Chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương

Với mục tiêu phục vụ yêu cầu của tái cơ cấu ngành nông nghiệp, bài viết này thể hiện kết quả chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp và sơ cấp được sử dụng trong nghiên cứu này. Sau đó áp dụng giải bài toán tối ưu đa mục tiêu để xác định diện tích đất của 31 kiểu sử dụng đất, đây là cơ sở để chuyển đổi sử dụng đất có hiệu quả cao về giá trị gia tăng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng huyện Nam Sách, tỉnh Hải DươngVietnam J. Agri. Sci. 2018, Vol. 16, No. 1: 54-63Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2018, 16(1): 54-63www.vnua.edu.vnCHUYỂN ĐỔI CƠ CẤU SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP THEO HƯỚNGNÂNG CAO GIÁ TRỊ GIA TĂNG HUYỆN NAM SÁCH, TỈNH HẢI DƯƠNGNguyễn Thị Phương Duyên1*, Nguyễn Thị Vòng2,Nguyễn Tuấn Anh2, Nguyễn Quang Huy21NCS, Khoa Quản lý đất đai, Học viện Nông nghiệp Việt Nam2Khoa Quản lý đất đai, Học viện Nông nghiệp Việt NamEmail*: ntvong@vnua.edu.vnNgày gửi bài: 27.09.2017Ngày chấp nhận: 28.03.2018TÓM TẮTVới mục tiêu phục vụ yêu cầu của tái cơ cấu ngành nông nghiệp, bài viết này thể hiện kết quả chuyển đổi cơcấu sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấpvà sơ cấp được sử dụng trong nghiên cứu này. Sau đó áp dụng giải bài toán tối ưu đa mục tiêu để xác định diện tíchđất của 31 kiểu sử dụng đất, đây là cơ sở để chuyển đổi sử dụng đất có hiệu quả cao về giá trị gia tăng. Hiện trạngsử dụng đất nông nghiệp có 8 loại hình sử dụng đất (LUT) và 31 kiểu sử dụng đất, trong đó diện tích LUT 2 lúa lớnnhất với 2.480,71 ha, chiếm 34,65% so với tổng diện tích đất nông nghiệp. Trên cơ sở kết quả giải bài toán, kết quảđánh giá hiệu quả sử dụng đất và phương hướng phát triển nông nghiệp của huyện, cơ cấu sử dụng đất nôngnghiệp được đề xuất theo hướng chuyển diện tích của LUT 2 lúa sang LUT 2 lúa - màu (1180,71 ha) và tập trungchuyển đổi LUT nuôi trồng thuỷ sản sang phát triển trang trại (505,19 ha), chuyển 52,75 ha của LUT 1 lúa - màusang LUT cây ăn quả.Từ khóa: Hiệu quả sử dụng đất, tối ưu đa mục tiêu, cơ cấu sử dụng đất, huyện Nam Sách.Agricultural Land Use Change Towards Improving Value Addedin Nam Sach District, Hai Duong ProvinceABSTRACTIn order to recontructing of the agricultural sector, the research demonstrated the results of agricultural land usechange in Nam Sach District, Hai Duong Province. Secondary and primary data collection were used in the study;multi-objective optimization model was used to determine the area of 31 actual land utilization types which were thebasement to change the land use towards higher Value Added (VA). Actually, there were 8 land use types (LUTs)and 31 land utilization types, in which the area of LUT two rice crops was the largest with 2480.71 ha, accounting for34.65% of the total agricultural land. Based on the results of the problem solving, the evaluation of efficiency of landuse and agricultural development orientations of the district, the area of some LUTs was proposed to change fromtwo rice crops to 2 rice - dry crops (1180.71 ha); from fish to integrated farms (505.19 ha); from rice - cash crops tofruit (52.75 ha).Keywords: Land use efficiency, multi-objective optimization, land use structure, Nam Sach district.1. ĐẶT VẤN ĐỀThăc hiện việc chuyển đổi cĄ cçu sā dýngđçt nông nghiệp để đáp Āng sân xuçt nôngnghiệp và täo sân phèm có giá trð hàng hoá caolà đñi hói cûa tái cĄ cçu ngành nông nghiệp hiện54nay (Vü Nëng Düng, 2001). Trong điều kiện cácnguồn tài nguyên để sân xuçt có hän, mýc tiêunâng cao hiệu quâ sā dýng đçt nông nghiệp ćcác đða phþĄng nòi chung và huyện Nam Sách,tînh Hâi DþĄng nòi riêng là hết sĀc cæn thiết đểtäo ra giá trð lĆn về kinh tế đồng thąi täo đà choChuyển đổi cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dươngphát triển nông nghiệp theo hþĆng gia tëng giátrð sân phèm.Huyện Nam Sách nìm ć phía Đông Bíc tînhHâi DþĄng, cò diện tích 11.100,58 ha vĆi 19 đĄnvð hành chính, dân số là 117.550 ngþąi. Nëm2016, có tốc độ tëng trþćng kinh tế 9,1%/nëm, vĆitổng giá trð sân xuçt đät 5.640,0 tČ đồng. TČtrọng cĄ cçu kinh tế ngành Nông nghiệp đät25,88%, ngành Công nghiệp đät 54,17%, ngànhDðch vý đät 19,95%. Thu nhêp bình quån đæungþąi đät khoâng 47 triệu đồng/ngþąi (UBNDhuyện Nam Sách, 2016). Hiện täi, đçt chuyên lúacó diện tích lĆn nhçt, chiếm 34,65% tổng diệntích đçt nông nghiệp, nhþng giá trð gia tëng ćmĀc thçp nhçt (khoâng 54 triệu đồng/ha). Trongkhi đò, nếu tëng thêm diện tích trồng vý màu thìgiá trð gia tëng cò thể đät trung bình khoâng 99triệu đồng/ha. Để đáp Āng să phát triển mänh vềnông nghiệp, thăc hiện thành công chþĄng trìnhxây dăng nông thôn mĆi, huyện tiến hành têptrung đèy mänh chuyển đổi cĄ cçu sā dýng đçt,chuyển đổi cĄ cçu cây trồng, vêt nuôi, phát huylĉi thế để trć thành nĄi cung cçp nông sân hànghoá chçt lþĉng cao gín vĆi chế biến và phát triểndðch vý tiêu thý sân phèm nông nghiệp.Nghiên cĀu này nhìm đề xuçt cĄ cçu sādýng đçt hĉp lċ trên cĄ sć đánh giá hiệu quâ cácloäi sā dýng đçt nông nghiệp để giúp ngþąi dânlăa chọn phþĄng thĀc sā dýng đçt phù hĉp, đápĀng yêu cæu tái cĄ cçu phát triển nông nghiệp.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU2.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấpCác số liệu, tài liệu về kinh tế - xã hội nhþthống kê về dâ ...