Cây Jatropha curcas

Nguồn gốc Jatropha là một loài cây có lịch sử 70 triệu năm, nguồn gốc từ Mexico (nơi duy nhất có hóa thạch của cây này) và Trung Mỹ, được người Bồ Đào Nha đưa qua Cape Verde, rồi lan truyền sang châu Phi, châu Á, sau đó được trồng ở nhiều nước, trở thành cây bản địa ở khắp các nước nhiệt đới, cận nhiệt đới trên toàn thế giới. Từ năm 1991, Giáo sư người Đức là Klause Becker của Trường Đại học Stuttgart đã nhận đơn đặt hàng của Tập đoàn Daimler Chrysler hợp tác...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cây Jatropha curcas Cây Jatropha curcas I. Nguồn gốc Jatropha là một loài cây có lịch sử 70 triệu năm, nguồn gốc từ Mexico(nơi duy nhất có hóa thạch của cây này) và Trung Mỹ, được người Bồ ĐàoNha đưa qua Cape Verde, rồi lan truyền sang châu Phi, châu Á, sau đó đượctrồng ở nhiều nước, trở thành cây bản địa ở khắp các nước nhiệt đới, cậnnhiệt đới trên toàn thế giới. Từ năm 1991, Giáo sư người Đức là Klause Becker của Trường Đạihọc Stuttgart đã nhận đơn đặt hàng của Tập đoàn Daimler Chrysler hợp tácvới hãng tư vấn của Áo tiến hành nghiên cứu cây Jatropha ở Nicaragua đểlàm nguyên liệu sản xuất diesel sinh học, từ đó dấy lên cơn sốt Jatropha trênphạm vi toàn cầu. Hiện nay nhiều nước trên thế giới đang chạy đua pháttriển cây này, nhất là các nước Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Malaixia,Indonexia, Philippin, Mianma và nhiều nước Châu Phi, nhằm phục vụ nhucầu năng lượng tại chỗ và xuất khẩu. II. Giá trị cây Jatropha Jatropha vốn dĩ là một cây dại, bán hoang dại mà người dân các nướctrồng chỉ để làm bờ rào và làm thuốc, nhưng với những phát hiện mới củakhoa học, đã cho thấy Jatropha có tiềm lực giá trị cực kỳ to lớn, được đánhgiá rất cao, thậm chí đã có những lời ca ngợi có phần quá đáng, nhưng dùsao, Jatropha vẫn là một loại cây hết sức quý giá mà loài người phải quantâm khai thác tốt những giá trị sinh học của cây này. 1. Về kinh tế, xã hội Phát hiện quan trọng nhất từ Jatropha là lấy hạt làm nguyên liệu sảnxuất dầu diesel sinh học. Hạt Jatropha có hàm lượng dầu trên 30%, từ hạt ép ra dầu thô, từ dầuthô tinh luyện được diesel sinh học và glyxerin. Mặc dầu diesel sinh họcđược sản xuất từ nhiều loại nguyên liệu: cải dầu, hướng dương, đậu tương,dầu cọ, mỡ động vật…, nhưng sản xuất từ Jatropha vẫn có giá thành rẻ nhất,chất lượng tốt, tương đương với dầu diesel hóa thạch truyền thống. Nếu 1 ha Jatropha đạt năng suất 8-10 tấn hạt/ha/năm có thể sản xuấtđược 3 tấn diesel sinh học. Loại dầu này sẽ thay thế được 1 phần dầu dieseltruyền thống đang cạn kiệt, giảm thiểu được lượng khí thải gây hiệu ứng nhàkính, là loại dầu cháy hết và không có lưu huỳnh, là dầu sạch, thân thiện vớimôi trường. Hạt Jatropha sau khi ép dầu, 30% là sản phẩm dầu, 70% là khô dầu,có hàm lượng protein khoảng 30%, dùng làm phân hữu cơ quý, nếu khử hếtđộc tố có thể làm thức ăn gia súc cao đạm. 1 ha Jatropha, giả thiết đạt 10 tấn hạt/ha/năm sẽ thu được các loại sảnphẩm chủ yếu có giá trị cao như sau: - dầu diesel sinh học: 3 tấn x 700 USD/tấn = 2.100 USD - bã khô dầu: 7 tấn x 300 USD/tấn = 2.100 USD Như vậy 1 ha Jatropha tạo ra giá trị khoảng 4.200 USD/năm (hơn 60triệu đồng/ha/năm), lợi nhuận thu được sẽ phân phối cho nông dân sản xuấtnguyên liệu và nhà đầu tư công nghiệp chế biến dầu. Jatropha còn tạo ra hiệu ứng xã hội cực kỳ to lớn. Do trồng ở các vùngmiền núi nghèo túng, cây Jatropha sẽ tạo nhiều việc làm và thu nhập khảquan cho đồng bào các dân tộc, trong khi cho đến nay, trên đất dốc còn lạicủa các vùng này vẫn chưa tìm kiếm được bất cứ cây gì khả dĩ trồng đượctrên diện tích lớn, có thu nhập cao, lại có thị trường ổn định. 2. Về môi trường Jatropha là cây lâu năm, phủ đất cực kỳ tốt, tuổi thọ 50 năm, sinhtrưởng phát triển được ở hầu hết các loại đất xấu, nghèo kiệt, đất dốc, đất trơsỏi đá, không cháy, gia súc không ăn. Bởi vậy cây Jatropha trồng trên cácvùng đất dốc sẽ được coi là cây lấp đầy lỗ hổng sinh thái ở các vùng sinhthái xung yếu miền núi, sớm tạo ra thảm thực bì dày đặc chống xói mòn,chống cháy, nâng cao độ phì của đất. Không những vậy, Jatropha còn có thểtrồng ở các vùng đất sa mạc hóa, bãi thải khai thác khoáng sản, góp phầnphục hồi hệ sinh thái các vùng này. Vì vậy cây Jatropha được đánh giá là vệsĩ sinh thái, tạo ra hiệu ứng to lớn về bảo vệ môi trường. 3. Bã sau khi ép dầu làm phân hữu cơ và thức ăn chăn nuôi Sau khi ép dầu, bã khô dầu có hàm lượng N 4,14-4,78%, P2O5 0,5-0,66%, CaO 0,60-0,65%, MgO 0,17-0,21% được sử dụng làm phân hữu cơrất tốt để bón cho các loại cây trồng, nhất là cho vùng sản xuất nông nghiệphữu cơ, nông nghiệp sạch, vừa góp phần sản xuất sản phẩm sạch, vừa nângcao độ phì của đất. Trong thành phần hạt Jatropha có độc tố curcin, có thể gây tử vongcho người và gây hại cho vật nuôi. Phân tích 2 giống được sử dụng trongvườn giống của Trường Đại học Thành Tây, hàm lượng dinh dưỡng trong bãkhô dầu: protein đạt 25,87-29,91%, xơ đạt 21,41-29,77%, tro đạt 4,86-5,11%, chất béo đạt 28,61-31,67%, sắt đạt 177,89-177,94 mg/kg và nhiềuchất khoáng khác. Nếu khử hết độc tố thì bã khô dầu Jatropha trở thành mộtloại thức ăn giàu đạm cho các loài gia súc, gia cầm, tạo ra nguồn thức ănchăn nuôi quý, góp phần giải quyết nhu cầu thức ăn công nghiệp sẽ thiếu hụttrầm trọng đối với ngành chăn nuôi nước nhà trong tương lai gần. 4. Để làm thuốc Trong thành phần cây Jatropha, đã chiết xuất được những hợp chấtchủ yếu như tecpen, flavon, coumarin, lipit, sterol và alkaloit. Nhiều bộ phậncủa cây này có thể chữa bệnh như lá, vỏ cây, hạt và rễ. Rễ trị tiêu viêm, cầmmáu, trị ngứa; dầu của hạt có thể nhuận tràng; dịch nhựa trắng tiết ra từ vếtthương của cành có thể trị viêm lợi, làm lành vết thương, chữa trị bệnh trĩ vàmụn cơm; nước sắc từ lá dùng để chữa trị bệnh phong thấp, đau răng… Trong cây Jatropha có nhiều thành phần độc tố, nhất là phytotoxin(curcin) trong hạt, nếu được nghiên cứu sâu hơn rất có thể tạo ra hợp chấtmới về nguồn dược, từ đó độc tố thực vật có thể trở thành một loại tàinguyên về nguồn dược liệu mới. ...