Chuơng 5: Việc làm

Việc làm không chỉ là sự phân chia chỗ làm việc cho ngùơi lao động về những công việc có thu nhập, mà còn là chỉ số của tập hợp tiềm năng lao động của xã hội, đuợc đưa vào lĩnh vực quyết định hoạt động đời sống của anh ta.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuơng 5: Việc làm Ch­¬ng V: 1 Néi dung 5.1. Kh¸i niÖm viÖc lµm 5.2. B¶n chÊt cña viÖc lµm 5.3. Nguyªn t¾c cña viÖc lµm 5.4. C¸c d¹ng viÖc lµm 5.5. ViÖc lµm lµ mét vÊn ®Ò x· héi 5.6.Sè l­îng vµ cÊu tróc viÖc lµm ë ViÖt Nam 5.7. ViÖc lµm cña lao ®éng n÷ 2 5.1. Kh¸i niÖm vÒ viÖc lµm • ViÖc lµm - kh«ng chØ lµ sù ph©n chia chç lµm viÖc cho ng­êi lao ®éng vÒ nh÷ng c«ng viÖc cã thu nhËp, mµ cßn lµ chØ sè cña tËp hîp tiÒm n¨ng lao ®éng cña x· héi, ®­îc ®­a vµo lÜnh vùc quyÕt ®Þnh ho¹t ®éng ®êi sèng cña anh ta. • ViÖc lµm ®ã lµ tÝnh chÊt quan träng nhÊt cña nÒn kinh tÕ, lµ phån vinh cña d©n téc; møc ®é viÖc lµm - lµ chØ sè kinh tÕ vÜ m« quan träng. 3 • VÒ mÆt kinh tÕ, viÖc lµm - ®ã lµ tËp hîp nh÷ng quan hÖ vÒ viÖc tham gia cña nh©n d©n vµo ho¹t ®éng lao ®éng, thÓ hiÖn biÖn ph¸p kÕt nèi hä vµo lao ®éng, møc ®é tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu x· héi cho ng­êi lao ®éng vµ nhu cÇu c¸ nh©n vÒ chç lµm viÖc vµ nhËn thu nhËp. • VÒ mÆt x· héi, viÖc lµm cña d©n c­ - lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i tù nhiªn cña loµi ng­êi, lµ c¬ së cña tiÕn bé x· héi, m«i tr­êng ph¸t triÓn toµn diÖn vµ sù tù kh¼ng ®Þnh x· héi cña c¸ nh©n. 4 • ViÖc lµm cã thÓ xem xÐt nh­ mét trong nh÷ng nhu cÇu sèng c¬ b¶n cña nh©n d©n, mµ lµ ng­êi chñ x­íng viÖc h×nh thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt c¬ b¶n cña x· héi - lµ ng­êi lao ®éng víi kh¶ n¨ng lao ®éng cña anh ta. • ViÖc lµm tån t¹i trong x· héi nh­ lµ hiÖn t­îng cÇn thiÕt, th­êng xuyªn ®­îc t¸i s¶n xuÊt, ®èi víi tõng ng­êi lao ®éng nã cã thÓ mang tÝnh gi¸n ®o¹n. ViÖc lµm thÓ hiÖn mét trong nhiÒu h­íng cña quan hÖ lao ®éng vÒ viÖc ®­a trùc tiÕp ng­êi lao ®éng vµo qu¸ tr×nh lao ®éng. • ViÖc lµm ®Þnh râ ®Æc tÝnh cña d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ so víi nh÷ng yÕu tè s¶n xuÊt vËt chÊt. • Chñ thÓ cña viÖc lµm - lµ nh÷ng c«ng d©n cã kh¶ n¨ng lao ®éng, ®èi t­îng cña viÖc lµm - lµ nh÷ng chç lµm viÖc. 5 • Tãm l¹i • thø nhÊt, viÖc lµm tån t¹i ë tÊt c¶ mäi h×nh th¸i x· héi. • Thø hai, ®ã lµ mét tËp hîp nh÷ng mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a con ng­êi vÒ viÖc ®¶m b¶o chç lµm viÖc vµ tham gia cña hä vµo ho¹t ®éng kinh tÕ. • Hay nãi c¸ch kh¸c, viÖc lµm còng lµ mét ph¹m trï cña thÞ tr­êng - nã x¸c ®Þnh khi thuª mét chç lµm viÖc nhÊt ®Þnh vµ chuyÓn ng­êi thÊt nghiÖp thµnh ng­êi lao ®éng. 6 5.2. B¶n chÊt cña viÖc lµm • Theo ILO th× “viÖc lµm cã thÓ ®­îc hiÓu nh­ mét t×nh tr¹ng trong ®ã cã sù tr¶ c«ng b»ng tiÒn hoÆc hiÖn vËt, do cã mét sù tham gia tÝch cùc, cã tÝnh chÊt c¸ nh©n vµ trùc tiÕp vµo nç lùc s¶n xuÊt”. • C¬ së ph¸p lý vÒ viÖc lµm ë ViÖt Nam: “Mäi ho¹t ®éng lao ®éng t¹o ra nguån thu nhËp kh«ng bÞ ph¸p luËt cÊm ®Òu ®­îc thõa nhËn lµ viÖc lµm. Gi¶i quyÕt viÖc lµm, b¶o ®¶m cho mäi ng­êi cã kh¶ n¨ng lao ®éng ®Òu cã c¬ héi cã viÖc lµm lµ tr¸ch nhiÖm cña Nhµ n­íc, cña c¸c doanh nghiÖp vµ toµn x· héi”. 7 • Duy tr× viÖc lµm ®Çy ®ñ lµ môc ®Ých quan träng nhÊt cña chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ x· héi cña bÊt kú nhµ n­íc nµo. • Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung vÊn ®Ò viÖc lµm vµ thÊt nghiÖp kh«ng ph¶i lµ ®èi t­îng quan t©m cña khoa häc kinh tÕ. Ng­êi ta cho r»ng, t¸i s¶n xuÊt më réng, ®Êt n­íc ph¸t triÓn kh«ng khñng kho¶ng sÏ t¹o ra nhanh chãng nh÷ng kh¶ n¨ng cÇn thiÕt ®Ó cã viÖc lµm ®Çy ®ñ cho toµn bé d©n sè cã kh¶ n¨ng lao ®éng, vµ hoµn toµn kh«ng cã thÊt nghiÖp. • Khi b¾t ®Çu chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, cïng víi viÖc t¨ng nhanh thÊt nghiÖp th× vÊn ®Ò viÖc lµm cã ý nghÜa hµng ®Çu vµ nã thu hót sù quan t©m, chó ý cña c¸c nhµ nghiªn cøu, qu¶n lý vµ kinh 8 doanh. Tù nguyÖn lao ®éng 5.3. Nh÷ng nguyªn t¾c Tù do lùa chän viÖc lµm cña viÖc lµm Gi¶i quyÕt ®ång bé vÊn ®Ò viÖc lµm 9 ViÖc lµm ®Çy ®ñ ViÖc lµm phô 5.4. C¸c ViÖc lµm kh«ng trän ngµy d¹ng viÖc ViÖc lµm tæng thÓ lµm ViÖc lµm ®éc lËp ViÖc lµm linh ho¹t ViÖc lµm t¹m thêi ViÖc lµm theo thêi vô ViÖc lµm kh«ng tiªu chuÈn ho¸ 10 5.4.1. ViÖc lµm ®Çy ®ñ • §Çy ®ñ ë ®©y kh«ng cã nghÜa lµ viÖc lµm chung cho tÊt c¶ mäi ng­êi. • §ã lµ t×nh h×nh nÒn kinh tÕ, mµ trong ®ã tÊt c¶ nh÷ng ng­êi mong muèn lµm viÖc ®Òu cã viÖc lµm víi møc l­¬ng thùc tÕ khèng chÕ. • Khi tån t¹i viÖc lµm ®Çy ®ñ th× sè l­îng ng­êi ®i t×m viÖc lµm sÏ phï hîp gÇn víi sè l­îng chç lµm viÖc tù do, mÆc dï chóng cã thÓ kh«ng trïng nhau theo nghÒ nghiÖp vµ chuyªn m«n. • Thµnh tùu viÖc lµm ®Çy ®ñ kh«ng thÓ ®¶m b¶o ®­îc víi sù trî gióp chØ cña mét c¬ chÕ thÞ tr­êng, mµ ph¶i cÇn thiÕt th­êng xuyªn ®iÒu tiÕt qu¸ tr×nh nµy tõ phÝa 11 nhµ ...