Chính sách tiền tệ, việc nắm giữ tiền mặt và quyết định đầu tư của các doanh nghiệp

Bài nghiên cứu phân tích ảnh hưởng của chính sách tiền tệ đến việc nắm giữ tiền mặt và quyết định đầu tư của doanh nghiệp, thông qua bộ dữ liệu của 421 công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam từ năm 2008 đến năm 2019.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chính sách tiền tệ, việc nắm giữ tiền mặt và quyết định đầu tư của các doanh nghiệp ICYREB 2021 | Chủ đề 3: Tài chính - Ngân hàng - Kế toán 385 CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ, VIỆC NẮM GIỮ TIỀN MẶT VÀ QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP Phùng Đức Nam – Hoàng Thị Phương Anh – Lê Thị Ly Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh Tóm tắt Bài nghiên cứu phân tích ảnh hưởng của chính sách tiền tệ đến việc nắm giữ tiền mặt và quyết định đầu tư của doanh nghiệp, thông qua bộ dữ liệu của 421 công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam từ năm 2008 đến năm 2019. Kết quả nghiên cứu cho thấy, dưới tác động của chính sách tiền tệ thắt chặt, hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp sẽ bị sụt giảm, dẫu vậy nếu các công ty gia tăng lượng tiền mặt nắm giữ thì sẽ làm giảm thiểu các ảnh hưởng bất lợi của chính sách tiền tệ lên hoạt động đầu tư của các công ty, đặc biệt ở những công ty bị hạn chế tài chính và công ty không thuộc sở hữu Nhà nước. Kết quả nghiên cứu còn chỉ ra rằng, khi chính phủ thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt, thì các doanh nghiệp sẽ nắm giữ tiền mặt nhiều hơn vì với lượng tiền mặt nắm giữ gia tăng này sẽ giúp các doanh nghiệp đảm bảo hoạt động đầu tư của họ. Từ khóa: chính sách tiền tệ, đầu tư của doanh nghiệp, nắm giữ tiền mặt, Việt Nam. MONETARY POLICY, CASH HOLDING AND FIRM’S INVESTMENT DECISIONS Abstract The paper investigates the influence of monetary policy on cash holdings and investment decisions of enterprises by using a dataset of 421 companies listed on the Vietnamese stock market from 2008 to 2019. The results show that when monetary policy is tightened, investment activities of enterprises will decrease; however, this negative effect may reduce if companies have high level of cash holdings. The effect is emphasized in the case of financial constrained and non-state owned companies. The results also show that, when the government implements a tight monetary policy, the firms will increase level of cash holding because this would help them to maintain their investment. Keywords: monetary policy, corporate investment, cash holdings, Vietnam. 386 ICYREB 2021 | Chủ đề 3: Tài chính - Ngân hàng - Kế toán 1. Giới thiệu Chính sách tiền tệ có vai trò quan trọng trong việc ổn định kinh tế, ổn định giá cả trong khủng hoảng, mở rộng kinh tế và kích thích nền kinh tế (Chang, 2015; Shen, 2015; và Liu và cộng sự, 2016). Bên cạnh đó, chính sách tiền tệ còn tác động mạnh đến hoạt động cho vay của doanh nghiệp (Kashyap và Stein,1993) và đầu tư doanh nghiệp (Morck và cộng sự, 2013). Chúng ta đều biết rằng một kênh quan trọng trong việc điều hành chính sách tiền tệ của nhà nước đó là lãi suất. Khi nhà nước tăng hoặc giảm lãi suất sẽ ảnh hưởng đến chính sách đầu tư các công ty (Chen, 2016). Do đó, khi nhà nước thực hiện chính sách thắt chặt tiền tệ, lãi suất cho vay sẽ tăng, do đó các doanh nghiệp bắt buộc phải giảm đầu tư do phải đối mặt với tình trạng hạn chế về tài chính (Morck và cộng sự, 2013) và họ dựa chủ yếu vào nguồn vốn sẵn có của mình, có thể kể đến như khoản tiền mặt mà DN đang nắm giữ nhằm phục vụ cho hoạt động đầu tư (Allen, 2005). Chang (2017) và Liu (2007) cho rằng có sự liên quan mật thiết giữa chính sách tiền tệ, nắm giữu tiền mặt và hoạt động đầu tư của doanh nghiệp, mối liên quan đó còn có thể vô cùng quan trọng ở những doanh nghiệp bị hạn chế tài chính, doanh nghiệp sở hữu tư nhân do các doanh nghiệp này khó tiếp cận với nguồn tài trợ bên ngoài, phải phụ thuộc vào nguồn tài trợ nội bộ để thực hiện các dự án đầu tư sinh lợi của mình. Có thể nói tiền mặt sẽ đóng một vai trò quan trọng như một nguồn tài chính nội bộ thay thế cho đầu tư của doanh nghiệp và nó sẽ làm hậu quả của việc thực hiện chính sách thắt chặt tiền tệ được giảm thiểu. Ở Việt Nam với nền kinh tế thị trường bị ảnh hưởng bởi sự điều tiết của Nhà nước, tác động của chính sách tiền tệ đối với hoạt động đầu tư của DN càng trở nên quan trọng hơn. Vì thế bài nghiên cứu này muốn xem xét mối quan hệ giữa chính sách tiền tệ, việc nắm giữ tiền mặt và quyết định đầu tư của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam thông qua việc trả lời các câu hỏi nghiên cứu sau: (1) chính sách tiền tệ có tác động đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp ở Việt Nam hay không? (2) nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp có điều tiết ảnh hưởng của chính sách tiền tệ lên các quyết định đầu tư hay không? (3) ảnh hưởng của nắm giữ tiền mặt đối với việc tác động của chính sách tiền tệ đến đầu tư doanh nghiệp có khác nhau trong trường hợp quyền sở hữu nhà nước và hạn chế tài chính hay không? Với dữ liệu của 421 doanh nghiệp phi tài chính niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh – HOSE và sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội – HNX) trong giai đoạn 2008 – 2019, bài nghiên cứu sử dụng phương pháp ước lượng GMM hệ thống tiến hành kiểm định sự liên quan giữa chính sách tiền tệ, nắm giữ tiền mặt và hoạt động đầu tư của doanh nghiệp phi tài tài chính niêm yết tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu đóng góp bằng việc cung cấp thêm cái nhìn sâu sắc hơn về các ảnh hưởng của chính sách tiền tệ tại một quốc gia được xem là thị trường kinh tế mới nổi như Việt Nam. Ngoài ra, kết quả cũng làm nổi bật hơn các vấn đề về cấu trúc sở hữu trong các doanh nghiệp tại Việt Nam dưới ảnh hưởng của chính sách tiền tệ. ICYREB 2021 | Chủ đề 3: Tài chính - Ngân hàng - Kế toán 387 2. Tổng quan lý thuyết và giả thuyết nghiên cứu Chính sách tiền tệ được định nghĩa là chính sách giúp điều tiết toàn bộ lượng tiền lưu thông trên thị trường trong nền kinh tế quốc dân. Chính sách tiền tệ có thể là thu hẹp (thắt chặt), mở rộng (nới lỏng) hoặc trung lập ...