọi lứa tuổi, tuy nhiên phổ biến ở trẻ trên10 tuổi với biểu hiện viêm từ 5 khớp trở lên trong vòng 6 thángđầu bị bệnh.Viêm nhiều khớp yếu tố dạng thấp dương tính cũng hay gặp ở trẻgái trên 10 tuổi, các triệu chứng viêm khớp giống như bệnh viêmkhớp dạng thấp ở người lớn, đôi khi có các biểu hiện ngoài khớpnhư hạt dưới da, viêm mạch. Nếu không được điều trị đúng cách,bệnh dễ để lại di chứng biến dạng và phá hủy khớp nặng.Viêm khớp thể viêm nhiều điểm bám tận, thường gặp ở trẻ lớn từ12 - 16 tuổi, nam nhiều hơn nữ. Triệu chứng viêm khớp chủ yếuở các khớp ngoại vi như khớp háng, gối, cổ chân hay các khớpnhỏ ở bàn chân thường không đối xứng. Những biểu hiện ở cộtsống thường xuất hiện sau khi có biểu hiện viêm các khớp ở chidưới. Tổn thương ngoài khớp thường gặp ở mắt là viêm mốngmắt cấp tính với biểu hiện mắt đỏ và đau. Thể này tiến triểnnhanh, dễ dẫn đến dính khớp gây tàn phế.Viêm khớp vảy nến thường xuất hiện ở lứa tuổi từ 7 - 11 với cácbiểu hiện ở khớp thường xuất hiện trước khi có các tổn thương ởda. Thường viêm một vài khớp, có thể gặp ở cả khớp lớn vàkhớp nhỏ, không đối xứng, trong đó khớp gối thường gặp nhất,sau đó đến khớp ngón tay, ngón chân. Tiến triển của thể bệnhnày rất đa dạng, có trường hợp những tổn thương khớp rất nhẹ,nhưng cũng có những trường hợp tổn thương khớp nặng gâydính, biến dạng khớp.Điều trị viêm khớp tự phát thiếu niênMục đích của điều trị là kiểm soát tiến triển của bệnh càng sớmcàng tốt nhằm hạn chế đến mức tối đa những thương tổn gâyphá hủy và biến dạng khớp, tối ưu hóa các vận động khớp nhằmđạt tới chức năng khớp bình thường cho bệnh nhân. Điều trị bao ...