Chuyển đổi số trong giáo dục đại học: Tiền đề và thách thức

Bài viết sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính, phân tích tổng hợp dữ liệu liên quan chuyển đổi số trong giáo dục đại học. Kết quả cho thấy chuyển đổi số trong giáo dục đại học dựa trên các tiền đề và những thách thức xuất phát từ bối cảnh hiện nay. Kết quả phân tích cũng xác định chuyển đổi số trong giáo dục đại học là yêu cầu tất yếu trong kỷ nguyên mới. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyển đổi số trong giáo dục đại học: Tiền đề và thách thức Chung Ngọc Quế Chi Trường Cao đẳng Kinh Tế Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh Tóm tắt: Trong bài viết, tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính,phân tích tổng hợp dữ liệu liên quan chuyển đổi số trong giáo dục đại học. Kết quả chothấy chuyển đổi số trong giáo dục đại học dựa trên các tiền đề và những thách thứcxuất phát từ bối cảnh hiện nay. Kết quả phân tích cũng xác định chuyển đổi số tronggiáo dục đại học là yêu cầu tất yếu trong kỷ nguyên mới. Từ khóa: chuyển đổi số, giáo dục đại học.I. Đặt vấn đề Trong kỷ nguyên 4.0, chuyển đổi số là mục tiêu được quan tâm hàng đầuvới tất cả các quốc gia, các lĩnh vực. Tại Việt nam, thời gian qua, ngành giáo dụcđã triển khai ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong quản lý và hỗ trợ cáchoạt động dạy – học, nghiên cứu khoa học, góp phần nâng cao chất lượng giáodục và đào tạo. Thời gian tới, mục tiêu của ngành giáo dục là phấn đấu để ViệtNam trở thành một trong những quốc gia hàng đầu về chuyển đổi số trong giáodục và đào tạo. Vậy, để đạt mục tiêu này, chuyển đổi số trong giáo dục, đặc biệtlà giáo dục đại học có những tiền đề, thách thức gì? Tại sao xác định chuyển đổisố trong giáo dục đại học là yêu cầu tất yếu hiện nay? Những nội dung nào cầnthực hiện để hướng đến hoàn thành mục tiêu chung?Những nội dung này sẽ đượctác giả trình bày trong bài viết .II. Nội dung nghiên cứu1. Tổng quan chuyển đổi số trong giáo dục đại học 1.1. Chuyển đổi số Khó có một định nghĩa rõ ràng, cụ thể về chuyển đổi số, bởi quá trình ápdụng chuyển đổi số có sự khác biệt ở từng lĩnh vực. Nhưng, về nội hàm các địnhnghĩa về chuyển đổi số đều có điểm chung: Chuyển đổi số là quá trình chuyển từmô hình truyền thống sang mô hình số bằng cách ứng dụng các công nghệ mới:điện toán đám mây (Cloud computing), dữ liệu lớn (Big data), Internet vạn vật(IOT),…, để thay đổi phương thức quản lý, điều hành, thay đổi quy trình, phươngthức làm việc, thay đổi văn hóa tổ chức. 91 1.2. Chuyển đổi số trong giáo dục đại học Trong thời kỳ công nghiệp 4.0, chuyển đổi số được nhận định là chìa khóađể nâng cao hiệu quả hoạt động, gia tăng năng lực cạnh tranh tất cả các lĩnh vực.Đối với giáo dục nói chung, giáo dục đại học nói riêng, chuyển đổi số mang lạicơ hội áp dụng công nghệ tạo ra những thay đổi nhanh chóng về mô hình, cáchthức tổ chức và phương pháp dạy học: Lớp học truyền thống được thay thế bằnglớp học trực tuyến, lớp học ảo; Không gian học tập đa dạng hơn; Big data sẽ lànguồn dữ liệu vô tận để học tập trải nghiệm; Tài nguyên học tập số sẽ vô cùngphong phú; Chương trình dạy học được thiết kế đa dạng hơn, cụ thể hơn và đápứng tốt hơn. Hiểu đúng về chuyển đổi số, đánh giá đúng tiền đề, thách thức đểxây dựng lộ trình thực hiện chuyển đổi số hợp lý nhằm nhanh chóng nâng caochất lượng, hiệu quả đào tạo có ý nghĩa rất quan trọng với “ các nhà trường”trong bối cảnh hiện nay.2. Tiền đề chuyển đổi số trong giáo dục đại học 2.1. Tiền đề bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 thúc đẩy chuyển đổi số trong giáo dục đại học:Cách mạng công nghiệp 4.0 đi cùng với các hệ thống vật lý trong không gian ảo,Internet kết nối vạn vật, là sự hội tụ của nhiều công nghệ và tích hợp tất cả cáccông nghệ thông minh. Do đó, sự phát triển và phổ biến của CNTT tại Việt Namlà một lợi thế trong cuộc cách mạng số này. Cách mạng 4.0 làm nhiều công việcsẽ biến mất, những công việc mới được tạo ra, nhiều ngành nghề sẽ được chuyểnđổi. Điều này làm cho việc đầu tư và quan tâm vào giáo dục nói chung và giáodục đại học nói riêng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Thiên tai, dịch bệnh quy mô lớn Covid- 19: Năm 2020 chứng kiến diễn biếnchưa từng có trong lịch sử thế giới hiện đại. Nhiều hoạt động xã hội bị đình trệtrên phạm vi quốc gia và toàn cầu do đại dịch Covid 19. Khi giáo dục là nhu cầuđương nhiên được đáp ứng, chúng ta đối mặt câu hỏi ‘làm sao để được giáo dục’.Triển khai được hoạt động giáo dục không chỉ là vấn đề cá nhân, mà còn của nhàtrường, cơ quan quản lý và sự vận hành xã hội. Khi giáo dục trực tiếp tại trườnglớp là không thể, vấn đề chuyển đổi số trở thành giải pháp cứu cánh. Nhờ cáccông cụ truyền thông, kỹ thuật số và nền tảng học tập, nhiều trường đại học đãcó thể cho sinh viên học tại nhà. Theo số liệu từ Hội nghị Đào tạo trực tuyếngiáo dục đại học trong đại dịch Covid 19, đến tháng 4/2020 có khoảng 110/240cơ sở giáo dục đại học đã triển khai đào tạo trực tuyến với các cấp độ khácnhau,khoảng gần 80% học sinh Việt Nam đã học trực tuyến, xếp 17/200 quốc giavà vùng lãnh thổ kịp thời ứng dụng CNTT trong giáo dục để ứng phó đại dịch. 92Có thể nói, dịch Covid-19 đã giúp tất cả các thành phần trong xã hội Việt Namvượt qua “ngưỡng của sự do dự” trong ứng dụng CNTT; tạo cơ hội thúc đẩ ...