Cơ hội mới chữa thoát vị đĩa đệm

Đau lưng luôn là nỗi ám ảnh của người lớn tuổi hoặc người lao động nặng. Đau lưng có nhiều nguyên nhân, trong đó đáng ngại nhất là tình trạng thoát vị đĩa đệm (TVĐĐ), chủ yếu gây đau vùng thắt lưng, cản trở hầu như mọi sinh hoạt thường nhật của bệnh nhân. Điều trị TVĐĐ có nhiều phương cách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơ hội mới chữa thoát vị đĩa đệmCơ hội mới chữa thoát vị đĩa đệmĐau lưng luôn là nỗi ám ảnh của người lớn tuổi hoặc người lao độngnặng. Đau lưng có nhiều nguyên nhân, trong đó đáng ngại nhất là tìnhtrạng thoát vị đĩa đệm (TVĐĐ), chủ yếu gây đau vùng thắt lưng, cản trởhầu như mọi sinh hoạt thường nhật của bệnh nhân. Điều trị TVĐĐ cónhiều phương cách. Thời gian gần đây, y học hiện đại đã mang đến chobệnh nhân nhiều cơ hội mới.Nguyên nhân thoát vị đĩa đệmĐĩa đệm (ĐĐ) là chiếc gối đệm đàn hồi có dạng như một thấu kính lồi chêmvào giữa 2 đốt sống nhằm tạo sự uyển chuyển cho cột sống trong các độngtác xoay, nghiêng, ưỡn, cúi… Đồng thời, ĐĐ còn là vật hộ thân giúp cộtsống phân tán trọng lực và lực đè ép từ bên trên do khiêng vác vật nặng vàchống rung lắc cho cơ thể. Để thực hiện được các chức năng trên, ĐĐ cómột cấu tạo đặc biệt gồm nhân nhầy, bao quanh là các vòng sợi và dâychằng, TVĐĐ hình thành khi vì một lý do nào đó (lão hóa, thoái hóa, chấnthương…) các cấu trúc vòng ngoài xuất hiện “lỗ mọt” hay rách hẳn, mởđường cho nhân nhầy thoát ra chảy vào ống sống hay lỗ tiếp hợp, chèn vàobúi thần kinh, gây ra hiện tượng đau thắt lưng dai dẳng. TVĐĐ hay xảy ra ởvùng thắt lưng lan xuống mông, chân, thường được gọi là đau thần kinh tọa.Phương pháp chẩn đoánMột thầy thuốc kinh nghiệm có thể xác định TVĐĐ qua thăm khám lâmsàng, nhưng để chẩn đoán chính xác cần nhìn qua phim X-quang hay bổsung chụp cản quang, ghi điện cơ… Hiện nay, người ta còn sử dụng CT scanhay MRI (cộng hưởng từ) khá hiệu quả trong việc chẩn đoán.Điều trị TVĐĐ thắt lưngTùy thuộc mức độ nặng – nhẹ (chủ yếu căn cứ vào lượng nhân nhầy thoát ranhiều hay ít và mức độ chèn ép thần kinh), các thầy thuốc sẽ dành cho bệnhnhân những can thiệp vừa phải trước, sau đó tùy tình hình sẽ lựa chọn biệnpháp triệt để hơn. Lần lượt gồm có:- Kéo giãn cột sống thắt lưng bằng giường kéo:Mục đích làm giảm áp lực đè lên các đốt sống thắt lưng mở đường cho nhânnhầy quay trở lại vị trí cũ. Giường kéo là một thiết bị chuyên dụng nhưngkhông phức tạp lắm, áp dụng nguyên lý đơn giản là cố định phần trên thânthể, phần dưới nối với hệ thống ròng rọc có treo quả cân nặng để duy trì lựckéo thường xuyên và từ từ. Trọng lượng quả cân sẽ tăng dần theo thời gian,đôi khi người ta dùng chính sức nặng của bệnh nhân làm lực kéo (nằm trêngiường dốc xuống).Ngoài ra, các thầy thuốc còn thêm vài trợ giúp như xông hơi thuốc, áp nhiệt,chiếu tia hồng ngoại, xung điện… nhằm mục đích giãn cơ, giảm đau. Mọichi tiết về chỉ định, kỹ thuật, thời gian kéo sẽ được áp dụng cụ thể cho từngbệnh nhân. Những trường hợp thoát vị bán cấp hay mạn tính thường là lựachọn của biện pháp này.- Tiêm nội đĩa đệm:Tác động vào chính ĐĐ với mong muốn thu nhỏ hay tiêu hẳn khối thoát vịđể giảm áp lực căng phồng, giải phóng sự chèn ép của nó vào thần kinh. Biếtđược thành tố chính của nhân nhầy là một loại protein, nhiều chất tiêu đạmthịnh hành được mang ra dùng như chymopain (trích xuất từ một giống đuđủ), collagenase (men tiêu collagen)… Tuy có vẻ khả thi nhưng cho đếnnay, nhiều thầy thuốc thường e dè biện pháp này vì những tai biến sốc phảnvệ nguy hiểm. Gần đây, người ta đã tính đến việc tiêm máu tự thân củachính bệnh nhân vào ĐĐ với cùng mục đích trên nhưng có thể tránh đượchiện tượng phản vệ.- Phẫu thuật đĩa đệm:Lựa chọn sau cùng có tính triệt để, nhất là sau khi các biện pháp bảo tồn thấtbại, mở đường vào thẳng ĐĐ và lấy đi khối thoái vị.- Laser điều trị:Rất may là “cánh tay” ngày càng dài ra của laser đã vươn tới lĩnh vực điềutrị TVĐĐ, triển khai vào thập niên 80 và ngày càng thâu tóm mọi ưu điểmmà các thầy thuốc mong muốn. Không ngoài cung cách phá hủy cấu trúcnhân nhầy giải phóng chèn ép (laser điều trị giảm áp đĩa đệm cột sống xuyênda – Percutaneous Laser Disc Decompresion – PLDD), các bác sĩ dùng kimchuyên dụng chọc vào ĐĐ và gửi theo nó một sợi quang học dẫn đườngnăng lượng bức xạ từ máy phát laser (loại Nd-YAR) vào khởi hoạt hiệntượng quang động làm bốc cháy và bay hơi một phần nhân nhầy.Ít tai biến, không “động dao, động kéo” nhiều, thời gian hồi phục nhanh,PLDD thường được chỉ định trong khá nhiều trường hợp, trừ khi kèm theothoát vị là nhiều tổn thương nặng nề khác như rách dây chằng ĐĐ, khốithoát vị quá to hay có các bất thường của cột sống liên quan… thì không còncách nào khác là phẫu thuật để giải quyết trọn gói.Sau cùng, biện pháp nội khoa hỗ trợ như giảm đau, giảm cứng cơ, vật lý trịliệu… luôn được áp dụng song song. Với các cứu cánh trên cùng với sự hợptác tích cực của bệnh nhân, đa số các trường hợp đau thắt lưng do TVĐĐđều đạt kết quả khả quan. Vấn đề còn lại là thời gian, tổn phí nằm viện… cóthể trở thành trở ngại lớn với bệnh nhân nghèo là một trong những đốitượng mà bệnh đau thắt lưng hay “viếng thăm” nhất. ...