Chuyển đổi số: Thách thức pháp lý trong giải quyết tranh chấp về hứa thưởng

Cùng với sự phát triển của khoa học – công nghệ, đặc biệt với những thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0, hành vi hứa thưởng được thực hiện thông qua mạng xã hội và qua các đơn vị trung gian ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, khung pháp lý điều chỉnh hành vi này chưa theo kịp sự thay đổi của đời sống, đặc biệt là sự “đóng khung” của các hình thức giải quyết tranh chấp dân sự nên cần được tiếp tục nghiên cứu xây dựng giải pháp cải cách pháp luật về lĩnh vực này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyển đổi số: Thách thức pháp lý trong giải quyết tranh chấp về hứa thưởng CHUYỂN ĐỔI SỐ: THÁCH THỨC PHÁP LÝ TRONG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP VỀ HỨA THƢỞNG DIGITAL TRANSFORMATION: LEGAL CHALLENGES IN DISPUTING RESOLUTION ON PROMISE OF REWARD Võ Thị Vân Trang Tô Văn Việt Phạm Thị My TÓM TẮT: Hứa thưởng là một chế định có lịch sử hình thành và phát triển lâu dài trong pháp luật dân sự Việt Nam. Cùng với bề dày thời gian, chế định hứa thưởng được xác lập phù hợp với hành vi đơn phương bằng lời nói hoặc bằng văn bản. Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của khoa học – công nghệ, đặc biệt với những thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0, hành vi hứa thưởng được thực hiện thông qua mạng xã hội và qua các đơn vị trung gian ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, khung pháp lý điều chỉnh hành vi này chưa theo kịp sự thay đổi của đời sống, đặc biệt là sự “đóng khung” của các hình thức giải quyết tranh chấp dân sự nên cần được tiếp tục nghiên cứu xây dựng giải pháp cải cách pháp luật về lĩnh vực này. Từ khoá: Hứa thưởng, chuyển đổi số, số hóa, pháp luật giải quyết tranh chấp hứa thưởng. ABSTRACT: Promise of reward is a provision with a long history of formation and development in Vietnamese civil law. Throughout history, the regulation has been established by unilateral acts expressed verbally, or in writing. In recent years, along with the development of science and technology, especially with the achievements of the industrial revolution 4.0, the promise of reward carried out through social networks or other intermediaries has been increasingly popular. However, the legal framework regulating this act has not been keeping up with the changes, especially the framing of civil dispute resolution forms, so it is essential to continue researching and forming solutions for this legal field.  Sinh viên Trƣờng Đại học Luật, Đại học Huế; Email: vothivantrang2822000@gmail.com  Sinh viên Trƣờng Đại học Luật, Đại học Huế; Email:  Sinh viên Trƣờng Đại học Luật, Đại học Huế; Email: vtvtranghul@gmail.com 14 Keywords: Promise of reward, digital transformation, digitization, the law to resolve disputes on the promise of reward. 1. Đặt vấn đề Những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã làm thay đổi mọi mặt của đời sống xã hội, cùng với đó chuyển đổi số cũng trở thành xu thế phát triển toàn cầu. “Chuyển đổi số” là bƣớc chuyển đổi mà công nghệ số giúp cho mọi ngƣời giải quyết những vấn đề truyền thống. Ở cấp độ chuyển đổi này thì ứng dụng số sẽ mở ra những dạng thức đổi mới và sáng tạo trong cả một lĩnh vực thay vì chỉ nâng cấp và hỗ trợ những phƣơng pháp truyền thống. Theo nghĩa hẹp, chuyển đổi số có thể hình dung bằng khái niệm “văn phòng không giấy tờ”.1 Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tƣ đã đƣa đến những công nghệ mới mang tính đột phá, tác động sâu sắc đến mô hình tổ chức và cách thức vận động của nền kinh tế nƣớc ta. Kéo theo đó, việc chuyển đổi số và ứng dụng thành tựu của cuộc Cách mạng khoa học công nghệ cũng làm phát sinh những quan hệ xã hội mới với các hình thức xác lập quan hệ đặc thù, điều này cũng yêu cầu có sự thay đổi về khung pháp lý phù hợp. Quan hệ pháp luật về hứa thƣởng cũng không nằm ngoài dòng chảy chung của tiến bộ xã hội. Sự phát triển của khoa học – công nghệ hiện đại đã làm cho hình thức xác lập tuyên bố hứa thƣởng này trở nên đa dạng và dễ dàng hơn. Việc hứa thƣởng thông qua mạng xã hội hay các đơn vị trung gian có thể thực hiện bằng cách đăng thông tin hứa thƣởng trên các trang mạng xã hội nhƣ Facebook, Instagram,... hoặc ngƣời hứa thƣởng đƣa ra điều kiện hứa thƣởng và tiền thƣởng thông qua các trang báo điện tử, hoặc truyền tải qua sóng radio,... Hiện nay, ở Việt Nam có khoảng 72% dân số sở hữu Smartphone, hơn 130 triệu thuê bao di động, 51 triệu thuê bao Internet di động, kết nối 3G/4G phủ toàn quốc, 64 triệu ngƣời dùng Internet (chiếm khoảng 67% dân số)2. Mức độ tiếp cận với thiết bị tivi và tivi có kết nối internet lên đến 97% ngƣời trƣởng thành. Theo số liệu thống kê internet Việt Nam 2019, ngƣời dùng Việt Nam dành trung bình tới 6 giờ 42 phút mỗi 1 http://domi.org.vn/chuyendoiso.html, truy cập ngày 20/10/2020 2 https://vnba.org.vn/index.php?option=com_k2&view=item&id=13636%3Aso-hoa-ngan-hang-va-dinh-danh- khach-hang-bang-phuong-thuc-dien tu&lang=vi&fbclid=IwAR3KmT1bJxIaD5yc4SmpowAXgRvat9hIfYFsQHJJewPz05ZvUzh2_iTbiKA, truy cập ngày 20/10/2020 15 ngày để tham gia các hoạt động liên quan tới mạng Internet. Báo cáo cũng đề cập thêm, ngƣời dùng Việt Nam dùng trung bình 2 giờ 32 phút để dùng mạng xã hội, 2 giờ 31 phút để xem các livestream hoặc các video trực tuyến3. Tỉ lệ này tăng liên tục qua các năm đã cho thấy quá trình chuyển đổi số rất mạnh mẽ, nó tác động lên mọi mặt của đời sống xã hội. Trong đó, việc xác lập quan hệ về hứa thƣởng cũng bị ảnh hƣởng không hề nhỏ. Mặc dù pháp luật hiện hành đã có một số quy định liên quan, điều chỉnh hành vi hứa thƣởng thông qua mạng xã hội và các đơn vị trung gian, tuy nhiên, khung pháp lý về lĩnh vực này chƣa theo kịp sự thay đổi của đời sống, đặc biệt là sự “đóng khung” của các hình thức giải quyết tranh chấp dân sự nên cần đƣợc tiếp tục nghiên cứu xây dựng giải pháp cải cách pháp luật. Trong bài viết này, tác giả sẽ phân tích những ƣu điểm và thách thức điển hình khi xác lập tuyên bố hứa thƣởng thông qua mạng xã hội và các đơn vị trung gian khác, đồng thời cũng chỉ rõ những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật về giải quyết tranh chấp hứa thƣởng thông qua mạng xã hội và các đơn vị trung ...