Công nghệ nhân và sản xuất giống dừa

I- VAI TRÒ, VỊ TRÍ CÂY DỪA (COCOS NUCIFERA L)* Diện tích trồng dừa của Việt Nam hiện nay vào khoảng 220.000 ha với năng suất bình quân là 36 - 38 quả/cây/năm, năng suất cơm dừa khô (copra) đạt 1 - 1,2 tấn/ha/năm. * Theo số liệu của Công ty Dầu thực vật (Bộ Công nghiệp) năm 1989 Việt Nam đã sản xuất 167.400 tấn dầu thực vật, trong đó dầu dừa chiếm hơn 40%. Năm 2001, Việt Nam đã sản xuất 270.000 tấn dầu thực vật. Dầu dừa chủ yếu để xuất khẩu và được pha trộn...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Công nghệ nhân và sản xuất giống dừa Công nghệ nhân và sản xuất giống dừaI- VAI TRÒ, VỊ TRÍ CÂY DỪA (COCOS NUCIFERA L)* Diện tích trồng dừa của Việt Nam hiện nay vào khoảng220.000 ha với năng suất bình quân là 36 - 38 quả/cây/năm,năng suất cơm dừa khô (copra) đạt 1 - 1,2 tấn/ha/năm.* Theo số liệu của Công ty Dầu thực vật (Bộ Công nghiệp) năm1989 Việt Nam đã sản xuất 167.400 tấn dầu thực vật, trong đódầu dừa chiếm hơn 40%. Năm 2001, Việt Nam đã sản xuất270.000 tấn dầu thực vật. Dầu dừa chủ yếu để xuất khẩu vàđược pha trộn với các loại dầu khác để sản xuất dầu ăn (cookingoil, salad oil,...).* Điều kiện tự nhiên Việt Nam thuận lợi cho việc phát triển câydừa nhất là từ vĩ tuyến 20 trở vào. Dừa có thể sinh trưởng trêncác loại đất khác nhau, nhưng phát triển tốt trên đất cát có nhiễmmặn nhẹ.* Đặc biệt cây dừa cũng có thể sống trên một số loại đất phènmặn mà các loại cây trồng khác khó phát triển, tạo điều kiện phủxanh và sử dụng đất đai hợp lý ở các vùng ven biển. Với vốnđầu tư ban đầu thấp, ít tốn công chăm sóc hàng năm, không kénđất, có thể tận dụng đất trống để trồng ở ven kênh rạch, bờmương, sân vườn... lại cho thu hoạch hằng tháng, cây dừa đã làcây trồng truyền thống của ĐB SCL và Duyên hải miền Trung.Các sản phẩm chế biến của dừa bao gồm: dầu dừa, thạch dừa,than gáo dừa, các sản phẩm từ chỉ sơ dừa, hàng thủ công mỹnghệ từ lá dừa, gáo dừa, gỗ dừa,...II- TẦM QUAN TRỌNG VÀ MỤC TIÊU CỦA CÔNG TÁCCHỌN GIỐNG DỪA:Dừa là cây lấy dầu, là một trong năm cây lấy dầu quan trọngnhất thế giới. Năng suất bình quân của các vườn dừa Việt Namcòn quá thấp: chỉ đạt khoảng 36 - 38 quả/cây/năm so với tiềmnăng năng suất (80 - 100 quả/cây/năm, các giống lai 150quả/cây/năm). Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng năngsuất thấp, nhưng quan trọng hơn cả là do giống xấu. Giống cóliên quan chặt chẽ với các yếu tố khác, chỉ có giống tốt mới cóthể sử dụng một cách hoàn hảo nhất các điều kiện canh tác vàngược lại, chỉ trong điều kiện canh tác tốt thì giống có khả năngcho năng suất cao mới biểu hiện được ưu thế của giống. Nếudùng giống xấu phải chịu hậu quả hàng chục năm sau (khác vớicây hàng niên). Giống tốt có thể nâng cao năng suất thêm 30 -40%.Ba mục tiêu chính trong chọn tạo giống dừa là:- Năng suất cao và ổn định (hàm lượng dầu cao đối với cácgiống dùng để lấy dầu và chế biến công nghiệp, năng suất quảcao và nước ngọt đối với các giống dừa uống nước).- Ra hoa sớm, cho quả sớm.- Thích nghi rộng với các điều kiện môi trường sinh thái, khángsâu bệnh,...III- NHU CẦU GIỐNG DỪA:- Do hệ số nhân giống thấp: 1/50 (cây cọ dầu: 1/4.000) nên việcsản xuất và cung cấp giống dừa năng suất cao, chất lượng tốtphải được tính toán kỹ tránh hụt hẫng về cây giống. Hãy thử làmmột phép tính đơn giản: với 250.000 ha dừa có chu kỳ khai tháckinh tế 50 năm, mỗi năm phải trồng lại 1/50 diện tích tươngđương 5.000 ha.Mật độ trồng 160 cây/ha thì nhu cầu giống 800.000 cây dừagiống (cộng thêm 5% cây giống dự phòng thì số cây giống thựctế sẽ là 840.000 cây dừa giống/năm. Từ kinh nghiệm 1 cây mẹbình tuyển thu được 60 quả dừa giống, nhưng ươm ra chỉ đượckhoảng 50 cây dừa giống (1/50): như vậy số cây dừa mẹ cầnbình tuyển để thu quả giống là: 840.000/50) 168.000 cây mẹ.IV- MỘT SỐ GIỐNG DỪA NĂNG SUẤT CAO ĐANGĐƯỢC SỬ DỤNG1- Những khác biệt chủ yếu giữa 2 nhóm giống dừa cao vànhóm giống dừa lùn: NHÓM DỪANHÓM DỪA CAO LÙN- Thụ phấn chéo - Tự thụ phấn- Ra hoa muộn, có - Ra hoa sớm, cóquả muộn (5 - 7 quả sớm (3 - 4năm) năm)- Số quả/quày ít, trái - Số quả/quàylớn nhiều, trái nhỏ - Cây thấp, tăng- Cây cao 12 - 20 m, trưởng chậm (< 10tăng trưởng nhanh m)- Gốc cây phình to - Gốc thẳng- Cơm dừa dày - Cơm dừa mỏng- Hàm lượng dầu - Hàm lượng dầudừa cao 65 - 70% thấp < 65% - Tính chống chịu - Tính chống chịu tốt kém - Thích hợp để lấy dầu, chế biến công - Thích hợp để nghiệp, sản phẩm uống nước phụ (chỉ, xơ....)2- Các giống dừa được trồng phổ biến ở Việt Nam hiện nay: NHÓM NHÓM GIỐNG GIỐNG DỪA DỪA CAO LÙN - Dừa Ta (xanh, - Dừa Xiêm (xanh, đỏ) vàng) - Dừa Dâu (xanh, - Dừa Tam vàng) Quan - Dừa Lửa - Dừa Ẻo - Dừa Giấy - Dừa Dứa - Dừa Đặc ruột (Sáp)Trong đó các giống dừa Ta, dừa Dâu, dừa Giấy, dừa TamQuan.... có tiềm năng năng suất cao, có nhiều triển vọng để sửdụng trong công tác lai tạo giống mới, được khuyến cáo sử dụngđể trồn ...