CO GIẬT SƠ SINH

Tham khảo tài liệu co giật sơ sinh, y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CO GIẬT SƠ SINH CO GIAÄT SÔ SINHI. ÑÒNH NGHÓA: Co giaät sô sinh bieåu hieän raát ña daïng, ñoâi khi kín ñaùo deã boû soùt, goàm:  Cöû ñoäng baát thöôøng hoaëc thay ñoåi tröông löïc cô cuûa thaân vaø chi: co giaät toaøn thaân hoaëc khu truù, goàng cöùng kieåu maát voû hoaëc maát naõo, hoaëc giaûm tröông löïc cô toaøn thaân.  Cöû ñoäng baát thöôøng ôû maët, mieäng, löôõi: muùt, chu mieäng, nhai,...  Cöû ñoäng baát thöôøng ôû maét: nhìn moät choã, giaät nhaõn caàu kieåu nystamus,...  Heä thaàn kinh thöïc vaät: côn ngöng thôû, thôû kieåu taêng thoâng khí, thay ñoåi nhòp tim, huyeát aùp, phaûn xaï ñoàng töû Khaùc vôùi treû lôùn, co giaät ôû treû sô sinh thöôøng coù nguyeân nhaân roõ raøng, do ñoùtìm vaø ñieàu trò nguyeân nhaân laø raát quan troïng khi xöû trí co giaät ôû treû sô sinh.II. CHAÅN ÑOAÙN:1. Coâng vieäc chaån ñoaùn: a) Hoûi: beänh söû / tieàn caên saûn khoa:  Sanh ngaït  Sanh huùt, sanh forceps  Buù keùm, boû buù  Soát  Meï coù duøng Pyridoxine trong thai kyø b) Khaùm laâm saøng:  Co giaät toaøn thaân hay khu truù  Ñoàng töû, phaûn xaï aùnh saùng  Côn ngöng thôû  Tìm böôùu huyeát thanh hoaëc böôùu huyeát xöông soï  Sôø thoùp tìm daáu thoùp phoàng  Tìm daáu hieäu thieáu maùu: maøu saéc da, nieâm  OÅ nhieåm truøng  Dò taät baåm sinh: naõo c) Ñeà nghò xeùt nghieäm:  Dextrostix  Haï ñöôøng huyeát.  Ion ñoà : Na, Ca, Mg  Roái loaïn ñieän giaûi: haï Na, haï Ca, haï Mg maùu.  Xeùt nghieäm tìm nguyeân nhaân nhieåm truøng: pheát maùu, CRP, caáy maùu.  Sieâu aâm naõo xuyeân thoùp  Xuaát huyeát naõo, hình aûnh toån thöông naõo do thieáu Oxy do sanh ngaït  Dòch naõo tuûy  Vieâm maøng naõo. Ñieän naõo ñoà giuùp chaån ñoaùn co giaät do leä thuoäc Pyridoxin (soùng ñieän naõo baát thöôøng bieán maát khi tieâm Pyridoxin) khoâng coù chæ ñònh thöôøng qui, chæ thöïc hieän khi caùc nguyeân nhaân co giaät khaùc ñaõ ñöôïc loaïi tröø vaø tieàn söû meï coù duøng Pyridoxin.2. Chaån ñoaùn: Vôùi caùc xeùt nghieäm treân thöôøng ñuû chaån ñoaùn nguyeân nhaân co giaät ôû treû sô sinh. Co giaät ôû treû sô sinh cuõng coù theå do phoái hôïp nhieàu nguyeân nhaân: giöõa roái loaïn chuyeån hoaù-ñieän giaûi + caùc beänh lyù thaàn kinh trung öông. Ví duï: haï ñöôøng huyeát + sanh ngaït; haï Natri/Canxi/Magne + xuaát huyeát naõo/sanh ngaït/vieâm maøng naõoIII. ÑIEÀU TRÒ:1. Nguyeân taéc ñieàu trò:  Choáng co giaät, hoã trôï hoâ haáp  Ñieàu trò ñaëc hieäu theo nguyeân nhaân2. Choáng co giaät:  Thoâng ñöôøng thôû: huùt ñaøm nhôùt  Thôû oxy, hoaëc ñaët noäi khí quaûn giuùp thôû tuøy thuoäc möùc ñoä thieáu Oxy maùu.  Thuoác choáng co giaät: - Phenobarbital: 15 - 20mg/kg TM 15 phuùt. Sau 30 phuùt, neáu coøn co giaät: laëp laïi lieàu thöù hai 10mg/kg TM 15 phuùt, toång lieàu toái ña khoâng quaù 30 - 40mg/kg. Tuøy nguyeân nhaân, sau ñoù coù theå duy trì Phenobarbital: 3 - 5 mg/kg/ngaøy (tieâm baép/uoáng) - Neáu khoâng ñaùp öùng sau khi duøng lieàu cao Phenobarbital: Phenytoin 15 - 25mg/kg TTM 20 phuùt, sau ñoù duy trì: 4 -8mg/kg/ngaøy. Neáu khoâng coù Phenytoin: Diazepam: 0,1 - 0,3mg/kg TM 5 phuùt, duy trì: 0,1 - 0,5 mg/kg/giôø, caàn theo doõi saùt hoâ haáp trong khi tieâm Diazepam (gaây ngöng thôû)3. Ñieàu trò ñaëc hieäu: Ngay sau khi phaùt hieän nguyeân nhaân, caàn xöû trí ngay theo nguyeân nhaân cuûaco giaät: 3.1. Haï ñöôøng huyeát (Glucose/maùu < 40 mg%)  Dextrose 10%: 2 ml/kg, tieâm maïch chaäm trong 2 - 3 phuùt.  Duy trì: 6-8 mg/kg/phuùt (Dextrose 10% 3-5ml/kg/giôø).  Theo doõi Dextrostix moãi 2 - 4 giôø ñeán khi ñöôøng huyeát oån ñònh. 3.2. Haï Canxi maùu (Ca ion < 4 mg% (1 mmol/l) hoaëc Ca toaøn phaàn < 7 mg%)  Calcium gluconate 10% 1 - 2 ml/kg, tieâm maïch chaäm trong 5 phuùt.  Theo doõi saùt nhòp tim vaø vò trí tieâm tónh maïch trong khi tieâm.  Neáu khoâng ñaùp öùng: laëp laïi lieàu treân sau 10 phuùt.  Duy trì: 5 ml Calcium gluconate 10% /kg/ngaøy truyeàn tónh maïch hoaëc daïng uoáng vôùi lieàu töông öùng 3.3. Haï Mg maùu (Mg/maùu  1,2 mg%)  Magnesium sulfate 50%: 0,1 - 0,2 ml/kg, tieâm maïch chaäm trong 5 phuùt,theo doõi saùt nhòp tim trong khi tieâm. Coù theå laëp laïi lieàu treân moãi 6 - 12 giôø, neáu Mg/maùu vaãn thaáp.  Duy trì: Magnesium sulfate 50%, uoáng 0,2 mg/kg/ngaøy. 3.4. Leä thuoäc Pyridoxine:  Pyridoxine: 50 mg tieâm maïch. Neáu coù ñieàu kieän, theo doõi ñieän naõo trong luùc tieâm thuoác: soùng baát thöôøng bieán maát ngay ...