CHI DƯỚI VÀ GÃY XƯƠNG CHẬU

Phải thực hiện một đánh giá đầy đủ để tìm những thương tổn đe dọa đến tính mạng khác. Những bệnh nhân với những gãy xương chậu quan trọng thường có những tổn thương liên kết. Những chấn thương đầu kín hay xuất huyết nội tạng là những nguyên nhân thông thường của tử vong nơi những bệnh nhân với gãy xương chậu quan trọng. Nên hội chẩn ngoại khoa tức thời.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHI DƯỚI VÀ GÃY XƯƠNG CHẬU CHI DƯỚI VÀ GÃY XƯƠNG CHẬU (LOWER EXTREMITY AND PELVIC FRACTURES)1/ K Ể NHỮNG BIẾN CHỨNG LIÊN QUAN TRỰC TIẾP VỚI VỠXƯƠNG CHẬU ?.Xu ất huyết và và thương tổn niệu- sinh dục, gồm có vỡ bàng quang và ráchniệu đạo (urethral tear).2/ TỶ LỆ TỬ VONG NƠI NHỮNG BỆNH NHÂN VỚI VỠ XƯƠNGCH ẬU HỞ ? 50% 3/ NHỮNG ĐIỀU CÂN NHẮC CHÍNH TRONG XỬ TRÍ XUẤT HUYẾTNƠI NHỮNG BỆNH NHÂN VỚI VỠ XƯƠNG CHẬU ?Phải thực hiện một đánh giá đầy đủ để tìm những thương tổn đe dọa đến tínhmạng khác. Những bệnh nhân với những gãy xương ch ậu quan trọng th ường cónhững tổn thương liên kết. Những chấn thương đ ầu kín hay xuất huyết nội tạnglà những nguyên nhân thông thường của tử vong nơi những bệnh nhân với gãyxương chậu quan trọng. Nên hội chẩn ngoại khoa tức thời. Một gãy xương chậutự bản thân nó có thể đưa đến xuất huyết quan trọng, ngay cả chết người, đặcbiệt là những gãy xương không vững về phương diện sinh vật lý. Cần tiêmtruyền tích cực crystalloid, máu, các tiểu cầu, và huyết thanh tươi đông lạnh(fresh frozen plasma).4/ TỶ LỆ MẮC PHẢI VÀ CƠ CHẾ CHẤN THƯƠNG TRONG SAIKHỚP HÁNG SAU ?Hơn 80% là sai khớp háng sau và do một lực hướng ra sau lên đầu gối gập lại,như xảy ra khi đầu gối đánh vào bảng đồng hồ (dashboard) trong một tai nạn ôtô.5/ NHỮNG BIẾN CHỨNG CỦA SAI KHỚP HÁNG SAU ?Liệt dây thần kinh tọa (sciatic nerve deficit) được nhận thấy trong khoảng 10%các b ệnh nhân, đưa đến yếu hay mất chức năng cơ hamstring ở đùi và tất cả cáccơ của cẳng chân. Một hoại tử vô huyết quản (avascular necrosis) xảy ra nơi10% đến 15% các b ệnh nhân, nhưng gia tăng lên 50% n ếu nắn xương b ị trìhoãn trên 12 giờ. Nếu nắn được thực hiện nhanh chóng, 20% các bệnh nhânphát triển hư khớp (osteorathritis).6/ LÀM SAO PHÂN BIỆT TRÊN LÂM SÀNG SAI KHỚP HÁNG SAUVỚI GÃY CỔ XƯƠNG ĐÙI HAY GÃY GIAN MẤU CHUYỂN(INTERTROCHANTERIC) XƯƠNG ĐÙI ?Cả hai đều đưa đến ngắn chi dưới. Trong sai khớp háng sau (posterior hipdislocation), háng b ị gập (flexed), khép lại (adducted), và xoay vào trong. Tưthế này thường đ ược gọi là tư th ế khiêm tốn (position of modesty). Với gãy cổxương đùi hay gãy liên mấu chuyển (intertrochanteric fracture), chi dưới khônggập nhưng ngắn lại, dạng ra (abducted) và xoay ra ngoài.7/ TRONG GÃY THÂN XƯƠNG ĐÙI MÁU BỊ MẤT KHOẢNG BAONHIÊU ?500 đến 1500 mL.8/ NHỮNG GÃY THÂN XƯƠNG ĐÙI ĐƯỢC CỐ ĐỊNH TỐT NHẤTTRONG PHÒNG CẤP CỨU NHƯ THẾ NÀO ?Hare longitudinal traction. Hầu hết các thầy thuốc phòng cấp cứu mang nhữngthiết bị kéo này và đặt chúng nơi hiện trường hay xe cứu th ương. Hare tractionkhông nên đặt tại chỗ trong hơn 2 giờ mà không thường xuyên kiểm tra thầnkinh mạch vì khả năng hội chứng ngăn và thương tổn mạch máu. Một phươngpháp thứ hai là đ ặt một đinh để kéo (traction pin) ở đầu dưới xương đùi vàđược kéo nối với giường hay gurney. Đặt nẹp không có hiệu quả.9/ TẠI SAO BỆNH NHÂN VỚI BỆNH LÝ Ở VÙNG HÁNG LẠI ĐAU ỞĐẦU GỐI ?Một bệnh nhân với một vấn đề ở vùng háng có thể kêu đau ở mặt trước phầndưới của đ ùi và mặt trong của đầu gối. Đầu gối và háng cùng chia sẻ chung mộtphân bố thần kinh qua dây thần kinh bịt (obturator nerve). Hãy luôn luôn nghingờ một vấn đề ở vùng háng nơi một bệnh nhân kêu đau ở đầu gối m à khôngcó những dấu hiệu tương ứng lúc thăm khám vật lý. Thăm khám cẩn thận đầugối và khớp háng, với những phim chụp thích ứng vùng háng, là cần thiết đểhoàn chỉnh việc đánh giá.10/ KỂ TÊN THƯƠNG TỔN THÔNG THƯỜNG NHẤT LIÊN KẾT VỚITRÀN MÁU KHỚP DO CHẤN THƯƠNG CỦA KHỚP GỐI.Vỡ dây chằng chéo trước (anterior cruciate ligament rupture). Nếu những giọtmỡ đ ược ghi nhận trong dịch hút của khớp, th ì khả năng một gãy xương trongkhớp được kết hợp n ên được tìm kiếm.11/ KỂ TÊN DÂY CH ẰNG THƯỜNG LIÊN KẾT VỚI MỘT BONG GÂNMẮC CÁ CHÂN DO INVERSION.Dây chằng mác sên trước (anterior talofibular ligament). Dây chằn g mác gót(calcaneofibular ligament) cũng có thể bị th ương tổn trong những bong gânnặng h ơn.12/ MÔ TẢ ĐIỀU TRỊ BONG GÂN.Bong gân mắc cá chân được điều trị bởi RICE protocol :R : Rest (nghỉ ngơi)I : Ice : chườm lạnh (nước đá)C : Compression (đè ép)E : Elevation (đưa chân lên)13/ BÀN VỀ CÁC QUY TẮC OTTAWA VỀ CÁC PHIM X QUANG CỦAMẮT CÁ CHÂN.Các quy tắc Ottawa được phát triển từ một công trình rộng lớn được thực hiệnở Ottawa, Canada, xem xét sự cần thiết chụp X quang thường quy mắc cá chântrong sự đánh giá những bệnh nhân với chấn thương mắc cá chân. Người ta đãxác đ ịnh rằng các phim X quuang không bị đòi hỏi khi những điều kiện sau đâyhội đủ : Người thăm khám có kinh nghiệm.  Bệnh nhân không có biến dạng đáng kể của mắt cá chân.  Sự thăm khám phù hợp với một bong gân.  Không có nh ạy cảm đau khi khám trên mắt cá trong và ngoài. 14/ MỘT ĐẦU GỐI BỊ KHÓA LÀ GÌ ? NHỮNG NGUYÊN NHÂNTHÔNG THƯỜNG NHẤT ?Bệnh nhân không thể duỗi đầu gối một cách chủ động hay thụ động trên 10 đến ...