Cytomegalovirus: Tác nhân gây viêm nội mô giác mạc lần đầu tiên được phát hiện tại Việt Nam

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm tìm hiểu đặc điểm lâm sàng và kết quả điều trị mắt bị viêm nội mô giác mạc (GM) do cytomegalovirus (CMV) được phát hiện đầu tiên tại Việt Nam. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu hồi cứu loạt ca bệnh gồm 6 mắt (5 bệnh nhân [BN]) viêm nội mô GM do CMV.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cytomegalovirus: Tác nhân gây viêm nội mô giác mạc lần đầu tiên được phát hiện tại Việt NamT¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 1-2017CYTOMEGALOVIRUS: TÁC NHÂN GÂY VIÊM NỘI MÔ GIÁC MẠCLẦN ĐẦU TIÊN ĐƯỢC PHÁT HIỆN TẠI VIỆT NAMPh m Ng c Đông*; Ph m Th H i Y n*TÓM TẮTMục tiêu: tìm hiểu đặc điểm lâm sàng và kết quả điều trị mắt bị viêm nội mô giác mạc (GM)do cytomegalovirus (CMV) được phát hiện đầu tiên tại Việt Nam. Đối tượng và phương pháp:nghiên cứu hồi cứu loạt ca bệnh gồm 6 mắt (5 bệnh nhân [BN]) viêm nội mô GM do CMV.Ghi nhận tiền sử, đặc điểm tổn thương tại GM, tiền phòng, nhãn áp và tham khảo y vănvề bệnh lý này. Kết quả: cả 5 BN đều là nam giới, tuổi trung bình 62,2 ± 20,1 (31 - 79 tuổi). Thờigian từ lúc bị bệnh đến lúc được chẩn đoán 6,6 ± 3,8 tháng (1 - 11 tháng). Tiền sử bệnh mắt vàtoàn thân bao gồm: 3 mắt đã ghép GM, 1 BN bị cả 2 mắt đã chạy thận nhân tạo 7 năm. Triệuchứng tại mắt: phù GM (6/6 mắt) với 4 mắt phù khu trú, 2 mắt phù toàn bộ; tủa mặt sau GMhình đồng xu (5/6 mắt), tăng nhãn áp (2/6 mắt). BN được điều trị bằng acyclovir nhỏ mắt vàuống, phối hợp với steroid nhỏ mắt nhưng không có kết quả. Kết luận: CMV là nguyên nhân gâyviêm nội mô GM với tổn thương điển hình là tủa mặt sau GM hình đồng xu và phù GM khu trú.Chẩn đoán xác định bằng PCR. Việc điều trị còn nhiều khó khăn. Cần chú ý hơn đến việc chẩnđoán và điều trị bệnh lý này.* Từ khóa: Viêm nội mô giác mạc; Cytomegalovirus.Cytomegalovirus: An Etiologic Factor of Corneal Endotheliitis FirstlyReported in VietnamSummaryObjectives: To investigate some clinical features in diagnosis and management of the firstcases of cytomegalovirus (CMV) corneal endotheliitis. Subjects and methods: Retrospectivereview on 6 eyes (5 patients) which had the detection by PCR assay of CMV in the aqueoushumour from the affected eyes. Results: All patients were men and the mean age was 62.2 ±20.1 (ranged 31 - 79). The mean duration from onset to diagnosed time was 6.6 ± 3.8 months(ranged 1 - 11). The ocular and systemic medical history included 3 eyes with cornealtransplantation, 1 patient who had both affected eyes with dialysis for kidney failure for 7 years.The clinical signs: corneal edema (6/6 eyes), 4 eyes had localized edema and 2 eyes had totaledema, coin-shaped keratic precipitates (5/6 eyes), high IOP (2/6 eyes). All patients wereadministered topical and oral acyclovir in combination with topical steroid but it had noeffectiveness. Conclusions: CMV is an etiology of corneal endotheliitis with typical lesions as coinshaped keratic precipitates and localized corneal edema. Diagnosis is confirmed by PCR.Attention should be paid on its diagnosis and management.* Key words: Corneal endotheliitis; Cytomegalovirus.* Bệnh viện Mắt Trung ươngNgư i ph n h i (Corresponding): Ph m Ng c Đông (dong69nam@yahoo.com)Ngày nh n bài: 04/10/2016; Ngày ph n bi n đánh giá bài báo: 15/12/2016Ngày bài báo đư c đăng: 21/12/2016168T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 1-2017ĐẶT VẤN ĐỀNội mô là lớp trong cùng của GM, chỉcó một lớp tế bào. Tế bào nội mô có chứcnăng bơm nước ra khỏi GM, đóng vai tròđặc biệt quan trọng trong việc điều hòalượng nước nhằm đảm bảo sự trong suốtcủa GM.Viêm nội mô GM được Khodadoust vàAttarzadeh lần đầu tiên mô tả vào năm1982 với những đặc điểm: phù GM, tủamặt sau GM và phản ứng tiền phòng ởcác mức độ khác nhau [1]. Nhiều nghiêncứu đã tìm ra một số loại virut có thểgây viêm nội mô GM như Herpes simplex(HSV), Varicella zoster (VZV) và quai bị[2, 3].Gần đây, CMV đã được xác định lànguyên nhân gây viêm nội mô GM vớitrường hợp đầu tiên được nhóm nghiêncứu của Koizumi ở Nhật Bản công bố vàonăm 2006 [4]. Sau đó, một số tác giảkhác đã công bố những ca lâm sàng viêmnội mô GM do CMV. Trường hợp viêmnội mô GM do CMV đầu tiên được báocáo ở Việt Nam vào tháng 10 - 2013 tạiBệnh viện Mắt Trung ương. Đây là mộtcăn nguyên mới với bệnh cảnh lâm sàngrất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác nhưviêm GM, viêm màng bồ đào trước, việcthăm khám để tìm ra các dấu hiệu đặctrưng, giúp gợi ý tìm nguyên nhân rấtquan trọng và cần thiết.GM do CMV từ những trường hợp đầutiên được phát hiện tại Bệnh viện MắtTrung ương.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨUNghiên cứu hồi cứu tất cả mắt đượcchẩn đoán viêm nội mô GM do CMV tạiKhoa Kết Giác mạc, Bệnh viện Mắt Trungương từ tháng 10 - 2013 đến 9 - 2016.Những mắt này đều được lấy dịch tiềnphòng bằng kim 30G, làm xét nghiệm PCRđể tìm CMV (xét nghiệm gen Proof CMVreal-time PCR). Đối với mỗi trường hợp,khai thác diễn biến bệnh, tiền sử bệnh tạimắt và toàn thân, thời gian bị bệnh (từ khimắt xuất hiện triệu chứng đầu tiên đến khichẩn đoán xác định), triệu chứng cơ năng,tổn thương tại GM, tiền phòng, nhãn áp,bán phần sau, những thuốc đã điều trị,kết quả điều trị và tham khảo y văn thếgiới về căn bệnh này.KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU* Đặc điểm lâm sàng:Từ tháng 10 - 2013 đến 9 - 2016, có 6mắt (5 BN) được chẩn đoán viêm nội môGM do CMV. Kết q ...