Chương 6: Từ trường và sóng điện từ - Môn: Vật lý đại cương

Tài liêụ tham khảo bài giảng về Vật lý đại cương ((A1)) dùng cho sinh viên hệ đào tạo đại học . Động học nghiên cứu các đặc trưng của chuyển động cơ học (phương trình chuyển. vật lý có quan hệ mật thiết với toán học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 6: Từ trường và sóng điện từ - Môn: Vật lý đại cương Chương 6 T TRƯ NG VÀ SÓNG ðI N T§ 6.1. T TRƯ NG VÀ VÉC TƠ C M NG T6.1.1.Thí nghi m v tương tác t Thí nghi m 1: ðưa thanh nam châm l i g n kim nam châm thì kim nam châm b hútho c b ñ y tùy theo c c gi a chúng Thí nghi m 2: ðưa kim nam châm l i g n dòng ñi n thì kim nam châm cũng b hútho c b ñ y (hình 6.1.a). Thí nghi m 3: ðưa thanh nam châm l i g n ng dây ñi n, ng dây s b hút ho c bñ y (hình 6.1.b).ho c ñ y nhau tùy theo chi u c a dòng ñi n. .v n Thí nghi m 4: ðưa hai dây d n có dòng ñi n ch y qua l i g n nhau, chúng s hút nhau I 4 h N o c2 ih S N S V (a) u (b) I Hình 6.1 Các tương tác x y ra trong các thí nghi m ñư c g i là tương tác t .6.1.2. Khái ni m v t trư ng. Qua thí nghi m v tương tác t ta có th rút ra tương tác t là tương tác gi a các ñi ntích chuy n ñ ng. ð gi i thích quá trình x y ra tương tác t , v t lý hi n ñ i ñã cho r ng:Xung quanh các dòng ñi n hay các ñi n tích chuy n ñ ng ñã xu t hi n môi trư ng ñ c bi tñ th c hi n truy n các tương tác gi a các ñi n tích chuy n ñ ng. Môi trư ng ñó là t trư ng. V y: T trư ng là môi trư ng v t ch t ñ c bi t t n t i xung quanh các ñi n tíchchuy n ñ ng và là nhân t trung gian ñ truy n l c tương tác gi a các ñi n tích chuy n ñ ng. 766.1.3. Véc tơ c m ng t - ð nh lu t Biot - Savart - Laplace ð ñ c trưng cho t trư ng v phương di n tác d ng l c t i m t ñi m trong t trư ng,ngư i ta ñưa ra ñ i lư ng v t lý ñư c g i là véc tơ c m ng t . B ng th c nghi m Biot - Savart - Laplace ñã xác ñ nh ñư c véc tơ c m ng t do m t r rño n dòng ñi n Id l gây ra t i ñi m M cách dòng ñi n m t kho ng r là véc tơ dB có phươngvuông góc v i m t ph ng ch a ño n ño n dòng ñi n vàñi m M, có chi u ñư c xác ñ nh theo quy t c v n ñinh c (hình 6.2) và có ñ l n ñư c xác ñ nh theo công th c: M µ 0 µ Idl ⋅ sin θ dB = ⋅ v 4π r2 Idl H v r V i µ 0 = 4π ⋅10 −7 là h ng s t , µ là ñ t m θth m c a môi trư ng và θ là góc h p b i ño n dòng r rñi n Id l và r . .v n r µ 0 µ Id l × rdB = ⋅ 4 h Ta có th bi u di n c m ng t dư i d ng véc tơ: r r Hình 6.2 c2 4π r3 r o Quy t c v n ñinh c: Quay cái v n ñinh c theo góc bé nh t t ño n dòng ñi n Id l r r ihsang véc tơ r thì chi u ti n c a cái v n ñinh c là chi u véc tơ c m ng t dB . u ðơn v c m ng t là Tesla (T).6.1.4. Nguyên Lý ch ng ch t t trư ng V Trư ng h p có m t dòng ñi n gây ra t trư ng, ñ xác ñ nh véc tơ c m ng t dodòng ñi n gây ra t i m t ñi m ta chia dòng ñi n thành các ño n dòng ñi n và áp d ng nguyên rlý ch ng ch t t trư ng: B = ∫ dB r ca dong r r r Trư ng h p có n dòng ñi n gây ra t trư ng B1 , B2 , B3 L t i m t ñi m, thì t i ñi m ñó r r r r rcó: B = B1 + B2 + B3 + L = ∑ Bi i B ng th c nghi m và tính toán ngư i ta ñã xác ñ nh ñư c c m ng t t i ñi m cách µ0 µidòng ñi n th ng dài vô h n m t kho ng r là: B = 2πr ...