Cơ hội và thách thức của Hiệp định EVFTA đối với ngành chế biến gỗ xuất khẩu Việt Nam

EVFTA là một Hiệp định thương mại tự do (FTA) toàn diện thế hệ mới và cũng là FTA đầu tiên của EU với một quốc gia có mức thu nhập trung bình như Việt Nam. Bài viết đưa ra những khái quát về EVFTA, chỉ ra những cơ hội và thách thức đối với ngành xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam khi EVFTA có hiệu lực.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơ hội và thách thức của Hiệp định EVFTA đối với ngành chế biến gỗ xuất khẩu Việt Nam Tuyển tập báo cáo hội thảo “Phát triển kinh tế Việt Nam trong bối cảnh biến đổi toàn cầu” Cơ hội và thách thức của hiệp định EVFTA đối với ngành chế biến gỗ xuất khẩu Việt Nam Trần Thế Tuân(1), Nguyễn Thu Hà(2) (1) Trường Đại học Công nghệ GTVT; (2) Học viện Ngân HàngTóm tắtEVFTA là một Hiệp định thương mại tự do (FTA) toàn diện thế hệ mới và cũng là FTA đầutiên của EU với một quốc gia có mức thu nhập trung bình như Việt Nam. Với những cam kếtvề ưu đãi thuế quan ở mức cao nhất mà một đối tác dành cho Việt Nam trong các hiệp địnhFTA đã được ký kết, EVFTA sẽ là “cú huých” rất lớn cho xuất khẩu nông, lâm sản của ViệtNam, trong đó có ngành gỗ. Khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu(EVFTA) được thực hiện sẽ mang lại nhiều lợi ích, đồng thời cũng đặt ra những thách thứccho doanh nghiệp ngành công nghiệp gỗ trong nước. Trên cơ sở đó, bài viết đưa ra nhữngkhái quát về EVFTA, chỉ ra những cơ hội và thách thức đối với ngành xuất khẩu gỗ và sảnphẩm gỗ Việt Nam khi EVFTA có hiệu lực.Từ khóa: EVFTA, cơ hội và thách thức, ngành chế biến gỗ, xuất khẩu.1. Giới thiệu Sau hơn 6 năm đàm phán, Việt Nam và Liên minh Châu Âu đã chính thức ký kết Hiệpđịnh Đối tác tự nguyện về thực thi Luật Lâm nghiệp, quản trị rừng và thương mại lâm sản(VPA/FLEGT) vào ngày 19/10/2018. Đây là Hiệp định thương mại có tính chất ràng buộcpháp lý nhằm cải thiện quản trị rừng và thúc đẩy thương mại gỗ và sản phẩm gỗ hợp phápxuất khẩu (XK) từ Việt Nam sang thị trường Châu Âu (EU). Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU vừa được ký kết góp phần thúc đẩy thươngmại song phương giữa EU và Việt Nam, sẽ có tác động tương đối lớn tới sự phát triển củangành gỗ XK Việt Nam. Hiệp định được đánh giá sẽ góp phần đưa ngành chế biến gỗ XKViệt Nam trong 10 năm tới phát triển bền vững, có uy tín và có thương hiệu trên thế giới, trởthành một ngành kinh tế mũi nhọn trong sản xuất và XK của Việt Nam. Kim ngạch XK gỗvà sản phẩm gỗ của Việt Nam sẽ tăng không chỉ ở các quốc gia trong EU mà còn ở các quốcgia khác. Việt Nam đã nỗ lực hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật nhằm nội luật hóa cáccam kết của hiệp định, bao gồm việc xây dựng Nghị định quy định về hệ thống bảo đảm gỗhợp pháp Việt Nam. Với quyết tâm cải cách mạnh mẽ của Chính phủ, cam kết cộng đồngdoanh nghiệp và các hộ trồng rừng cùng với sự ủng hộ đồng hành của Liên minh châuÂu…Tuy nhiên, việc thực thi hiệp định trong thời gian tới còn khó khăn và thách thức hơnnhiều quá trình đàm phán. Bài viết tập trung phân tích những cơ hội và cả thách thức đối vớingành XK gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam khi EVFTA có hiệu lực. 217 Tuyển tập báo cáo hội thảo “Phát triển kinh tế Việt Nam trong bối cảnh biến đổi toàn cầu”2. Cơ hội và thách thức từ EVFTA đối với Doanh nghiệp chế biến gỗ xuất khẩu ViệtNam2.1. Cơ hội từ EVFTA đối với Doanh nghiệp chế biến gỗ xuất khẩu Việt Nam EVFTA có phạm vi cam kết rộng và mức độ cam kết cao của Việt Nam với EU, chứađựng nhiều cơ hội và kỳ vọng mở ra một triển vọng mới cho quan hệ hợp tác hai bên ViệtNam và EU phát triển ngày càng sâu rộng, toàn diện, bình đẳng, cùng có lợi và hiệu quả hơn;đồng thời, đóng góp vào thúc đẩy xu thế chung về liên kết kinh tế quốc tế và phát triển bềnvững; khẳng định vị thế Việt Nam và chính sách của EU tiếp tục tăng cường gắn kết với châuÁ-Thái Bình Dương nói chung và ASEAN nói riêng. Đây là Hiệp định thương mại có tínhchất ràng buộc pháp lý nhằm cải thiện quản trị rừng và thúc đẩy thương mại gỗ và sản phẩmgỗ hợp pháp xuất khẩu từ Việt Nam sang thị trường EU. Hiệp định VPA/FLEGT sẽ mang lạilợi ích cho Việt Nam trên cả 3 lĩnh vực kinh tế - xã hội - môi trường, nổi bật nhất là mở rộngthị trường xuất khẩu, cải thiện thể chế về quản lý rừng, giải quyết tình trạng khai thác vàthương mại gỗ trái phép, phát triển bền vững ngành chế biến gỗ xuất khẩu của Việt Nam.2.1.1. Cơ hội về thuế quan và các biện pháp phi thuế quan EVFTA là một FTA thế hệ mới, Hiệp định gồm 17 Chương, 2 Nghị định thư và mộtsố biên bản ghi nhớ. Các nội dung cam kết trong EVFTA liên quan nhiều tới ngành chế biếngỗ xuất khẩu tập trung tại các chương 2 (Ưu đãi thuế quan); chương 4 (Quy tắc xuất xứ đốivới sản phẩm đồ gỗ chế biến thuộc chương 4 trong Hệ thống hài hòa mô tả và mã số hànghóa - thường được gọi tắt là hệ thống hài hòa hoặc hệ thống HS, là hệ thống được tiêu chuẩnhóa quốc tế về tên gọi và mã số để phân loại hàng hóa được buôn bán trên phạm vi toàn thếgiới của Tổ chức hải quan thế giới); chương 6 (Các biện pháp vệ sinh dịch tễ và an toàn thựcphẩm gọi tắt là SPS); chương 7 (Hàng rào kỹ thuật đối với thương mại - TBT); chương 9(Mua sắm công); chương 12 (Sở hữu trí t ...