CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ ĐAU NHỨC GIÂY THẦN KINH SINH BA (Trigeminal neuralgia)

Hàn lâm viện thần kinh học Hoa-kỳ hợp tác với hội bệnh thần kinh Liên Âu, công bố bản hướng dẫn mới về điều trị đau nhức giây thần kinh sinh ba, khuyên dùng carbamazepin như là điều trị chính, với oxcarbamazepin như là thuốc thay thế, nhưng gợi ý nên nghĩ đến phẩu thuật cho những ca không có kết quả. Bảng hướng dẫn khuyên bác sĩ nên nghĩ đến việc chụp hình cọng hưởng từ, làm thử nghiệm phản xạ giây thần kinh sinh ba, vì có khoảng 15% bệnh nhân có nguyên nhân về cấu trúc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ ĐAU NHỨC GIÂY THẦN KINH SINH BA (Trigeminal neuralgia) CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ ĐAU NHỨC GIÂY THẦN KINH SINH BA (Trigeminal neuralgia) Hàn lâm viện thần kinh học Hoa-kỳ hợp tác với hội bệnh thần kinhLiên Âu, công bố bản hướng dẫn mới về điều trị đau nhức giây thần kinhsinh ba, khuyên dùng carbamazepin như là điều trị chính, vớioxcarbamazepin như là thuốc thay thế, nhưng gợi ý nên nghĩ đến phẩu thuậtcho những ca không có kết quả. Bảng hướng dẫn khuyên bác sĩ nên nghĩ đến việc chụp hình cọnghưởng từ, làm thử nghiệm phản xạ giây thần kinh sinh ba, vì có khoảng 15%bệnh nhân có nguyên nhân về cấu trúc phía dưới như u bướu. Bảng hướng dẫn này sẽ đăng trên báo Neurology tháng 10/08. Nguyên nhân thông thường đau ở mặt: Bệnh đau nhức giây thần kinh sinh ba là nguyên nhân thông thườngđau ở mặt, với số bệnh hàng năm khoảng 4 hay 5 người cho 100 000 dân.Hội nghiên cứu đau nhức quốc tế định nghĩa đau nhức giây thần kinh sinh balà cơn đau bất chợt, thường chỉ một bên, trầm trọng, ngắn, đau như đâm ởchỗ giây thần kinh sinh ba phân phối. Các chuyên gia về bệnh này nghiên cứu y văn để đưa ra lời khuyên vềchẩn đoán và điều trị: Với bệnh nhân đau nhức giây thần kinh sinh ba, nên chụp hình đều đặn để nhận diện những bệnh nhân có triệu chứng có cấu trúc gì bấtthường không (mức chứng cứ C). Sự hiện diện thiếu cảm giác giây thần kinh sinh ba phải được xem là có ích để nhận diện người có triệu chứng đau nhức giây thần kinhsinh ba, nhưng vì tính chuyên biệt kém, thiếu đặc tính này không thể loại bỏđau nhức thần kinh sinh ba có triệu chứng. Đo phản xạ giây thần kinh sinh ba ở một phòng thí nghiệm điện sinh lý có chất lượng phải được xem là hữu ích để phân biệt đau nhức giâythần kinh sinh ba có triệu chứng với bệnh đau nhức giây thần kinh sinh ba cổđiển, dùng cho tất cả ca không có nguyên nhân (mức chứng cứ B). Bệnh bộc phát khi còn trẻ, đau ở chỗ phân nhánh đầu tiên của giây thần kinh sinh ba, không đáp ứng với điều trị, và tiềm năng nổi lên bấtthường ở giây thần kinh sinh ba, phải loại bỏ khi tìm bệnh đau nhức giâythần kinh sinh ba có triệu chứng. (mức chứng cứ B). Để kiểm soát cơn đau nhức, nên cho carbamazepin (mức chứng cứ A), và oxcarbamazepin phải nên nghĩ đến (mức chứng cứ B). Mặc dầuchứng cứ cho carbamazepin mạnh hơn, oxcarbamazepin ít gây quan ngại vềan toàn hơn. Baclofen và lamotrigin có thể được cân nhắc (mức chứng cứC). Không nên nghĩ đến thuốc tê nhỏ mắt (mức chứng cứ B). Với bệnh nhân không đáp ứng với dược điều trị, có thể nghĩ đến phẩu thuật sớm (mức chứng cứ C). Một số chuyên gia về bệnh đau nhứcgiây thần kinh sinh ba tin rằng bệnh nhân đau nhức giây thần kinh sinh bakhông đáp ứng với điều trị hàng đầu khó đáp ứng với thuốc thay thế và đềnghị nên giới thiệu đến bác sĩ giải phẩu. Có thể nghĩ đến những phươngpháp xuyên qua da ở trên hạch Gasserian, dao gamma, giảm áp vi mạch(mức chứng cứ C). (Chú thích: Dây thần kinh sinh ba là dây thần kinh sọ số 5 chia làm 3nhánh: dây thần kinh mắt, dây thần kinh hàm trên và dây thần kinh hàmdưới. Dây thần kinh mắt và hàm trên hoàn toàn cảm giác. Dây thần kinhhàm dưới một phần là cảm giác một phần là vận động). Ds Lê văn Nhân và Bs Trần mạnh Ngô