Tìm hiểu Trung Đông và khả năng mở rộng quan hệ hợp tác với Việt Nam: Phần 2

Tiếp nội dung phần 1, Sách tham khảo "Trung Đông và khả năng mở rộng quan hệ hợp tác với Việt Nam" Phần 2 được biên soạn gồm các nội dung chính sau: quan hệ quốc tế và khu vực của Trung Đông; thực trạng, quan điểm và giải pháp đột phá chiến lược để mở rộng quan hệ hợp tác Việt Nam-Trung Đông. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu Trung Đông và khả năng mở rộng quan hệ hợp tác với Việt Nam: Phần 2 211 Ch wang III QUAN HÊ QUÓC TE VÀ KHU VL/C CÜA TRUNG DÔNG 1. Quan hê quôc tê và khu vire cüa Trung Oông nhCmg nàm gân dây Trong giai doan phât tn ê n hiên nay, hâu hët câc quôc gia Trung Dông dêu tham già qua trinh toàn câu hôa, hôi nhâp quoc tê và cüng tù dô, câc quan hê quôc tê cüa Trung Dông diïdc md rông, phât triên da dang vói nhiëu tàng nâc, nhiêu loai dôi tâc. Trong chinh sâch cüa nhiéu quoc gia trên th è giói, Trung Dông luôn diidc coi nhu mot dia bàn chien liidc cân tiêp cân và md rông ânh hiïdng, md rông quan hê hdp tâc nhàm tim kiëm câc ldi ich dôi vói câ haï bên. N hàm tim hiëu vé quan hê cüa Trung Dông vói câc dôi tâc lón, truóc hôt cliüng La cân ngliien cûu câc quan hê quoc te nói chung cüa Trung Dông trong nhüng nàm gân dây, de trên cd sd dó di sâu nghiên cûu câc quan hê cüa T rung Dông vói mot so dôi tâc chü yeu cô ânh hddng lón tói tinh hinh khu vue nhd Mÿ, Trung Quoc, Nga, 212 TRUNG DONG VA KHÁ NÄNG MÓ RQNG QUAN HÉ Lien minh chäu Äu vä N hät Ban. Ngoäi ra. chúng ta cüng cän nghién cüu möi quan he khöi däu giüa Trung Döng vói khu vile chäu Á, trong dó có quan he ASEAN - Trung Döng, möt möi quan hé tuy chifa manh, thtfc chät chi möi ö giai doan khöi döng ban dáu trong möt so näm gän däy, nhüng trien vong sé cö y nghia rät quan trong döi vói Viét Nam vi Viét Nam lä möt thänh vién cüa ASEAN, dang cüng cäc thänh vién ASEAN vä cäc niiöc chäu A khác no luc dé diía quan hé höp täc vöi cäc ntfóc Trung Dóng lén möt tám cao mói. 1.1. Nhüng van d é nói bat trong quan hé quóc té c ú a Trung Dóng Trung Dóng lä möt khu vüc có các quan hé quó'c te rät söi dóng vä da dang, dién bien trén nhiéu täng näc khác nhau, trong dó có nhüng ván dé noi cöm nhu cuóc xung dót kéo dái giüa Ixraen vói Palextin vá the giói Aráp, sü cäng thäng ngäy cäng gia täng trong quan hé cüa các nUóc phiiöng Táy vá Ixraen vói Iran má nguyén nhán trüc tiép xuát p h át tü quan diém cho ráng Chính phü Iran hién dang nó lüc dé ph át trién vü khí hat nhán vá sü hién dién cüa các niíóc lón tai khu vüc Trung Dóng. 1.1.1. Van dé xung dót Ixraen - Palextin Cuóc xung dót náy dá kéo dái nüa thé ky nhiíng ván chüa den hói két vá hién ván lä mót ván dé nói cóm trong các hoat dóng quoíc té' tai Trung Dóng. Nhüng dién bien cüa tien trinh hóa binh Trung Dóng dá lói kéo sU tham Chuvng III QUAN HÉ QUÖC TÉ VA KHU VUC CÜA TRUNG DÖNG 2 1 3 gia khöng chi cüa các quóc gia lién quan ö T run g Dong mä cá sti can thiép theo nhiéu phiídng thúc khác n hau cüa các niíóc lón, các tó chúc quóc té, trong dó nói lén vai tro cüa Nhóm bó tú (bao góm My. Lien höp quóc, Lién minh cháu Au vá Nga) vói nó lUc lám tru n g gian thúc dáy các hoat dóng dám phán. hóa giái, tao láp hóa binh. Thüc té nhüng nám qua cho tháv. cuóc xung dót Ixraen - Palextin ván chiía tim diiöc lói thoát, thám chí dang trö nén cäng th ä n g hön khi Ixraen tiép tue chính sách xäy düng các khu dinh cii tren vüng dät chiém diiöc sau cuóc chién tra n h Aräp - Ixraen näm 1967 - h än h dóng tü läu da bi luät pháp quóc te coi lä bat höp pháp. Lién quan tói ván dé náy, tuyén bó manh mé cüa các quóc gia Aráp üng hó ngiiöi Palextin n h a Libáng, Xyri vá n h ün g ph án úng cüa Ixraen cho tháy cá hai phía déu có láp triiöng tiiöng dói cúng rán vói khá náng tiép tue xáy ra xung dót cüng n h J viéc sän sáng dáp trá các h änh dóng hiéu chién. Cúng vói viéc phong träo H am as noi lén nám quyén tai Palextin vá Ixraen mö chién dich quán sil tai dái Gaza cuói nám 2008, dám phán hóa binh gán nhií be tác trong suót hai nám sau dó. Chi cho tói th án g 9-2010, dám phán hóa binh T rung Dóng mói bát dáu dücfc tái khöi dóng vói cuóc hop tai O asinhtön giüa các nhä länh dao Ixraen vá Palextin. Nhií váy, nhüng dién bién trong nhiéu nám qua cho tháy tién trien cüa ván dé hóa binh T rung Dóng chiía thiíc sü d at diiöc nhií ky vong ban dáu cüa ló trin h hóa bir.h vá ván can rá't nhiéu thói gian, cóng súc dé diía các bén lién quan di theo ló trinh dá dinh. 214 TRUNG OÔNG VA KHÂ NÂNG MÔ RÔNG QUAN HÊ 1.1.2. Van dê quan hê quôc tëcua Iran Trong nhiëu nàm qua, Iran luôn diiçJc nhâc dën nhii mot tâm diëm thu hüt sü chü y cua th é giôi hifông vào khu vue Trung Dông vôi quan ngai sâu sàc vê chiïdng trinh hat nhân cüa nüôc này. “Van de Iran” dâ trd th àn h mot van de quôc te, vi th ë câc dông thâi trong quan hê quôc te cüa quôc gia này luôn bi soi xét và diidc diï luân hët sûc quan tâm, bao gôm nhüng van dê chinh sau: - Quan hê Iran - Ixraen. dây là mot hiên tUdng tiêu biëu mang tinh nghich lÿ và mâu thuân sâu sàc, mot nguy cd nhay câm dê gây ra bat on khu viic và quôc te. Trong khi Iran tim moi câch de phât trien chiïdng trinh hat nhân, coi dô là mot vü khi càn thiët dé bâo vê dat niiôc, thî trâi lai Ixraen coi dô là nguy cd lôn n h à t dôi vôi sü ton vong cüa Nhà niiôc Do thâi. Bô Ngoai giao Ixraen dâ tuyên bô' chinh thûc ràng “không cô môï de doa nào dôi vôi an ninh và on dinh cüa khu vüc Trung Dông lôn hdn moi de doa mà chë dô cap tien tai Tehran dang gây ra ” và Ixraen mong muôn công dông quôc te sü dung “moi bien phâp cô thë” de bàt buôc giôi lânh dao Iran phâi thay doi chinh sâch tiëp tue phât triën chiidng trinh h at nhân cüa m inh1. Nhüng diên bien trong nàm 2010 cho thây, quan hê Iran - Ixraen ngày càng càng thàng, nguy cd xây ra chien tranh là râ't cao, cô thë gây ra nhüng bien dông ldn trong quan hê quôc te cüa khu vüc Trung Dông. 1. Câc tuyên bô' chinh thûc cùa Bô Ngoai giao Ixraen liên quan tôi cuôc khüng hoàng hat nhân Iran. ChUOng III. QUAN HÊ QUÓC TÉ VA KHU VUC CÜA TRUNG DÔNG 215 - Quan hê Iran - M ÿ: Chinh sâch cüa Mÿ dôi vói Iran kê tù khi Tông thông Obama lên nàm quyén nàm 2008 dà có mot so dieu chînh theo huông “mêm” hdn, eu thë: mot là, han chë, thay dôi câch thûc âp dàt nhü ...