Công nghệ kháng thể

Một trong những hướng phát triển nghiên cứu của Trung tâm Công nghệ Sinh học TP Hồ Chí Minh nhắm tới là hoàn thiện quy trình sản xuất kháng thể đơn dòng và đa dòng. Quy trình này sẽ được ứng dụng trong việc sản xuất các chế phẩm phòng ngừa bệnh và các loại kit chuẩn đoán việc nhiễm các tác nhân gây bệnh cho người cũng như cho động vật và thuỷ sản trong giai đoạn sớm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Công nghệ kháng thể Công nghệ kháng thểMột trong những hướng phát triểnnghiên cứu của Trung tâm Côngnghệ Sinh học TP Hồ Chí Minhnhắm tới là hoàn thiện quy trìnhsản xuất kháng thể đơn dòng và đadòng. Quy trình này sẽ được ứngdụng trong việc sản xuất các chếphẩm phòng ngừa bệnh và các loạikit chuẩn đoán việc nhiễm các tácnhân gây bệnh cho người cũng nhưcho động vật và thuỷ sản trong giaiđoạn sớm. Trong bước đầu thực hiện,Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHồ Chí Minh kết hợp với ViệnSinh học Nhiệt đới tiến hành triểnkhai đề tài nghiên cứu gây đáp ứngmiễn dịch trên gà bởi các loại virusgây bệnh ở tôm, thu kháng thểtrong lòng đỏ trứng gà và ứng dụngsản xuất chế phẩm ASV phòngngừa bệnh virus cho tôm. Bên cạnhđó, Trung tâm cũng đang nghiêncứu tạo kháng thể đa dòng trên thỏ,kháng virus gây bệnh Đốm trắng vàHoại tử ở tôm; đây là tiền đề choviệc sản xuất kit chuẩn đoán cácloại bệnh virus ở tôm. Các thông tin từ AccessExcellence @ the National HealthMuseum sau đây cho chúng ta mộtcái nhìn sơ lược về công nghệkháng thể - công nghệ được thựchiện dựa trên sự đáp ứng miễn dịchcủa cơ thể. Kháng nguyên được định nghĩacho các chất lạ đối với cơ thể,chẳng hạn như vi trùng, virus gâybệnh hay các tác nhân truyềnnhiễm. Hệ thống miễn dịch của cơthể sẽ nhận biết khi có khángnguyên xâm nhập và tạo nên khángthể - một loại protein tìm kiếm vàtiêu diệt các kháng nguyên.Cấu tạo kháng thể và sự bắt cặpđặc hiệu của kháng thể đối vớikháng nguyên Kháng thể có hai đặc tính hữudụng. Đầu tiên là chúng rất đặchiệu, có nghĩa là mỗi loại kháng thểchỉ liên kết và tấn công một loạikháng nguyên nhất định. Thứ hai,đối với một số loại kháng thể, saukhi được kích thích bởi sự hiệndiện của bệnh, vẫn giữ được khảnăng chống lại loại bệnh đó saunày, ví dụ trong trường hợp củabệnh đậu mùa và sởi. Đặc tính thứ hai của kháng thểđược ứng dụng trong việc phát triểnvaccine - dạng đã được làm yếu đihay làm chết của virus và vi trùng.Vaccine sẽ thúc đẩy quá trình sảnxuất kháng thể chống lại các khángnguyên có trong vaccine khi đượcđưa vào cơ thể. Công nghệ kháng thể chủ yếudựa vào đặc tính đầu tiên của khángthể - tính đặc hiệu. Chính đặc tínhnày giúp cho công nghệ kháng thểcó một giá trị to lớn. Kháng thểkhông chỉ được sử dụng để điều trị,chống lại các dịch bệnh mà nó cònđược dùng trong chuẩn đoán rấtnhiều loại bệnh, phát hiện sự tồntại của dược phẩm, các sản phẩmcủa virus và vi trùng, cũng như cácchất bất thường trong máu. Với hàng loạt các ứng dụng củaloại chất-kháng-bệnh trên, việc sảnxuất kháng thể tinh sạch với sốlượng lớn trở thành mục tiêu củanhiều nghiên cứu khoa học. Cáchthông thường để tạo kháng thể làtiêm kháng nguyên vào các độngvật thí nghiệm. Sau khi kháng thểđược tạo ra, chúng sẽ được tríchtách từ máu (huyết thanh có chứakháng thể được gọi là huyết thanhmiễn dịch). Tuy nhiên, phươngpháp này có hai nhược điểm: huyếtthanh miễn dịch sinh ra có chứa cácchất không mong muốn, và có ítlượng kháng thể cần sản xuất. Công nghệ kháng thể đơn dònggiúp chúng ta có thể sản xuất lượnglớn kháng thể tinh sạch bằngphương pháp sau. Chúng ta thu cáctế bào sinh kháng thể một cách tựnhiên. Bên cạnh đó, chúng ta cũngcó một hệ các tế bào có thể pháttriển liên tục trong môi trường nuôicấy. Nếu hai tính chất trên, mộtphát triển được trong môi trườngnuôi cấy và một sinh được loạikháng thể cần thiết, được kết hợpvới nhau trong một dòng tế bào lai,chúng ta sẽ có một nhà máy sảnxuất kháng thể không ngừng nghỉ. Trong công nghệ kháng thể đơndòng, các tế bào khối u – có khảnăng sinh trưởng không ngừng –được dung hợp với các tế bào củađộng vật hữu nhũ nhằm sản xuấtkháng thể một cách liên tục. Sựdung hợp tế bào này được gọi là“hybridoma”. Các kháng thể đượctạo bằng phương pháp vừa trìnhbày là đơn dòng vì chúng được sinhra chỉ từ một loại tế bào, tế bào“hybridoma”; còn các kháng thểđược tạo thành từ phương phápthông thường nêu ở trên là đa dòngvì chúng có nguồn gốc từ nhiềuloại tế bào. Sau đây là một ví dụ cụthể về việc tạo kháng thể đơn dòng. Tế bào “myeloma” - một dạngkhối u của tuỷ xương – có thể sốnglâu dài trên môi trường nuôicấy. Khi dung hợp “myeloma” vớitế bào lá lách sinh kháng thể củađộng vật hữu nhũ, kết quả cho ramột loại tế bào lai “hybridoma” cóthể sản xuất đuợc lượng lớn khángthể đơn dòng. Sản phẩm tế bàodung hợp này kết hợp được hai đặctính mong muốn của hai dòng tếbào khác nhau: khả năng sinhtrưởng liên tục và khả năng sinhlượng lớn kháng thể tinh sạch. Bởi vì các tế bào lai chọn lọc ởtrên chỉ sản xuất một loại kháng thểduy nhất, nên kháng thể sinh ra tinhsạch hơn các kháng thể đa dòngđược sản xuất bằng phương phápthông thường. Chúng có tiềm nănghoạt động hiệu quả hơn các loạidược phẩm thông thường trong việckháng bệnh do các dược phẩm tấncông không chỉ các chất với cơ thểmà cả với các tế bào trong cơ thể.Ngoài ra, dược phẩm thông thườngcũng có thể gây nên các phản ứngphụ như buồn nôn hay dịứng. Trong khi đó, kháng thể đơndòng chỉ tấn công vào phân tử mụctiêu và không gây nên phản ứngphụ hay phản ứng phụ không đángkể. ...