Chuyển đổi số trong giáo dục đại học: Trường hợp của trường Đại học Kinh tế quốc dân

Bài viết của nhóm tác giả sẽ khái lược những vấn đề cơ bản nhất của chuyển đổi số, đi từ những khái niệm cơ bản nhất đến những những vấn đề đã và đang được quan tâm nghiên cứu. Bài viết cũng đề cập đến quá trình, đặc trưng chuyển đổi số trong giáo dục đại học thông qua phân tích tình hình ứng dụng CNTT vào vận hành trường đại học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyển đổi số trong giáo dục đại học: Trường hợp của trường Đại học Kinh tế quốc dân 276 CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC: TRƯỜNG HỢP CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN ThS. Trần Thị Mỹ Diệp, TS. Nguyễn Trung Tuấn, TS. Trần Thị Thu Hà Viện Công nghệ thông tin và Kinh tế số, ĐH KTQDTÓM TẮT Chuyển đổi số là quá trình tất yếu trong bối cảnh hiện nay, các cơ quan, tổ chức,doanh nghiệp và các cơ sở đào tạo, đặc biệt là các cơ sở giáo dục đại học – nơi cung cấpnguồn nhân lực trình độ cao không thể đứng ngoài hay chậm trễ. Bài viết của nhóm tácgiả sẽ khái lược những vấn đề cơ bản nhất của chuyển đổi số, đi từ những khái niệm cơbản nhất đến những những vấn đề đã và đang được quan tâm nghiên cứu. Bài viết cũng đềcập đến quá trình, đặc trưng chuyển đối số trong giáo dục đại học thông qua phân tíchtình hình ứng dụng CNTT vào vận hành trường đại học. Bên cạnh đó, một góc nhìn kháccủa quá trình chuyển đổi số trong giáo dục đại học tại Việt Nam trongCOVID-19 cũngđược các tác giả mô tả và phân tích. Thông qua việc nghiên cứu và phân tích một cáchtổng quan điểm mạnh, điểm yếu, thách thức, cơ hội hiện trạng chuyển đổi số tại trườngĐại học Kinh tế quốc dân,nhóm tác giả đề xuất một số giải pháp thực hiện quá trình chuyểnđổi số trong nhà trường để hướng đến một mô hình đại học tốt hơn đó là mô hình trườngđại học thông minh. Keywords: chuyển đổi số, giáo dục đại học, đại học thông minh.1. CHUYỂN ĐỔI SỐ1.1. Khái niệm chuyển đổi số Trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ ở mọilĩnh vực đời sống, kinh tế - xã hội, người ta thường nhắc đến những thuật ngữ được coi lànhững thành phần tạo nên của cuộc cách mạng này như chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, dữliệu lớn, v.v… Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về chuyển đổi số (Digital transformation,thường viết tắt là DT hoặc DX). Theo Wikipedia, chuyển đổi số được định nghĩa theo cáchchung nhất: “Đó là các thay đổi do áp dụng công nghệ kỹ thuật số vào mọi mặt của đờisống xã hội”. Theo tổ chức i-SCOOP, chuyển đổi số là sự biến đổi sâu sắc của các hoạtđộng về tổ chức và nghiệp vụ, các quy trình, các năng lực và các mô hình để tận dụng cácthay đổi và cơ hội của công nghệ kỹ thuật số và tác động gia tăng của chúng trên toàn xãhội một cách có chiến lược theo thứ tự ưu tiên. Nói cách khác chuyển đổi số có thể đượcđịnh nghĩa là sự tăng tốc các hoạt động kinh doanh, quy trình, năng lực và mô hình nhằmtận dụng tối đa những thay đổi và cơ hội của công nghệ cùng các tác động của chúng phải 277được ưu tiên theo một cách có chiến lược. Chuyển đổi số mô tả sự thay đổi từ việc tạo ravà phân phối giá trị cho khách hàng truyền thống (thường là vật lý), bao gồm các quy trìnhhoạt động liên quan đến việc sử dụng các công nghệ kỹ thuật số nhằm tăng cường hoặcthay thế các sản phẩm hoặc dịch vụ truyền thống (Sandkuhl & Lehmann, 2017) . Có thể hiểu về chuyển đổi số qua định nghĩa súc tích sau: “Chuyển đổi số là quátrình con người thay đổi cách sống, cách làm việc, và phương thức sản xuất với các côngnghệ số” (Bảo, 2020). Chuyển đổi số là một quá trình gian truân và cần một chiến lượcchuyển đổi để để đạt hiệu quả cao nhất. Trong chiến lược chuyển đổi số thì xây dựng cầunối có liên quan với thông tin, dữ liệu, quy trình, công nghệ, khía cạnh con người lànhiệm vụ cần thiết và hết sức quan trọng. Ngoài ra, chuyển đổi số trong từng lĩnh vực cónhững đặc trưng riêng biệt, chúng ta cần nhận diện được các đặc trưng này để có nhữngbước đi, các hành động phù hợp.1.2 Một số nghiên cứu về chuyển đổi số trên thế giới Chuyển đổi số là vấn đề được nhiều tổ chức, doanh nghiệp cũng như các nhà nghiêncứu quan tâm. Có rất nhiều nghiên cứu về chuyển đổi số, dưới đây là một số tổng hợp tiêubiểu: The (Loch, 2016), một công nghệ không thể biến đổi một ngành trừ khi một mô hìnhkinh doanh có thể liên kết với một nhu cầu thị trường mới nổi. Do đó, bằng cách giới thiệusáu chìa khóa cho khung thành công, Kavadia và cộng sự đã xác định sáu yếu tố mà môhình kinh doanh nên có để chuyển đổi số thành công một doanh nghiệp. Sáu chìa khóađược sử dụng trong việc liên kết công nghệ với thị trường là: (1)cung cấp sản phẩm/dịchvụ được cá nhân hóa hơn, (2) quy trình khép kín, (3) chia sẻ tài nguyên, (4) định giá dựatrên mức độ sử dụng, (5)một hệ sinh thái hợp tác hơn, (6) một tổ chức nhanh nhẹn và thíchứng. Các khía cạnh cho một chuyển đổi kỹ thuật số thành công đã được lập luận thêm bởiBerman, Korsten và Marshall (2016). Các tác giả cho rằng để đạt được thành công chuyểnđổi kỹ thuật số, thì điều quan trọng là một tổ chức phải đồng hành với một trọng tâm chiếnlược mới, xây dựng chuyên môn và thiết lập các cách làm việc mới. Thêm vào đó, các tácgiả nhấn mạnh rằng để đạt được sự chuyển đổi thành công, điều cần thiết là phải tuân theo ...