CỎ DÙI TRỐNG

Cỏ dùi trống CỎ DÙI TRỐNG Flos Eriocauli Tên khác: Cốc tinh thảo (穀 精 草)Tên khoa học: Eriocaulon sexangulare L., họ Cỏ dùitrống Mô(Eriocaulaceae). tả:Cây: Cây thảo mọc thành bụi. Lá rộng hình dải, dài 1540cm, rộng 6-8mm, nhẵn, có nhiều gân, có vách. Cuống cụm hoa có 6 cạnh sắc, xoắn lại nhiều hay ít, dài 1055cm. Ðầu hoa hình trứng hay hình trụ, đường kính 46mm, có lá bắc kết lợp dày, các lá bắc ngoài màu vàng, các lá bắc trên xám xám, hoa mẫu 3, trừ hoa đực có hai lá đài; bao phấn đen....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CỎ DÙI TRỐNG CỎ DÙI TRỐNG Cỏ dùi trống CỎ DÙI TRỐNG Flos Eriocauli (穀 精 草) Cốc tinh thảoTên khác:Tên khoa học: Eriocaulon sexangulare L., họ Cỏ dùitrống (Eriocaulaceae).Mô tả:Cây: Cây thảo mọc thành bụi. Lá rộng hình dải, dài 15-40cm, rộng 6-8mm, nhẵn, có nhiều gân, có vách. Cuốngcụm hoa có 6 cạnh sắc, xoắn lại nhiều hay ít, dài 10-55cm. Ðầu hoa hình trứng hay hình trụ, đường kính 4-6mm, có lá bắc kết lợp dày, các lá bắc ngoài màu vàng,các lá bắc trên xám xám, hoa mẫu 3, trừ hoa đực có hai láđài; bao phấn đen. Ra hoa quanh năm.Dược liệu: Hoa và thân Cốc tinh thảo có hoa thân khô nhỏmịn, dài khoảng 16-20cm, vỏ ngoài màu vàng xanh lục,thường cong, hoa loại như hình cầu mọc ở đỉnh, đườngkính khoảng hơn 1,6mm, lớp ngoài là bao phiến của tổngbao, màu vàng lục nhạt, nhiều quả dạng phiến vảy chấtmàng phần trong là phiến dài liền với cánh hoa, màu trắngThương phẩm thường đem vài trăm thân hoa bọc lại thànhmột bó, lấy loại đã khô hoàn toàn, đoá hoa lớn là loại tốt.Bộ phận dùng: Cụm hoa phơi khô của cây Cỏ dùi trống(Eriocaulon sexangulare).Phân bố: Cây mọc trên đất ẩm lầy đến độ cao 800m ởQuảng Ninh, Hải Hưng, Bắc Thái, Hà Bắc. Cũng phân bốở các xứ nóng. Vị thuốc phải nhập một phần từ TrungQuốc.Thu hái: vào tháng 9, hái hoa hình sao trắng là tốt, phơi cất dùng.âm canThành phần Carbohydrat. hoá học:Công năng: Tán phong nhiệt, làm sáng mắt và sát trùng.Công dụng: Chữa đau mắt do phong nhiệt, chữa nhứcđầu mãn tính, đau răng, đau họng, ngứa lở, thông tiểu.Cách dùng, liều lượng: Ngày dùng 10 - 16g, dạng thuốcsắc, dùng phối hợp với các vị thuốc khác.Bài thuốc:+ Trị nhức đầu, đau vùng mi mắt, thiên đầu thống: Cốctinh thảo 6g, Địa long 9g, Nhũ hương 3g, tán bột mỗi lầndùng nửa chỉ đốt cháy vào ống ngức bên nào ngửi bên lỗimũi ấy (Thánh Tế Tổng Lục).+ Trị nhức đầu một bên hoặc chíng giữa đầu: Cốc tinhthảo 30g tán bột hồ với bột miến trắng Phết lên giấy dánvào chỗ đau, khô thay miếng khác (Tập Nghiệm Phương).Lại dùng Cốc tinh thảo tán bột, Đồng lục mỗi thứ 3g, Tiêuthạch nửa phân tùy theo đau bên phải hoặc trái mà thổi mũi (Thánh Tế Tổng Lục).vào+ Trị chảy máu cam không cầm: Cốc tinh thảo tán bộtuống với nước miến sắc lần 6g (Thánh Huệ Phương).+ Trị mắt có màng mộng, dùng Cốc tinh thảo, Phòngphong, 2 vị bằng nhau tán bột uống với nước cơm (MinhMục Phương).+ Trị mắt kéo màng sau khi đậu mùa, lèm nhèm nước mắtsống chảy rít rát khó chịu, lâu ngày không bớt, dùng Cốctinh thảo tán bột bỏ vào trong gan heo nấu ăn, bài khácgia Cáp phấn 2 vị bằng nhau bỏ trong gan heo nấu ănhàng ngày (Thiệu Chân Nhân, Tế Chúng Phương).+ Trị trẻ nhỏ bị quáng gà, dùng phổi dê đã thiến rồi 1 cặpđừng rửa nước lấy dao tre xẻ bỏ vào một nắm Cốc tinhthảo vào nồi sành nấu chín ăn hằng ngày. Có thể nướngsao tán làm viên bằng hạt đậu xanh, lần uống 3 viên vớinước trà (Vệ Sinh Gia Bảo).+ Trị trẻ nhỏ bị trúng nắng, trên mửa dưới ỉa, khát nướcbồn chồn khí chịu, dùng Cốc tinh thảo đốt tồn tính, xonghạ khử thổ cho người mới tán bột, uống với nước cơmnguội lần nửa chỉ (Bảo Ấu Đại Toàn).+ Cốc tinh thảo kết hợp với Quyết minh tử, Mộc tặc thảo,Cam cúc-hoa, Mật mông hoa, Sinh địa-hoàng chuyên trừbệnh màng mộng ở mắt (Trung Quốc Dược Học Đại TừĐiển).+ Trị màng mộng trong mắt: Cốc tinh thảo, Phòng phong,mỗi thứ 9g sắc uống (Lâm Sàng Thường Dụng TrungDược Học).+ Trị trẻ nhỏ bị cam tích, nhìn không rõ, mắt đỏ sợ ánhsáng: Cốc tinh thảo 1-60g, gan heo 60g sắc uống (LâmSàng Thường Dụng Trung Dược Học).+ Trị mắt đỏ, mắt có màng mộng, nhức nửa đầu, đau răngdo phong hỏa: Cốc tinh thảo 9g, Long đởm 6g, Sinh địa12g, Xích thược 9g, Hồng hoa 3g, ngưu bàng tử 9g, Kinhgiới 6g, Phục lonh 9g, Mộc thông 6g, Cam thảo 3g. Sắcuống (Cốc Tinh Long Đởm Tán - (Lâm Sàng ThườngDụng Trung Dược Học).+ Trị lợi răng sưng đau: Cốc tinh thảo 15g-30g sắc uống(Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Học).Ghi chú: Ở Trung Quốc, người ta thường dùng các loàiCốc tinh thảo khác - Eriocaulon buergerlanum Koern vàE. sieboldianum Sieb, et Zucc. Ở nước ta, loài Cỏ dùitrống nam - Ericocaulon australe R. Br cũng có thể dùng