Chỉ Số Z

Công cụ hữu ích nhất để phát hiện và đánh giá nguy cơ phá sản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chỉ Số Z Chỉ số Z: Công Cụ Phát Hiện Nguy Cơ Phá Sản và Xếp Hạng Định Mức Tín Dụng (bài 1)Chỉ số Z: Công Cụ Phát Hiện Nguy Cơ Phá Sản và Xếp Hạng Định Mức Tín Dụng (bài 1)Phá sản được xem như dấn chấm hết đối với một doanh nghiệp. Làm thế nào để phát hiện sớm các dấuhiệu báo trước nguy cơ phá sản để có biện pháp kịp thời. Bài viết này giới thiệu một trong những công cụphổ biến nhất để phát hiện nguy cơ phá sản. Đó là chỉ số Z. Hãy tự tính chỉ số Z để phòng bệnh cho doanhnghiệp. ( Đối với nhà đầu tư: để chọn công ty không bị nguy cơ phá sản)Chỉ số Z (Z score) – công cụ phát hiện nguy cơ phá sản:Việc tìm ra một công cụ để phát hiện dấu hiệu báo trước sự phá sản luôn là một trong những mối quan tâmhang đầu của các nhà nghiên cứu về tài chánh doanh nghiệp. Có nhiều công cụ đã được phát triển để làmviệc này. Trong đó, chỉ số Z là công cụ được cả hai giới học thuật và thực hành, công nhận và sử dụng rộngrãi nhất trên thế giới. Chỉ số này được phát minh bởi Giáo Sư Edward I. Altman, trường kinh doanh LeonardN. Stern, thuộc trường Đại Học New York, dựa vào việc nghiên cứu khá công phu trên số luợng nhiều côngty khác nhau tại Mỹ. Mặc dù chỉ số Z này được phát minh tại Mỹ, nhưng hầu hết các nuớc, vẫn có thể sửdụng với độ tin cậy khá cao.Chỉ số Z bao gồm 5 chỉ số X1, X2, X3, X4, X5:X1 = Tỷ số Vốn Lưu Động trên Tổng Tài Sản (Working Capitals/Total Assets).X2 = Tỷ số Lợi Nhuận Giữ Lại trên Tổng Tài Sản (Retain Earnings/Total Assets)X3 = Tỷ Số Lợi Nhuận Trước Lãi Vay và Thuế trên Tổng Tài sản (EBIT/Total Assets)X4 = Giá Trị Thị Trường của Vốn Chủ Sỡ Hữu trên Giá trị sổ sách của Tổng Nợ (Market Value ofTotal Equity / Book values of total Liabilities)X5= Tỷ số Doanh Số trên Tổng Tài Sản (Sales/Total Assets)Từ một chỉ số Z ban đầu, Giáo Sư Edward I. Altman đã phát triển ra Z’ và Z’’ để có thể áp dụng theo từngloại hình và ngành của doanh nghiệp, như sau:Đối với doanh nghiệp đã cổ phần hoá, ngành sản suất: Z = 1.2x1 + 1.4x2 + 3.3x3 + 0.64x4 + 0.999x5  Nếu Z > 2.99 Doanh nghiệp nằm trong vùng an toàn, chưa có nguy cơ phá sản  Nếu 1.8 < Z < 2.99 Doanh nghiệp nằm trong vùng cảnh báo, có thể có nguy cơ phá sản  Nếu Z 2.9: Doanh nghiệp nằm trong vùng an toàn, chưa có nguy cơ phá sản  Nếu 1.23 < Z’ < 2.9: Doanh nghiệp nằm trong vùng cảnh báo, có thể có nguy cơ phá sản  Nếu Z’ Đối với các doanh nghiệp khác:Chỉ số Z’’ dưới đây có thể được dùng cho hầu hết các ngành, các loại hình doanh nghiệp. Vì sự khác nhaukhá lớn của X5 giữa các ngành, nên X5 đã được đưa ra. Công thức tính chỉ số Z’’ được điều chỉnh như sau Z’’ = 6.56x1 + 3.26x2 + 6.72x3 + 1.05x4  Nếu Z’’ > 2.6 Doanh nghiệp nằm trong vùng an toàn, chưa có nguy cơ phá sản  Nếu 1.2 < Z’’ < 2.6 Doanh nghiệp nằm trong vùng cảnh báo, có thể có nguy cơ phá sản  Nếu Z Để làm tăng doanh số - tử số của X5, doanh nghiệp cần phải có tăng cường năng lực hoạt động kinh doanhcủa mình. Một điều cần phải quan tâm là doanh nghiệp phải cân bằng giữa chi phí của việc tăng doanh sốvà biên độ tăng của doanh số. Nếu chi phí tăng quá cao, thì tử số X1, X2, X3 sẽ giảm, khi đó việc tăng tử sốX5 sẽ là vô nghĩa vì không đủ sức bù đắp cho sự giảm của các chỉ số X1, X2, X3.Cuối cùng, để tăng X4, chúng ta phải tăng giá trị thị trường của vốn chủ sỡ hữu, bằng cách tăng thị giá cổphiếu, đối với công ty đại chúng, hoặc tăng giá trị tài sản ròng, đối với công ty dạng khác. Tuy nhiên đâykhông phải là công việc dễ thực hiện. Có một các đơn giản hơn là giảm bớt nợ. Doanh nghiệp có thể dùngtiền mặt để trả nợ, nhưng cần thận trọng nếu lựa chọngiải pháp này, vì khi đó vốn lưu động sẽ bị giảm, có thểảnh hưởng gián tiếp đến doanh số và lợi nhuận. Mộtgiải pháp tốt hơn và thường được lựa chọn là bán bớtnhững tài sản không hoạt động như đã trình bày ởtrên.Tóm lại, để tăng chỉ số Z lên, tùy theo tình huống,chúng ta sẽ ra quyết định thực hiện một hay nhiều giảipháp trên. Tuy vậy, bất cứ giải pháp nào cũng sẽ dẫnđến tình trạng khó khăn, doanh nghiệp phải “thắt lưngbuột bụng” trong một thời gian. Vì thế phòng bệnh baogiờ cũng tốt hơn chữ bệnh. Hãy luôn để mắt đến chỉ sốZ và hành động ngay để tăng chỉ số này khi nó bắt đầu“mấp mé” khu vực cảnh báo.Bài sau chúng ta sẽ bàn về cách sử dụng chỉ số Z để tự ước lượng định mức tín dụng của doanh nghiệp,vốn rất quan trọng trong việc phát hành trái phiếu để mượn nợ. Lâm Minh Chánh, MBA ...