Chuyển đổi số trong kế toán - nhu cầu của doanh nghiệp và sự thích ứng từ phía các trường đại học

Trong bài viết này, trước hết, tác giả xác định các tác động của chuyển đổi số lên hoạt động thực tiễn kế toán của doanh nghiệp. Kế đến, trên cơ sở đánh giá thực trạng và nhu cầu chuyển đổi số trong lĩnh vực kế toán của các doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian qua, tác giả đề xuất các giải pháp thích ứng từ phía các trường đại học đào tạo kế toán.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyển đổi số trong kế toán - nhu cầu của doanh nghiệp và sự thích ứng từ phía các trường đại học CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG KẾ TOÁN - NHU CẦU CỦA DOANH NGHIỆP VÀ SỰ THÍCH ỨNG TỪ PHÍA CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC Nguyễn Hồng Nga, Lâm Thị Trúc Linh, Nguyễn Ngọc Thọ, Trần Thị Ánh Hồng(1) TÓM TẮT: Bài viết này hướng Ďến nội dung chuyển Ďổi số trong kế toán, vấn Ďề Ďang Ďượcrất nhiều doanh nghiệp quan tâm và ưu tiên thực hiện trong lộ trình chuyển Ďổi số.Đồng hành với những thay Ďổi quan trọng trong nghề nghiệp, các trường Ďại học cầnsớm chuyển Ďổi Ďể thích ứng kịp thời trong vai trò là nơi cung ứng nguồn nhân lựckế toán cho các doanh nghiệp. Trong bài viết này, trước hết, chúng tôi xác Ďịnh cáctác Ďộng của chuyển Ďổi số lên hoạt Ďộng thực tiễn kế toán của doanh nghiệp. KếĎến, trên cơ sở Ďánh giá thực trạng và nhu cầu chuyển Ďổi số trong lĩnh vực kế toáncủa các doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian qua, chúng tôi Ďề xuất các giải phápthích ứng từ phía các trường Ďại học Ďào tạo kế toán. Từ khoá: Chuyển Ďổi số, kế toán, Ďại học, giải pháp thích ứng. ABSTRACT: This article focuses on digital transformation in accounting, an issue thatmany businesses are concerned about and prioritized in their digitaltransformation roadmap. Accompanying important changes in the profession,universities need to transform soon to adapt promptly as a supplier of accountinghuman resources for businesses. In this article, we first identify the impacts ofdigital transformation on business accounting practices. Next, based on theassessment of the current situation and the need for digital transformation in theaccounting of Vietnamese businesses in recent times, we propose adaptivesolutions from accounting training universities. Keywords: Digital transformation, accounting, university, adaptation solution. 1. Giới thiệu Theo báo cáo Chuyển Ďổi số doanh nghiệp năm 2022 của Cục Phát triểndoanh nghiệp (AED) - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các hoạt Ďộng Ďược doanh nghiệpưu tiên ứng dụng công nghệ là những nghiệp vụ ảnh hưởng trực tiếp Ďến doanh1. Khoa Kế toán, Phân hiệu Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh tại tỉnh Vĩnh Long. Email:Nganh@ueh.edu.vn 112thu như: hệ thống kênh phân phối, tiếp thị, bán hàng và chăm sóc khách hàng. Đasố các doanh nghiệp thực hiện chuyển Ďổi số khá rời rạc, không mang tính Ďồngbộ, Ďặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Có khoảng 20 - 30% doanh nghiệpĎược khảo sát là có ứng dụng công nghệ số trong một số nghiệp vụ một cáchthường xuyên, chẳng hạn như: hoạt Ďộng quản lí xe, vận chuyển hàng hoá; quảnlí kho hàng; quản lí Ďơn hàng, khách hàng; quản lí nhân sự; kế toán. Trong Ďó,―nghiệp vụ kế toán là nơi diễn ra mức Ďộ chuyển Ďổi số cao hơn cả với trên 40%doanh nghiệp sử dụng công nghệ số ở mức Ďộ cao và thường xuyên‖ vì là nghiệpvụ mang lại hiệu quả trực tiếp cho doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp. Có thể nói, chuyển Ďổi số trong lĩnh vực kế toán Ďang diễn ra mạnh mẽ hơnbao giờ hết. Sự sẵn sàng cho chuyển Ďổi số trong nghiệp vụ kế toán thực tiễn cóxuất phát Ďiểm là các trường Ďại học - nơi Ďào tạo các chuyên gia kế toán trongtương lai. Nhận thức về quá trình chuyển Ďổi số trong doanh nghiệp và các bướctrang bị cần thiết cho chuyển Ďổi trong Ďào tạo là cần thiết Ďể các nhà trường thựchiện sứ mệnh Ďào tạo phục vụ nhu cầu xã hội. Bài viết này hướng Ďến xác Ďịnh các nội dung chuyển Ďổi số trong lĩnh vựckế toán, thực trạng chuyển Ďổi số của các doanh nghiệp Việt Nam và các giảipháp thích ứng từ phía các trường Ďại học. 2. Chuyển đổi số và chuyển đổi số trong lĩnh vực kế toán Có khá nhiều quan niệm về chuyển Ďổi số (digital transformation). Vial(2019) Ďã Ďưa ra Ďịnh nghĩa tổng quát về chuyển Ďổi số là ―một quá trình nhằmcải thiện một thực thể bằng cách tạo ra những thay Ďổi Ďáng kể Ďối với các thuộctính của nó thông qua sự kết hợp của các công nghệ thông tin, Ďiện toán, truyềnthông và kết nối‖. Một cách chung nhất, chuyển Ďổi số là quá trình thay Ďổi vềcách thức tổ chức, quản lí và phương thức hoạt Ďộng dựa trên công nghệ số,nhằm Ďạt Ďược hiệu quả cao hơn. Chuyển Ďổi số trong doanh nghiệp là quá trìnhchuyển Ďổi về cơ cấu, tổ chức, phương thức hoạt Ďộng của doanh nghiệp, từ môhình truyền thống sang mô hình áp dụng các công nghệ số. Chuyển Ďổi số trongkế toán là việc ứng dụng các công nghệ số vào các quá trình thu thập, xử lí, phântích và cung cấp kịp thời thông tin kế toán thích hợp, trung thực và hữu ích chongười sử dụng, trong Ďiều kiện tiết kiệm nhân lực, thời gian, chi phí. Về Ďiều kiện, Ďể phục vụ chuyển Ďổi số trong kế toán, bên cạnh các vấn Ďề vềnhận thức, chiến lược, hành lang pháp lí, cần phải có một hạ tầng công nghệthông tin Ďủ mạnh và các ứng dụng, các phần mềm kế toán Ďa năng, tích hợp,…Ďể thực hiện thuận lợi, an toàn các công nghệ số trong kế toán. Song song Ďó làyêu cầu về một Ďội ngũ làm công tác kế toán có kiến thức, kĩ năng, không chỉ vềứng dụng công nghệ số trong kế toán, mà còn kiến thức, kĩ năng về chuẩn mực 113kế toán quốc tế (IAS/IFRS), về thống kê, phân tích dữ liệu và tư duy, tư vấn dựatrên dữ liệu. Mặt khác, sự tác Ďộng của chuyển Ďổi số lên hoạt Ďộng thực tiễn kế toán củadoanh nghiệp có thể thông qua các khía cạnh: - Phần mềm kế toán và hệ thống hoạch Ďịnh nguồn lực doanh nghiệp ERP; - Ngôn ngữ báo cáo kinh doanh mở rộng (XBRL - Extensible BusinessReporting Language); - Kế toán Ďám mây (Cloud accounting); - Phân tích dữ liệu (Data Analysis); - Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence - AI); - Công nghệ chuỗi khối (Blockchain). Những ảnh hưởng của chuyển Ďổi số Ďối với kế toán, ở những góc nhìn khácnhau khá Ďa dạng. Các nhà nghiên cứu Ďã dự báo, trong tương lai, máy móc sẽthay thế khoảng 40% công việc của kế toán (Be ...