Câu chuyện xét nghiệm iốt trong nước tiểu

Bệnh bướu cổ (BC) và các rối loạn do thiếu iốt (RLTI) là một bệnh nội tiết và chuyển hoá phổ biến nhất hiện nay trên toàn thế giới. Vấn đề được quan tâm hơn cả là thiếu iốt cơ thể bị một số rối loạn và bệnh lý như: bướu cổ, thiểu năng giáp, chậm phát triển trí tuệ, đần độn, chậm phát triển thể chất, tăng tỷ lệ tử vong ở trẻ nhỏ và sảy thai...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Câu chuyện xét nghiệm iốt trong nước tiểu Câu chuyện xét nghiệm iốt trongnước tiểuBệnh bướu cổ (BC) và các rối loạn do thiếu iốt (RLTI) là mộtbệnh nội tiết và chuyển hoá phổ biến nhất hiện nay trên toànthế giới. Vấn đề được quan tâm hơn cả là thiếu iốt cơ thể bịmột số rối loạn và bệnh lý như: bướu cổ, thiểu năng giáp,chậm phát triển trí tuệ, đần độn, chậm phát triển thể chất,tăng tỷ lệ tử vong ở trẻ nhỏ và sảy thai... Điều này ảnhhưởng rất lớn tới sự duy trì và phát triển nòi giống cả về thểchất lẫn trí tuệ, từ đây ảnh hưởng tới các mặt hoạt động kinhtế, văn hoá xã hội, quốc phòng... của quốc gia.Động học xúc tác làm chuyển mình công tác PCCRLTI Để đánh giá và phân loại tình trạng thiếu iốt,Mẫu nước tiểu xét có nhiều tiêu chí quan trọng nhưng khôngnghiệm iốt. thể thiếu được tiêu chí hàm lượng iốt trongnước tiểu (gọi là iốt niệu). Tiêu chí này cho biết lượng iốt đượccơ thể thu nhận trong ngày.Có nhiều kỹ thuật định lượng iốt niệu. Để phục vụ dịch tễ học vàcộng đồng, các nhà chuyên môn (dịch tễ và hoá học) đã thốngnhất định lượng iốt niệu bằng phương pháp động học xúc tác,trong đó iốt đóng vai trò là một chất xúc tác là thích hợp hơn cả.Tuy nhiên xét nghiệm iốt niệu bằng kỹ thuật động học xúc tác làmột trong những xét nghiệm hoá sinh khó. Cuối năm 1990, BVNTcử BS. Nguyễn Trí Dũng sang Bỉ học về kỹ thuật định lượng iốtniệu (phương pháp G) và về ứng dụng tại BVNT. Năm 1993,UNICEF sang làm việc với Bộ Y tế và BVNT có dành thời gianthăm và kiểm tra labo iốt niệu. Với 34 mẫu nước tiểu được chialàm 2, phía Việt Nam (labo iốt niệu BVNT) định lượng iốt trước vàgiao cho UNICEF kết quả định lượng. Phía UNICEF đưa các mẫunước tiểu này cho một labo iốt niệu chuẩn của họ đặt tai Lubec(CHLB Đức). Văn phòng Trung ương của UNICEF đã so sánh kếtquả iốt niệu của 2 labo này. Thật bất ngờ, kết quả iốt niệu củaBVNT tương tự kết quả iốt niệu của labo Lubec (sai khác rấtkhông đáng kể). UNICEF đã đánh giá labo iốt niệu BVNT đã đạtchất lượng của một labo iốt niệu chuẩn quốc tế và cho phép labonày tham gia vào công tác điều tra đánh giá phòng chống các rốiloạn do thiếu iốt (PCCRLTI).Từ năm 1993 trở đi, công tác PCCRLTI chuyển mình rất mạnh.Các tổ chức quốc tế như UNICEF, CEMUBAC (Bỉ), SAGRIC(Australia)... tập trung giúp đỡ chúng ta thanh toán CRLTI. Khốilượng xét nghiệm iốt niệu tăng lên đột ngột, đòi hỏi tìm mộtphương pháp định lượng iốt niệu khác có năng xuất cao hơnphương pháp trước đây và tiến tới xây dựng thêm các labo iốtniệu trên toàn quốc. Năm 1995, Tổ chức SAGRIC và UNICEFyêu cầu Chương trình quốc gia PCCRLTI của Việt Nam và BVNTcử một đoàn cán bộ sang Australia học tập phương pháp địnhlượng iốt niệu A (phương pháp acid chloric), định lượng TSHtrong máu giọt của trẻ sơ sinh. Phương pháp A không đòi hỏitrang thiết bị đắt tiền, khó kiếm trên thị trường, ít độc hại hơn vànăng xuất lại cao hơn phương pháp G. Đoàn lần này gồm có 4người do BS. Nguyễn Trí Dũng phụ trách. Sau khóa học, đoàn đãcó những kết quả học tập tốt và đã được bạn công nhận. Bạn đãviện trợ cho chúng ta toàn bộ những trang thiết bị và hóa chấtcần thiết làm xét nghiệm iốt niệu và định lượng TSH máu giọt củatrẻ sơ sinh. Thế nhưng khi ở trong nước, cũng vẫn trang thiết bịvà hóa chất đó, chúng ta lại không triển khai được xét nghiệm iốtniệu. Tháng 4/1996, phía Tổ chức SAGRIC cử các chuyên giasang BVNT để kiểm tra hoạt động PCCRLTI ở Việt Nam (trongdự án mà bạn viện trợ), trong đó có BS. Mauric Wellby - mộtchuyên gia hóa sinh của Bệnh viện Queen Elizabet thuộc bangSouth Australia. Ông M.Wellby hằng ngày sang làm việc với laboiốt niệu của BVNT nhưng kết quả vẫn không có tiến bộ. BS. Dũngđã phải trực tiếp làm xét nghiệm dưới sự giám sát của ôngMauric Wellby và thường làm việc đến 7 - 8 giờ tối trong thời gianông này ở Việt Nam. Bộ phận cán bộ làm xét nghiệm iốt niệucùng ông M.Wellby đã thử đi tìm các nguyên nhân gây nên sựkhông thành công và khắc phục như mua nước cất thật tinh khiết,rửa tráng dụng cụ thật sạch, kiểm định các dụng cụ đo lường nhưmáy đo quang, pipet, bể đốt khô, nhưng kết quả vẫn không đạtđược...Và câu chuyện đáng nhớTrước ngày ông Mauric Wellby về nước, sau nhiều ngày nungnấu suy nghĩ, BS. Dũng đã quyết định điều chỉnh nhiệt độ ủ cácống nghiệm ở giai đoạn phản ứng xuống tới một nhiệt độ thíchhợp và thật không ngờ đường chuẩn iốt đã xây dựng được đẹpnhư đường chuẩn in trong sách hướng dẫn. Làm đi làm lại nhiềulần, đường chuẩn iốt vẫn được hiện ra như thế và kết quả củacác mẫu nước tiểu kiểm tra đều đúng như giá trị đã cho trước.Lúc này đã 10 giờ đêm. Khi về nhà cùng cậu con trai, tuy đã thấmmệt nhưng BS. Dũng rất phấn khởi vì đã chẩn đoán được đúngbệnh của xét nghiệm này và đã điều trị được nó. BS. Dũng đãthông báo ngay cho ...