Chính sách đối ngoại của Mỹ 1776-1945

Đây là thời kỳ lập quốc, xây dựng đất nước và bước đầu tạo dựng ảnh hưởng của Mỹ. Nước Mỹ tìm mọi cách để gia tăng sức mạnh quốc gia.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chính sách đối ngoại của Mỹ 1776-1945CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA MỸ (1776 – 1945) TỔNG QUAN Đây là thời kỳ lập quốc, xây dựng đất nước và bước đầu tạo dựng ảnh hưởng của Mỹ. Nước Mỹ tìm mọi cách để gia tăng sức mạnh quốc gia. Tuy các thời tổng thống có những chính sách cụ thể riêng biệt nhưng nhìn chung nước Mỹ theo đuổi chủ nghĩa biệt lập với thế giới bên ngoài và không có các cam kết quốc tế mạnh mẽ. Tập trung vào Học thuyết Monroe và 14 điểm Chính sách của Tổng thống George Washington Cách mạng Pháp 1789 - 1799 Chiến tranh Pháp – Anh, Tây Ban Nha, Hà Lan 1793 Chính sách đối ngoại phục vụ mục tiêu cơ bản là duy trì hoà bình, dành thời gian để nước Mỹ phục hồi và tiếp tục quá trình hoà hợp dân tộc. Ngày 22/4/1793, Washington bãi bỏ các điều khoản của Hiệp ước 1778 với Pháp để giành cho Mỹ quyền tự chủ hơn. Ông tuyên bố nước Mỹ “là bạn và vô tư đối với các cường quốc tham chiến” Sự phân hoá trong thái độ của những người Cộng hoà ủng hộ Pháp và những người theo chủ Chính sách của Tổng thống Thomas Jefferson Năm 1801 tổng thống Thomas Jefferson đưa ra nguyên tắc đối ngoại là xây dựng “quan hệ hữu nghị chân thành, hợp tác thương mại và hoà bình với tất cả các nước, không liên minh với ai” Mỹ chỉ muốn có quan hệ buôn bán với châu Âu chứ không muốn tham gia vào công việc chính trị của các nước ở đó. Trong trường hợp thật thiết yếu Mỹ sẽ tạm thời liên minh với nước khác Mỹ mua Louisiana từ Pháp năm 1803 Năm 1805, Mỹ tuyên bố trung lập trong cuộc xung đột giữa Anh và Pháp. Năm 1809 Mỹ cấm buôn bán với cả Anh và Pháp Học thuyết James Monroe Phong trào giành độc lập ở Mỹ La tinh: Argentina, Chile, Mexico, California…năm 1822 Monroe nhận được quyền công nhận các quốc gia mới độc lập năm 1822, bao gồm cả Brazil Liên minh Thần thánh (Nga, Phổ, Áo) tuyên bố muốn giúp Tây Ban Nha khôi phục lại thuộc địa cũ, trong khi đó Mỹ phản đối Ngày 2/12/1823 James Monroe đọc diễn văn trước Quốc hội Mỹ, tinh thần chung là: Nước Mỹ đã không can thiệp và sẽ không bao giờ dính dáng tới các cuộc chiến tranh ở châu Âu, nhưng vì hoà bình và hạnh phúc của chính nước Mỹ, Mỹ sẽ không để cho các cường quốc châu Âu mở rộng phạm vi ảnh hưởng chính trị ở trên bất kỳ nơi nào của lục địa châu Mỹ, cũng như cố can thiệp vào nền độc lập của các nước cộng hoà Nam Mỹ. Nước Mỹ sẽ coi bất cứ nỗ lực nào nhằm mở rộng ảnh hưởng chính trị tại bán cầu này là mối nguy hại cho hoà bình và an toàn của Mỹ. Một mặt, Mỹ đã coi khu vực Mỹ La Tinh và Nam Mỹ là “sân sau” của mình. Mỹ sẽ chống lại mọi hành động “nhòm ngó” tới các nước này từ phía châu Âu. Thông điệp của Mỹ là: đây là khu vực ảnh hưởng của chúng tôi, các ngài không có quy ền và không được phép bén mảng đến. Nếu các ngài cứ đến thì chúng tôi sẽ giúp các nước trong khu vực bảo vệ “độc lập” của họ. Mặt khác, Mỹ khẳng định công việc của châu Âu thì do người châu Âu tự giải quyết, Mỹ không có ý định can thiệp. Chủ trương này trực tiếp nhằm vào ý đồ quay trở lại các thuộc địa cũ của Tây Ban Nha cũng như việc các nước Pháp, Phổ và Áo lăm le muốn xâm lược một số nước ở châu Mỹ. Nhiều quan điểm ca ngợi đây là nỗ lực của Mỹ chống lại quá trình thuộc địa hoá của người Âu, bày tỏ tinh thần đoàn kết với các nước mới độc lập. Đây còn được gọi là chính sách “không can thiệp,” và “không thực dân hoá” (non-colonization). Cuối tháng 1/1823 Mỹ công nhận độc lập của Columbia (gồm cả Ecuador và Venezuela), Mexico, Chile, và United Provinces of Rio de la Plata (Argentina). Đồng thời, Mỹ tiếp tục chính sách mở rộng bờ cõi bằng nhiều hình thức: xâm lược Texas năm 1845; đe doạ xâm lược nước Oregon khiến nước này phải ra nhập Liên bang Mỹ vào năm 1846; chiến tranh với Mexico năm 1846 và mua được New Mexico và California qua hiệp định năm 1848; mua Alaska của Nga tháng 3/1867; chiến tranh với Tây Ban Nha năm 1898 dẫn đến việc Mỹ có được Cuba, Philippines, Puerto Rico và Guam. Có quan điểm cho rằng Mỹ thực hiện chính sách đế quốc. Chính sách “mở cửa” Từ sau Nội chiến đến Chiến tranh thế giới lần thứ nhất, nước Mỹ chứng kiến những thay đổi nhanh chóng: cuộc cách mạng công nghiệp, tốc độ đô thị hoá chóng mặt, nông nghiệp phát triển mạnh, từ đó thúc đẩy nhu cầu buôn bán và thông thương hàng hoá với thế giới bên ngoài. Chính sách “mở cửa” do Ngoại trưởng John Hay chính thức đưa ra 6/9/1899 (một năm trước đó tổng thống McKinley đã đề cập). Ông Hay kêu gọi dành quyền buôn bán công bằng cho tất cả các nước trên lãnh thổ Trung Quốc và công nhận sự toàn vẹn lãnh thổ của đất nước này. Thực chất đề xuất này sẽ đặt tất cả các n ...