Sau bài học, học sinh cần: - Nhận thức được vũ trụ là vô cùng rộng lớn. Hệ mặt trời, trong đó có trái đất chỉ là một bộ phận nhỏ bé trong vũ trụ. - Hiểu khái quát về hệ mặt trời, trái đất trong hệ mặt trời. - Giải thích được các hiện tượng, sự luân phiên ngày - đêm, giờ trên trái đất. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể trên trái đất. - Dựa vào các hình trong sách giáo khoa, xác định hướng chuyển động của các hành tinh trong hệ mặt...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHƯƠNG II: VŨ TRỤ, HỆ QUẢ CÁC CHUYỂN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT CHƯƠNG II: VŨ TRỤ, HỆ QUẢ CÁC CHUYỂN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT BÀI 5: VŨ TRỤ, HỆ MẶT TRỜI VÀ TRÁI ĐẤT HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT I- Mục tiêu: Sau bài học, học sinh cần: - Nhận thức được vũ trụ là vô cùng rộng lớn. Hệ mặt trời, trong đó có tráiđất chỉ là một bộ phận nhỏ bé trong vũ trụ. - Hiểu khái quát về hệ mặt trời, trái đất trong hệ mặt trời. - Giải thích được các hiện t ượng, sự luân phiên ngày - đêm, giờ trên tráiđất. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể trên trái đất. - Dựa vào các hình trong sách giáo khoa, xác định hướng chuyển động củacác hành tinh trong hệ mặt trời, vị trí của trái đất trong hệ mặt trời. - Xác định được các múi giờ, hướng lệch của các vật thể khi chuyển độngtrên bề mặt đất. - Nhận thức đúng đắn quy luật hình thành, phát triển của các thiên thể II- Thiết bị dạy học: - Quả địa cầu, một cây nến. - Bản đồ thế giới. III- Tiến trình lên lớp: 1- Ổn định lớp. 2- Bài cũ. 3- Bài mới.Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính I- Khái quát về vũ trụ, hệ mặt trời, trái đất trong hệ mặt trời. 1- Vũ trụ:- H oạt động 1 (nhóm): D ựa vào sách giáo Là khoảng không gian vô tận chứa cáckhoa (hình 5.1), em hiểu vũ trụ là gì ? thiên hà.- Giáo viên phân biệt thiên hà (nhiềuthiên thể), giải Ngân Hà là thiên hà cóchứa hệ mặt trời.- Vậy hệ mặt trời l à gì ? 2- Hệ mặt trời: - Là một tập hợp các thiên thể nằm trong giải Ngân Hà (mặt trời, các hành tinh, thiên thể và các đám bụi khí)- Hoạt động 2: Dựa vào hình 5.2, kể - Gồm 9 hành tinh: Thủy tinh, Kimtên các hành tinh thu ộc hệ mặt trời. tinh, Trái đất, Hỏa tinh, Mộc tinh, ThổQuỹ đạo chuyển động của chúng. tinh, Thiên vương tinh, Hải vương- Giáo viên chuẩn kiến thức. tinh, Diêm vương tinh.- Trái đất là hành tinh thứ mấy của hệmặt trời ? Ta sang mục 3 3- Trái đất trong hệ mặt trời: - Vị trí thứ ba trong hệ mặt trời- Hoạt động 3: Dựa vào hình 5.2, một (khoảng cách 149,6 triệu km).em nhắc lại trái đất là hành tinh thứ mấy - Nhận lượng nhiệt, ánh sáng đảm bảocủa hệ mặt trời ? Em nhận xét gì về cho sự sống.khoảng cách này ? (Từ thực tế nêu ra) - Trái đất tự quay quanh trục, vừa chuyển- Hoạt động 4 (nhóm): Trái đất có động tịnh tiến xung quanh mặt trời.mấy chuyển động, chuyển động theohướng nào ? Thời gian của các chuyểnđộng ?- Giáo viên chuẩn về hai chuyển độngcủa trái đất, mô tả bằng quả địa cầu đểhọc sinh hình dung. II- Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của trái đất: 1- Sự luân phiên ngày đêm- Giáo viên mô tả lại hoạt động tựquay của trái đất. Dùng một ngọn nếndiễn tả hiện t ượng ngày - đêm. Do trái đất hình cầu và tự quay quanh- Ho ạt động 5 (nhóm): Vì sao có hiện trục nên có hiên tượng ngày đêmtượng ng ày đêm, s ự luân phiên ngày đêm 2- Giờ trên trái đất và đường chuyển ngày quốc tế.- Giáo viên: Do trái đất hình cầu, tựquay quanh trục --> ở các kinh tuyếnkhác nhau nhìn thấy mặt trời độ caokhác nhau --> có giờ khác nhau. - Giờ địa ph ương: Các điểm thuộc các- Hoạt động 6: Học sinh nghi ên cứu kinh tuyến khác nhau có giờ kháchình 5.3, bản đồ trên bảng múi giờ 0, nhau.kinh tuyến 1800, Việt Nam ở múi giờ - Chia trái đất 24 múi giờ, mỗi múi giờ cách 150.số mấy ?- Bài tập nhỏ: Ở Anh 2h sáng ngày 3/4 - Giờ múi: Các địa phương mằm cùngthì ở Cu Ba là mấy giờ, ngày mấy ? một múi giờ.(Biết Cu Ba ở múi giờ số 19). - Giờ quốc tế: Giờ ở múi số 0.Múi giờ 0 - 12 tăng 1h qua m ỗi múi - Đường chuyển ngày quốc tế: Kinh tuyến 1800 (Tây --> Đông lùi 1 ngàygiờ ; 12 - 24 giảm 1h. và ngược lại) 3- Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể:- Hoạt động 7: Học sinh nghi ên cứu - Khi trái đất tự quay quanh trục, cáchình 5.4. Cho biết bán cầu Bắc vật thể vật thể chuyển động trên bề mặt trái đấtchuyển động lệch phía nào ? Ở bán bị lệch hướng so với hướng ban đầu.cầu Nam ? Lực làm lệch hướng là lực Côriôlit.- Giáo viên chuẩn kiến thức, nêu lực - Bán cầu Bắc: Vật chuyển động lệchCôriôlit, nêu ...