Chế phẩm sinh học trong nuôi trồng thủy sản

Nếu tôm cá nuôi không bị bệnh, tất nhiên người nuôi sẽ không sử dụng thuốc để điều trị thì các sản phẩm thủy sản sẽ có cơ hội đáp ứng được yêu cầu về “ An toànChất lượng”. Một trong những biện pháp cần được khuyến cáo trong việc phòng ngừa bệnh trong các ao nuôi thủy sản là sử dụng các chế phẩm sinh học (CPSH) để cải thiện chất lượng nước nhằm nâng cao khả năng phòng bệnh tôm. CPSH là những sản phẩm có chứa một vài các nhóm vi sinh vật (là những loài vi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chế phẩm sinh học trong nuôi trồng thủy sảnChế phẩm sinh học trong nuôi trồngthủy sảnNếu tôm cá nuôi không bị bệnh, tất nhiên người nuôi sẽ không sử dụng thuốc đểđiều trị thì các sản phẩm thủy sản sẽ có cơ hội đáp ứng được yêu cầu về “ An toàn-Chất lượng”.Một trong những biện pháp cần được khuyến cáo trong việc phòng ngừa bệnhtrong các ao nuôi thủy sản là sử dụng các chế phẩm sinh học (CPSH) để cải thiệnchất lượng nước nhằm nâng cao khả năng phòng bệnh tôm. CPSH là những sảnphẩm có chứa một vài các nhóm vi sinh vật (là những loài vi khuẩn sống có lợi)như nhóm: Bacillus sp., Lactobacillus sp., Nitrosomonas sp., Nitrobacter sp.,Clostridium sp..Ngoài ra, trong thành phần của một số CPSH có chứa các Enzyme (men vi sinh)như Protease, Lipase, Amylase …có công dụng hỗ trợ tiêu hóa và giúp hấp thu tốtthức ăn để trộn vào thức ăn cho cá. Các CPSH được sản xuất ở 3 dạng: Dạng viên,dạng bột và dạng nước.* Tác dụng của CPSHKhi đưa CPSH vào môi trường nước ao, các vi sinh vật có lợi sẽ sinh sôi và pháttriển rất nhanh trong môi trường nước. Sự hoạt động của các vi sinh vật có lợi sẽcó tác dụng cho các ao nuôi thủy sản như:1. Phân hủy các chất hữu cơ trong nước (chất hữu cơ là một trong nhiều nguyênnhân làm môi trường nước bị ô nhiễm), hấp thu xác tảo chết và làm giảm sự giatăng của lớp bùn đáy.2. Giảm các độc tố trong môi trường nước (do các chất khí: NH3, H2S… phátsinh) , do đó sẽ làm giảm mùi hôi trong nước, giúp tôm cá phát triển tốt.3. Nâng cao khả năng miễn dịch của tôm cá (do kích thích tôm, cá sản sinh rakháng thể).4. Ức chế sự hoạt động và phát triển của vi sinh vật có hại (do các loài vi sinh vậtcó lợi sẽ cạnh tranh thức ăn và tranh giành vị trí bám với vi sinh vật có hại). Trongmôi trường nước, nếu vi sinh vật có lợi phát triển nhiều sẽ kìm hãm, ức chế, lấn átsự phát triển của vi sinh vật có hại, do đó sẽ hạn chế được mầm bệnh phát triển đểgây bệnh cho tôm cá.5. Giúp ổn định độ pH của nước, ổn định màu nước do CPSH hấp thu chất dinhdưỡng hòa tan trong nước nên hạn chế tảo phát triển nhiều, do đó sẽ giảm chi phíthay nước. Đồng thời CPSH còn có tác dụng gián tiếp làm tăng oxy hòa tan trongnước, giúp tôm cá đủ oxy để thở, do đó tôm cá sẽ khỏe mạnh, ít bệnh, ăn nhiều,mau lớn.Ngoài ra, một số CPSH còn được sử dụng trong trường hợp trộn vào thức ăn đểnâng cao khả năng hấp thu thức ăn của cơ thể tôm cá, làm giảm hệ số thức ăn vàphòng chống các bệnh nhiễm khuẩn đường ruột cho tôm cá.Do đó, sử dụng CPSH sẽ có ý nghĩa nhiều mặt trong việc nâng cao hiệu quả kinh tếcho các mô hình nuôi thủy sản như:- Làm tăng hiệu quả sử dụng thức ăn (giảm hệ số thức ăn).- Tôm cá mau lớn, rút ngắn thời gian nuôi.- Tăng tỷ lệ sống và tăng năng suất do tôm cá nuôi ít bị hao hụt.- Giảm chi phí thay nước.- Giảm chi phí sử dụng thuốc kháng sinh và hóa chất trong việc điều trị bệnh.* Vài lưu ý khi sử dụng các loại CPSH:Các CPSH đều có tác dụng chính là phòng bệnh cho tôm cá, cho nên cần phải sửdụng càng sớm càng tốt để phát huy tốt hiệu quả phòng bệnh. Có thể sử dụngCPSH ngay sau quá trình cải tạo ao vì trong quá trình cải tạo ao, diệt tạp thì hầunhư các vi sinh vật (kể cả vi sinh vật có lợi và có hại) đều bị tiêu diệt. Do đó, trướckhi thả giống vào ao nuôi cần phải đưa CPSH vào nước ao để phục hồi sự hiệndiện của các vi sinh vật có lợi và tái tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho ao (đặc biệt lànhững ao ương tôm cá giống).Khi sử dụng các loại CPSH, ngoài việc xem trong thành phần có chứa các nhóm visinh (vi khuẩn có lợi) hay không, người sử dụng cần xem kỹ các công dụng vàhướng dẫn sử dụng (có in ở ngoài bao bì) để tùy trường hợp cụ thể của ao nuôi tômcá mà sử dụng đúng theo công dụng và hướng dẫn để sử dụng CPSH đạt được hiệuquả cao.Không sử dụng CPSH cùng lúc với các loại hóa chất và kháng sinh, vì kháng sinhvà hóa chất sẽ làm chết các nhóm vi sinh của các CPSH, do đó việc sử dụng CPSHsẽ không có hiệu quả.Nếu đã sử dụng các loại hóa chất (ví dụ như: thuốc tím, phèn xanh, BKC …) tạtvào ao nuôi thì khoảng 2-3 ngày sau nên sử dụng CPSH để khôi phục lại các nhómvi sinh vật có lợi trong nước để cải thiện chất lượng nước và hạn chế ô nhiễm môitrường, vì khi đưa hóa chất vào nước ao sẽ làm tảo chết, mà vai trò của tảo trongnước rất quan trọng (nhưng tảo phải phát triển ở mức độ vừa phải) do tảo hấp thucác chất dinh dưỡng hòa tan trong nước sẽ giúp cho môi trường nước được “sạch”hơn.Nếu đã sử dụng kháng sinh (trong trường hợp cho ăn thuốc để điều trị bệnh) thì saukhi ngưng sử dụng kháng sinh nên sử dụng các loại CPSH (có công dụng hỗ trợtiêu hóa) hoặc các loại men vi sinh trộn vào thức ăn cho cá để khôi phục lại hệ menđường ruột. Nguyên nhân là thuốc kháng sinh đã làm chết hệ men đường ruộttrong hệ tiêu hóa của cá nên sau khi sử dụng kháng sinh cá sẽ có hiện tượng yếuăn, chậm lớn do kém hấp thụ thức ăn vì trong bộ máy tiêu hóa thiếu các loại menvi sinh để giúp các hấp t ...