Cơ cấu đồng tốc trong hộp số

Người ta sử dụng cơ cấu đồng tốc để tránh “tiếng ồn của bánh răng” và làm cho việc sang số được êm dịu.1. Mô tả Người ta gọi cơ cấu này là “cơ cấu đồng tốc” vì hai bánh răng có tốc độ quay khác nhau được lực ma sát làm đồng tốc trong khi chuyển số. Hộp số có các cơ cấu đồng tốc có các ưu điểm sau.+ Chúng làm cho người lái không phải “điều khiển ly hợp hai lần” (đạp bàn đạp ly hợp hai lần mỗi khi chuyển số). + Khi chuyển số,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơ cấu đồng tốc trong hộp sốCơ cấu đồng tốc trong hộp số thườngNgười ta sử dụng cơ cấu đồng tốc để tránh “tiếng ồn của bánh răng” và làm choviệc sang số được êm dịu.1. Mô tảNgười ta gọi cơ cấu này là “cơ cấu đồng tốc” vì hai bánh răng có tốc độ quay khácnhau được lực ma sát làm đồng tốc trong khi chuyển số.Hộp số có các cơ cấu đồng tốc có các ưu điểm sau.+ Chúng làm cho người lái không phải “điều khiển ly hợp hai lần” (đạp bàn đạp lyhợp hai lần mỗi khi chuyển số).+ Khi chuyển số, có thể truyền công suất ngay.+ Có thể chuyển số êm hơn mà không làm hỏng các bánh răng.2. Cơ cấu đồng tốc loại có khoá+ Cấu tạo- Mỗi số tiến trên trục sơ cấp được vào khớp với bánh răng tương ứng trên trục thứcấp ở mọi thời điểm.Những bánh răng này luôn luôn quay ngay cả sau khi vào ly hợp vì chúng khôngcố định trên trục và chỉ chạy lồng không.- Các moay ơ đồng tốc ăn khớp với các trục bằng các then bên trong moay ơ đồngtốc. Hơn nữa, ống trượt ăn khớp với then ở vòng ngoài của moayơ đồng tốc và cóthể di chuyển dọc trục.- Moayơ đồng tốc có ba rãnh theo chiều dọc trục, và các khoá chuyển số luồn vàocác rãnh này. Lò xo của khoá luôn luôn đẩy khoá chuyển số này vào ống trượt.- Khi cần chuyển số ở vị trí số trung gian, phần nhô ra của mỗi khoá chuyển sốluồn khít vào trong rãnh then ở ống trượt.- Người ta đặt vòng đồng tốc giữa moay ơ đồng tốc và mặt côn của các bánh răngsố, và được đẩy ép vào một trong các mặt côn này.Trên toàn bộ khu vực côn bên trong vòng đồng tốc có các rãnh nhỏ để tăng ma sát.Ngoài ra, vòng này còn có 3 rãnh để các khoá chuyển số luồn vào đó.+ Hoạt động- Vị trí số trung gianMỗi bánh răng số được vào khớp với bánh răng bị động tương ứng và chạy lồngkhông trên trục.- Bắt đầu quá trình đồng tốcKhi dịch chuyển cần chuyển số, cần chuyển số nằm trong r ãnh trong ống trượt,dịch chuyển theo chiều mũi tên.Vì phần nhô ra ở tâm của khoá chuyển số được gài vào rãnh của ống trượt, khoáchuyển số cũng dịch chuyển theo chiều mũi tên cùng một lúc, và đẩy vòng đồngtốc vào mặt côn của bánh răng số, bắt đầu quá trình đồng tốc.- Giữa quá trình đồng tốcKhi dịch chuyển tiếp cần chuyển số, lực đặt lên ống trượt sẽ thắng lực lò xo củakhoá chuyển số và ống trượt trùm lên phần nhô ra của khoá này.- Kết thúc quá trình đồng tốcLực đang tác dụng lên vòng đồng tốc trở nên mạnh hơn và đẩy phần côn của bánhrăng số.Điều này làm đồng bộ tốc độ của bánh răng số với tốc độ của ống trượt gài số.Khi tốc độ của ống trượt gài số và bánh răng số trở nên bằng nhau, vòng đồng tốcbắt đầu quay nhẹ theo chiều quay này.Do đó, các then của ống trượt gài số ăn khớp với các rãnh then của vòng đồng tốc.- Kết thúc việc chuyển sốSau khi then của ống trượt gài số ăn khớp với rãnh then của vòng đồng tốc, ốngtrượt tiếp tục dịch chuyển và ăn khớp với rãnh then của bánh răng số. Khi đó, việcchuyển số sẽ kết thúc.3. Cơ cấu đồng tốc kiểu có ba/hai mặt cônĐể tăng khả năng ăn khớp đồng tốc, các kiểu xe gần đây đã ứng dụng cơ cấu ănkhớp đồng tốc kiểu có ba/hai mặt côn, đặc biệt cho các bánh răng số 2 và số 3.+ Cơ cấu đồng tốc kiểu 3 mặt cônCơ cấu đồng tốc kiểu 3 mặt côn chia vòng đồng tốc thành vòng ngoài, vòng giữavà vòng trong.Khi khoá chuyển số đẩy vòng ngoài và vòng giữa hình thành một mặt côn đơn, rồivòng giữa và vòng trong trở thành một mặt côn đơn.Ngoài ra, vòng trong và bánh răng trở thành một phần mặt côn đơn, vì vậy cả bamặt côn này tạo ra lực ma sát.Do đó, khả năng triệt tiêu độ chênh lệch tốc độ quay giữa các bánh răng sẽ lớn vàquá trình đồng tốc sẽ diễn ra được êm.+ Cơ cấu ăn tốc kiểu hai mặt cônCơ cấu ăn khớp đồng tốc kiểu hai mặt côn về cơ bản cũng giống như cơ cấu đồngtốc kiểu 3 mặt côn ngoại trừ là nó không tạo ra đồng tốc giữa vòng trong và cụmbánh răng4. Cơ cấu đồng tốc kiểu không có khoáMột cơ cấu đồng tốc không có khoá có lò xo khoá đóng vai trò của khoá chuyểnsố và dùng cho bánh răng số 5 hộp số ngang ở một số kiểu xe.+ Cấu tạo- Ống trượtCó ba phần nhô ra được xoi bên trong ống moayơ để đẩy lò xo khoá trong quátrình đồng tốc hoá.- Moayơ đồng tốcChung quanh moayơ đồng tốc có 3 vấu để hãm chặt vòng đồng tốc và lò xo khoá.- Lò xo khoáLò xo khoá có bốn vấu, một vấu để hãm chặt bản thân lò xo, còn ba vấu kia giữcác khoá chuyển số.- Vòng đồng tốcCó ba rãnh để gài các vấu của lò xo khoá tại ba điểm dọc theo chu vi của vòng.Một đoạn của rãnh xoi này được vát mép.5. Cơ cấu đồng tốc số lùiVòng đồng tốc các số tiến làm giảm tốc độ quay của trục sơ cấp trước khi gài sốlùi.Bằng cách này, việc vào khớp bánh răng trung gian số lùi và bánh răng số lùi củatrục sơ cấp sẽ được êm.Ở các kiểu xe gần đây, việc sử dụng các cơ cấu ăn khớp đồng tốc cho số lùi đangtrở nên phổ biến hơn.6. Cơ cấu chặn trước số lùiTrong khi đang gài các bánh răng vào bánh răng số lùi, cần chuyển No. 3 bêntrong tiếp xúc với chốt của trục càng chuyển số No.1 và làm trục càng chuyển sốNo.1 dịch chuyển một khoảng cách A theo chiều của “bánh răng số 2”. Điều n àylàm cho vòng đồng tốc của “bánh răng số 2” hoạt động để giảm tốc độ quay củatrục sơ cấp.Khi cần gài số No.3 bên trong tách khỏi chốt của trục càng gạt No.1, việc chuyểnsang số lùi sẽ kết thúc. ...