Cảnh giác với biến chứng của loét dạ dày - tá tràng

Viêm loét dạ dày - tá tràng là một trong những bệnh gặp khá phổ biến trong cộng đồng dân cư nước ta. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi nhưng người lớn chiếm tỷ lệ cao hơn trẻ em. Đặc điểm của bệnh là tùy theo các vị trí của viêm và loét khác nhau mà có các tên gọi là viêm dạ dày, viêm hang vị, viêm tâm vị, viêm bờ cong nhỏ hoặc loét bờ cong nhỏ, loét hang vị, loét tiền môn vị, viêm tá tràng, loét tá tràng hoặc cả dạ dày và hành tá...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cảnh giác với biến chứng của loét dạ dày - tá tràng Cảnh giác với biến chứng của loét dạ dày - tá tràngViêm loét dạ dày - tá tràng là một trong những bệnh gặp khá phổ biến trong cộngđồng dân cư nước ta. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi nhưng người lớn chiếm tỷ lệ caohơn trẻ em. Đặc điểm của bệnh là tùy theo các vị trí của viêm và loét khác nhaumà có các tên gọi là viêm dạ dày, viêm hang vị, viêm tâm vị, viêm bờ cong nhỏhoặc loét bờ cong nhỏ, loét hang vị, loét tiền môn vị, vi êm tá tràng, loét tá trànghoặc cả dạ dày và hành tá tràng đều bị viêm, loét người ta gọi là viêm, loét dạ dày- tá tràng.Từ lâu có nhiều giả thuyết nói về nguyên nhân của bệnh viêm, loét dạ dày - tátràng, trong đó thuyết về thần kinh có vẻ nhiều thuyết phục hơn cả và đã tồn tạitrong một thời gian khá dài nhiều thập niên. Song hành với giả thuyết thần kinh,một giả thuyết về sự có mặt của một loại vi khuẩn, tồn tại ở niêm mạc và dướiniêm mạc dạ dày cũng đã được đề cập đến. Mãi đến năm 1983, hai nhà khoa họcngười Australia (Warren và Marshall) mới thành công trong việc nuôi cấy, phânlập để xác định được loại vi khuẩn gây viêm loét dạ dày - tá tràng đó và công bốcho toàn thế giới biết kẻ thù nguy hiểm này trong bệnh lý viêm loét dạ dày - tátràng. Đó là loại vi khuẩn được đặt tên là Hélicobacter pylori (viết tắt là HP).Triệu chứng chính của viêm, loét dạ dày - tá tràng như thế nào?Đau: đau là triệu chứng hay gặp nhất ở bệnh nhân có hội chứng dạ dày - tá tràng.Vị trí đau thường gặp nhất là vùng thượng vị (trên rốn), đau âm ỉ hoặc đau dữ dội.Đau âm ỉ có khi kéo dài từ vài tháng đến vài ba năm, có khi hàng chục năm. Nhiềubệnh nhân đau có tính chất chu kỳ (một chu kỳ khoảng từ một tuần đến vài tuầntrở lên) và thường xảy ra vào lúc giao mùa, đặc biệt là mùa rét. Đôi khi trạng tháithần kinh căng thẳng, lo lắng, sau ăn thức ăn chua, cay (ớ t, rượu) cũng làm cơnđau xuất hiện hoặc đau kéo dài.Tính chất đau của viêm hoặc loét dạ dày - tá tràngnhiều khi khó phân biệt nhưng mới bị viêm thì ăn vào cơn đau sẽ tăng lên, còn loétthì khi đói cơn đau sẽ xuất hiện hoặc đau xuất hiện bất cứ lúc nào, no, đói đều đau.Rối loạn tiêu hóa: Các triệu chứng gây rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, chướngbụng, trung tiện, phân có khi nát có khi lỏng, có khi rắn nh ư phân dê. Trong nhữngtrường hợp loét hành tá tràng lâu ngày gây co kéo làm hẹp môn vị thì ăn khôngtiêu, bụng ậm ạch khó chịu, nhiều khi phải móc họng nôn ra mới thấy thoải mái.Vì vậy người bị loét dạ dày - hành tá tràng lâu năm thường gầy, da xanh, niêmmạc nhợt nhạt, đặc biệt có biến chứng thường bị xuất huyết tá tràng. Khám bệnhnhân, đa số bụng có lõm lòng thuyền, lắc bụng thấy có tiếng kêu óc ách do ứ đọngnhiều dịch vị.- Xquang vẫn có giá trị chẩn đoán nhất định, đặc biệt là trong chụp phim dạ dàyhàng loạt có uống thuốc cản quang.- Ngày nay, nội soi dạ dày có giá trị lớn trong chẩn đoán viêm, loét dạ dày - tátràng. Ngoài việc xác định được vị trí tổn thương, tình trạng tổn thương... thì trongnhững trường hợp nghi ngờ bệnh ác tính có thể sinh thiết để tìm tế bào lạ. Sinhthiết còn giúp cho việc lấy bệnh phẩm để nhuộm Gram, thử test ureaza, nuôi cấyphân lập xác định vi khuẩn HP và làm kháng sinh đồ để xác định tính nhạy cảmvới kháng sinh của vi khuẩn này.Những biến chứng thường gặp trong bệnh viêm, loét dạ dày - tá tràng là gì?Các trường hợp viêm dạ dày - tá tràng nếu không phát hiện sớm và điều trị đúngthì sẽ dẫn đến viêm mạn tính hoặc trở thành loét. Trong các bệnh về dạ dày thìđáng sợ nhất là viêm bờ cong nhỏ dễ biến chứng thành loét và có thể dễ đưa đếnung thư hóa tuy rằng viêm, loét dạ dày thì ít đau hơn viêm loét tá tràng. Ngược lại,viêm loét tá tràng ít bị ung thư hơn nhưng thường hay đau, dễ gây hẹp môn vị (dohành tá tràng loét xơ chai gây co kéo môn vị), đặc biệt là làm chảy máu. Chảy máuhành tá tràng có thể ồ ạt phải cấp cứu hoặc chảy máu ri rỉ làm cho phân thường cómàu đen. Trong trường hợp chảy máu nhiều thì phân thường đen như nhựa đườngvà mùi hôi rất đặc biệt như “mùi cóc chết”.Biến chứng thủng dạ dày cũng thường gặp. Có những bệnh nhân do bị loét ngầmnên bình thường không đau bụng hoặc đau rất ít, đột nhiên bị thủng dạ dày phảicấp cứu. Trong trường hợp bị thủng dạ dày mà cấp cứu không kịp thời thì dễ đưađến gây viêm phúc mạc, sốc nhiễm khuẩn và có thể bị tử vong.Bệnh viêm loét dạ dày - tá tràng có thể nhầm với bệnh gì ?Một số bệnh khi đau vùng thượng vị có thể nhầm với viêm loét dạ dày - tá tràngnhư viêm tụy, viêm đường dẫn mật, sỏi đường dẫn mật. Trong một số trường hợpviêm ruột thừa ở những giờ đầu cũng có thể đau thượng vị (tỷ lệ này thấp) hoặcngộ độc thức ăn gây viêm dạ dày cấp tính trong một vài giờ đầu của bệnh. Đaubụng âm ỉ, đi ngoài phân đen có thể nhầm với những bệnh nhân bị giun móc.Trong những trường hợp này cần xét nghiệm tìm trứng giun móc.Khi nghi ngờ viêm loét dạ dày - tá tràng nên làm gì?Không nên ...