Chống nôn do ốm nghén

Nôn là triệu chứng của nhiều bệnh, trong Đông y cũng tùy thuộc tình trạng nôn do nguyên nhân nào để có những phương thuốc trị liệu tương thích. Trong chứng nôn, Đông y có nhiều phương có công hiệu trị liệu như Ngũ linh tán, Sinh khương tả tâm thang, Bán hạ tả tâm thang, Cam thảo tả tâm thang, Can khương nhân sâm bán hạ hoàn, Tiểu bán hạ gia phục linh thang, Ngô thù du thang…Dưới đây xin giới thiệu một vài phương tiêu biểu thường được dùng cho nôn trong ốm nghén để cùng tham...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chống nôn do ốm nghén Chống nôn do ốm nghénNôn là triệu chứng của nhiều bệnh, trong Đông y cũng tùythuộc tình trạng nôn do nguyên nhân nào để có những phươngthuốc trị liệu tương thích.Trong chứng nôn, Đông y có nhiều phương có công hiệu trị liệunhư Ngũ linh tán, Sinh khương tả tâm thang, Bán hạ tả tâm thang,Cam thảo tả tâm thang, Can khương nhân sâm bán hạ hoàn, Tiểubán hạ gia phục linh thang, Ngô thù du thang…Dưới đây xin giới thiệu một vài phương tiêu biểu thường đượcdùng cho nôn trong ốm nghén để cùng tham khảo và áp dụng mỗikhi cần. Tuy nhiên cần hiểu rằng đối với những người bị chứngnôn nặng và dai dẳng, nhất là nôn trong thời gian có thai (ốmnghén), khi dùng những phương thuốc trên có người cũng khôngkhỏi.+ Tiểu bán hạ gia phục linh thang: Công dụng trị ốm nghén, nônmửa và buồn nôn.Phương gồm Bán hạ 5 – 8g, sinh khương 5 – 8g, phục linh 3 – 5g.Cách dùng và lượng dùng cho 1 thang: Nếu uống nhiều trong mộtlần sẽ bị nôn, do đó cần uống từ từ làm nhiều lần trong ngày.Xét trong phương trên ta thấy: Theo sách Kim quỹ yếu lược: Trongcác thuốc Đông y thì bán hạ và sinh khương là những vị thuốc tiêubiểu có tác dụng trị nôn mửa. Kim quỹ yếu lược ghi rằng hai vị nàycó tác dụng khơi thông dạ dày, hạ khí, chặn nôn mửa, do thuốctrực tiếp tác dụng vào dạ dày, làm dịu bớt những cơn co thắt ởvùng môn vị và hạ khí cho nên người ta cho rằng thuốc có cảnhững tác dụng ở trung khu (vùng trung tâm). Ngày nay, qua thựcnghiệm, người ta đã biết được rằng bán hạ có tác dụng hạ nôn mửaở cả vùng trung khu lẫn vùng đầu mút. Bạch phục linhPhương thuốc này dùng để chống nôn mửa, nhưng cần phải phânbiệt với chứng mửa ói nước trong bài Ngũ linh tán. Có nghĩa là,nôn mửa trong Ngũ linh tán thì miệng rất khát, nhưng uống nướcvào là lập tức bị ói nước và sau khi ói rồi lại rất khát, uống nướcvào lại bị ói, tiểu tiện kém, nhưng bài thuốc này dùng cho nhữngngười không khát lắm mà lại rất buồn nôn.Do vậy phương thuốc này được dùng khi vùng lõm thượng vị bịđầy tức, bụng bị ứ nước, đôi khi bị chóng mặt, tim đập mạnh, nônmửa, miệng khát, nôn mửa trong giai đoạn đầu của ốm nghén, cácloại nôn mửa, viêm dạ dày ruột cấp tính, còn có hiệu nghiệm vớitrẻ bị trớ.+ Ngô thù du thang: Tác dụng: Ôn can vị, giáng nghịch, chỉ ẩu.Được dùng trong trường hợp viêm dạ dày mạn tính thuộc chứng hưhàn kiêm thuỷ ẩm (có tiếng óc ách), chứng đau đầu cơ năng, hộichứng rối loạn tiền đình thuộc can vị hư có kết quả tốt. Nếu nhưđau bụng do hư hàn kèm nôn hoặc nôn nặng ở phụ nữ có thai thuộctỳ vị hư hàn dùng bài này gia thêm chế bán hạ, xa nhân, trần bì,cam thảo.Nhờ phương thuốc này có tác dụng giáng nghịch chỉ ẩu, trườnghợp bụng đau, miệng đắng gia bạch thược để hoà can.+ Can khương nhân sâm bán hạ hoàn: Công dụng của phương làdùng cho những người ốm nghén, viêm hoặc mất trương lực dạdày ở những người thể lực yếu, nôn mửa và mửa liên tục.Phương gồm can khương và chỉ dùng can khương 1 – 3g, nhânsâm 1 – 3g, bán hạ 2 – 6g. Nếu dùng thuốc tán mỗi ngày uống 3lần, mỗi lần 1 – 1,5g. Dùng thuốc thang thì với khối lượng ghi trênlà lượng dùng trong 1 ngày, sắc chia 3 lần uống.Ta thấy đây là phương mà theo sách Kim quỹ yếu lược là phươngTiểu bán hạ thang có thêm và bớt một số vị, bỏ gừng tươi để thaybằng gừng khô, thêm nhân sâm. Thuốc dùng cho những người ốmnghén, nôn mửa kéo dài.Theo Chẩn liệu y điển: Bị nôn mửa kéo dài, nhất là nôn mửa trongthời kỳ nghén thì dùng bài Can khương nhân sâm bán hạ hoànchung với bài Ô mai hoàn sẽ có hiệu quả rõ rệt. Sách Kim quỹ yếulược có ghi: Những người khi chửa nôn mửa không dứt thì phảidùng Can khương nhân sâm bán hạ hoàn. Nôn mửa nên dùng Tiểubán hạ thang, Tiểu bán hạ gia phục linh thang mà vẫn không dứtthì dùng bài thuốc này.Ốm nghén ngày càng nặng, người khó chịu, nôn mửa kéo dài, cótriệu chứng suy nhược toàn thân, bụng nhũn yếu, mạch tế nhược,ǎn uống vào nôn ra ngay, ǎn không được, uống thuốc cũng khôngđược thì dùng thuốc này rất hiệu nghiệm.Theo giải thích các phương thuốc: Thuốc dùng cho những ngườinôn mửa không dứt, vùng thượng vị đầy tức. Trong trường hợp đó,đảm bảo thuốc này sẽ có hiệu nghiệm ...