Cha mẹ và con cái - Phần 14

Với trẻ thơ, đôi lúc chúng có những lời nói, cử chỉ thiếu lễ phép nhưng với suy nghĩ “con nít biết gì” nên người lớn thường cười cho qua. Và chính những nụ cười “khuyến khích” ấy lại phát sinh những rắc rối, phiền lòng sau này. Cười... dễ dãi Bé Hà mới 4 tuổi, rất nhanh nhẹn, thông minh so với bạn cùng tuổi. Hà vốn tính rất ngoan, nhưng cũng thường hay nổi quạu. Có hôm, cậu Út đi làm về, ngang qua chỗ Hà ngồi chơi búp bê, đưa tay véo má bé. Bị làm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cha mẹ và con cái - Phần 14 Những nụ cười tai hạiVới trẻ thơ, đôi lúc chúng có những lời nói, cử chỉ thiếu lễ phép nhưng với suynghĩ “con nít biết gì” nên người lớn thường cười cho qua. Và chính những nụ cười“khuyến khích” ấy lại phát sinh những rắc rối, phiền lòng sau này.Cười... dễ dãiBé Hà mới 4 tuổi, rất nhanh nhẹn, thông minh so với bạn cùng tuổi. Hà vốn tínhrất ngoan, nhưng cũng thường hay nổi quạu. Có hôm, cậu Út đi làm về, ngang quachỗ Hà ngồi chơi búp bê, đưa tay véo má bé. Bị làm phiền, Hà bực mình, lườmmột cái rõ dài rồi chơi tiếp, thấy điệu bộ bé tức cười, cậu Út lại véo thêm một cáinữa, bé lập tức thét lên “cái thằng này, mày lì như con trâu ấy, nói mãi mà khôngnghe”.Cậu Út vừa ngỡ ngàng, vừa tức cười vì câu nói của bé, nhưng cũng kéo bé lại,đánh nhẹ vào mông, nghiêm mặt: “Hà hỗn nghe, lần sau không được nói vậy”.Nhưng Hà không hề sợ, vì đằng kia đã có bà ngoại. Bà vừa cười lớn tiếng, vừa vẫybé lại: “Trời ơi, con nhỏ nói năng tức cười quá”. Rồi bà cúi xuống cười với Hà:“Ai biểu cậu Út lờn mặt, lì như con trâu mới bị con la chứ”. Rồi bà quay sang cậuÚt: “Nó còn nhỏ, có hiểu gì đâu mà la nó, chẳng qua thấy người lớn nói sao thì bắtchước vậy mà”.Cười đồng tìnhBà ngoại có thói quen gọi bố bé Bim bằng “thằng Hinh”. Nghe riết rồi quen, dầndà Bim cũng gọi bố là... thằng Hinh.Một lần bố Bim thức xem bóng đá trực tiếp trong phòng khách, rủ cả bác Hai, cậuTư cùng xem, cùng bàn luận và hò hét cho xôm tụ. Bim nằm trong phòng ngủ vớingoại, nghe thấy tiếng “dzô, dzô”, liền thì thào: “Ngoại ơi, thằng Hinh, thằng Hai,thằng Tư đang hét lên đấy”. Câu nói bất ngờ của Bim làm bà ngoại phì cười. Bimgiơ bàn tay bé xíu lên bịt miệng bà: “Ðừng cười lớn, cười lớn là thằng Hinh nóbiết mình chưa ngủ, nó vô đánh đấy”.Sáng ra, bà đem chuyện này kể lại với mọi người trong nhà, nghe xong ai cũng phìcười. Bim ta lại càng khoái chí, không biết là mình sai. Bữa nọ, Bim hư, bố Hinhbắt quỳ gối xuống sàn nhà, Bim vừa khóc hu hu vừa gọi: “Ngoại ơi, cứu con với,thằng Hinh nó đánh con đây này”. Bố nghe thấy, nổi giận quất vào mông Bimthêm mấy cái. Bà từ nhà dưới chạy lên, vừa kịp xuýt xoa ôm lấy cháu. Như được“tiếp thêm sức mạnh”, Bim hét toáng lên: “Ðuổi thằng Hinh ra khỏi nhà đi, nódám đánh Bim đau”.Cái sai của bà ngoại là xuề xòa cho qua những câu nói vượt phép tắc, cấp bậc củacháu mình. Trẻ nhỏ thường ngây thơ, hay bắt chườc lời nói, cử chỉ của người lớn,cho dù chúng không hiểu. Thế nên trách nhiệm của người lớn trong nhà là uốn nắn,chỉ dạy cho trẻ biết điều gì trẻ được phép và không được phép làm. Nụ cười đồngtình của bà và những người xung quanh trong trường hợp này không những làm békhông ý thức được là mình sai, mà còn tưởng lầm câu nói, hành động mà mìnhvừa làm là hay, là đúng. Và biết đâu, từ sự hiểu lầm ấy mà bé sẽ nảy sinh tínhthích gì nói nấy, không sợ, không nể nang ai. Những phản ứng khác biệtNhững phản ứng khác biệt giữa bé trai và bé gáiThử cho các bé mẫu giáo nhìn vào ống nhòm, quan sát một gương mặt và một đồvật cùng lúc. Cuộc kiểm tra cho thấy, khi nhớ lại, bé gái sẽ có ấn tượng về nhữngchi tiết liên quan đến gương mặt trong khi bé trai thích mô tả nhiều hơn về đồ vậtvà hình dáng của chúng.Những khác biệt ấy được hình thành tự nhiên từ rất sớm, không phải do tác độngxã hội như nhiều người vẫn nghĩ. Nếu có thời gian quan sát các con chơi trò xâylâu đài trên bãi biển, bạn sẽ nhận ra: Các bé gái thường dựng nên một tòa nhà dài,hơi thấp, và “phân công” rõ ràng là ai sống ở phòng nào. Trong khi một bé traithường xây theo kiểu... cạnh tranh”: Cậu bé luôn tìm cách liếc qua tòa nhà” củabạn bên cạnh và tìm cách để xây một lâu đài lớn hơn, cao hơn thế!Ở trường tiểu học, một bé gái mới đến sẽ được chào đón nồng nhiệt bới các bé gáikhác và các em nhanh chóng biết được tên nhau. Các bé trai xử sự khác hẳn. Cácem thường làm ra vẻ cách biệt, thậm chí... cô lập cậu bé mới đến. Mặc kệ bố mẹ,cô giáo giúp đỡ, khuyến khích thế nào, cậu bé mới đến cũng chỉ thật sự được gianhập nhóm nếu như thể hiện được rằng mình có khả năng phục vụ, góp phần vàolợi ích của nhóm.Cuối ngày đầu tiên làm quen nhau, hầu hết các em trai vẫn không biết gì về giađình hoặc những chi tiết cá nhân liên quan đến cậu bé mới. Các em chỉ quan tâmmỗi một việc là cậu bạn mới ấy chơi giỏi hay không, có thể hiện sự nổi trội nàotrong nhóm hay không. Chính vì điều này, bạn sẽ thấy các bé gái có thể chào đónvà chấp nhận một người bạn bị tật nguyền, thiệt thòi với sự cảm thông. Trong khivới cùng tình huống ấy, bạn thường rất bực khi thấy các cậu con trai của mình lạithích bày ra những trò nghịch ác với bạn - người mà chúng cho rằng chỉ gây nênbất lợi và không thể đóng góp vào nhóm.Hiểu được những phản ứng khác biệt này, bạn đừng vội quát tháo hoặc mắng conlà ác, phá phách, chỉ thích gây hấn... Hãy dành thời gian cùng chơi với con vàgiúp con nhận ra người bạn mới kia cũng có những thế mạnh riêng. Cậu bé sẽ dễdàng kết thân và chấp nhận. Cũng đừng quên một chuyện tất yếu rằng nếu bạnđưa cho con gái một chú gấu bông, cô bé sẽ nhanh chóng biến món đồ chơi đóthành người bạn thân thiết của mình, để trò chuyện, vỗ về, chăm sóc. Trong khinếu bạn đưa nó cho một bé trai, cậu bé sẽ loay hoay tìm cách cố khám phá xembên trong nó có gì, tháo tung ra và sau đó... bỏ đi tìm một cái mới hơn! Những tính cách cần lưu ýTính ích kỷ rất dễ xuất hiện khi bé là con một, được cha mẹ, ông bà quan tâmnhiều. Bé quen với cuộc sống mà ở đó, mọi cử chỉ yêu thương, sự ưu ái chăm sóchầu như chỉ luôn dành cho mình.Thói quen được ở vị trí số một, dần dần hình thành nên tính ích kỷ, khiến bé lớnlên trong cách sống chỉ biết bản thân mình mà thiếu sự quan tâm, nhường nhịn vớimọi người xung quanh. Để tránh điều này, nhiều bậc cha mẹ có con một đã rấtthành công khi họ biết lưu ý dạy con: Khi đi học biết quan tâm giúp đỡ và nhườngnhịn đối với bạn bè, ...