Dạ Đàm Tùy Lục - Mỗ Tốt

Một viên Lại Mục nọ, không rõ họ tên là gì, được bổ đi nhậm chức ở Dương Thành. Khi thuyền đến Quảng Châu thì trời đã về chiều, lại gặp cơn gió lớn, viên quan ấy phải cho thuyền ghé đậu vào một ghềnh nước hẻo lánh , vắng vẻ, thường được người ta gọi là ghềnh Ðạo Sĩ. Hẳn vì khó chịu phải ngồi mãi cảnh thuyền tròng chành chao đảo, viên Lại Mục mới lên bờ tản bộ nhàn du. Bấy giờ trời đã sang tiết thu, cúc vàng nở rộ, ngút ngàn rực rỡ, khiến...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dạ Đàm Tùy Lục - Mỗ Tốt Dạ Đàm Tùy Lục Mỗ Tốt Một viên Lại Mục nọ, không rõ họ tên là gì, được bổ đi nhậm chức ởDương Thành. Khi thuyền đến Quảng Châu thì trời đã về chiều, lại gặp cơn gió lớn,viên quan ấy phải cho thuyền ghé đậu vào một ghềnh nước hẻo lánh , vắngvẻ, thường được người ta gọi là ghềnh Ðạo Sĩ. Hẳn vì khó chịu phải ngồi mãi cảnh thuyền tròng chành chao đảo,viên Lại Mục mới lên bờ tản bộ nhàn du. Bấy giờ trời đã sang tiết thu, cúc vàng nở rộ, ngút ngàn rực rỡ, khiếncho viên Lại Mục mải miết ngắm nhìn phong cảnh, vô tình rời xa chỗ đậuthuyền lúc nào không biết. Qua khỏi cụm rừng chừng độ vài ba mũi tên, viên lại mục thấy có ánhđèn lấp ló tỏ mờ, bèn cứ hướng đó đi tới. Ðến nơi , té ra chỉ là mấy căn chòi lá , chung quanh giồng chuối làmhàng rào , ở giữa có một cây cổ thụ rất lớn, bên cạnh gốc cây có sáu ngườiđang ngồi xúm lại chén tạc chén thù. Bọn họ thấy có khách lạ đến. đều hoảng hốt đứng dậy, tỏ vẻ vừamừng vừa sợ, sau đó trịnh trọng mời viên Lại Mục ngồi xuống cùng ăn, ý tứrất khẩn khoản và nhã nhặn. Viên Lại Mục vốn cũng là tay tửu đồ hạngnặng , nghe nói đến rượu, bèn ngồi xuống, không từ chối khách sáo gì cả. Trên bàn ăn, có một ông già râu bạc như cước , một gã thiếu niên tráncao rộng rãi và ba cô con gái. Một cô mặc áo mầu ngó sen, một cô mặc áomàu lục, và một cô mặc áo màu hồng nhạt. Ngoài ra, ngồi bên rìa bàn còn cómột nho sĩ, tuổi trên dưới năm chục, bộ điệu rất là phong nhã , nhàn nhã, tựgiới thiệu là chủ nhà. Cả bọn đều tranh nhau để hỏi xem khách từ đâu đến . Viên quan cũngthành thật bộc bạch họ tên cùng tịch quán, rồi đem việc được bổ đi nhậmchức ở Dương Thành thuật lại cho họ biết. Cả bọn nghe xong, đều nhao nhao lên nói: - Khách quan thực là quý nhân, bữa rượu nhỏ mọn này , quá thô thiểnsơ sài, thật lấy làm xấu hổ với quý nhân . Viên Lại Mục vẫy tay ra dấu từ tạ, đáp: - Lẽ nào ! Lẽ nào! Chúng ta gặp gỡ nhau đây cũng như bình thủytương phùng, đều do túc phận mà ra cả. Vả lại, kẻ sĩ dù có uống rượu ởtrước mặt bậc đế vương thì cũng chẳng có gì gọi là mất phẩm giá. Huống hồ ,tôi nay cũng chỉ là một quan chức tầm thường. Rất mong ngày mai sẽ đượcmời quí vị xuống thuyền tôi ăn bữa cơm xoàng và uống chén rượu nhạt, đểcùng nhau gạn tỏ nỗi lòng. Người nho sĩ nghe viên Lại Mục nói thế thì điểm đầu gật gù, bảo vớiđồng bọn: - Chỉ mong được như lời quí nhân nói. Xin chư huynh đừng câu nệhình thức gì cả. Vả, công việc chư huynh. nếu không có tay của quí nhânđây trợ giúp thì không xong được đâu. Lúc mới đầu , cả bọn sắc mặc của người nào cũng âu sầu ủ dột ,nhưng sau khi nghe xong lời của nho sĩ thì ai nấy đều hớn hở vui mừng tiếptục cùng nhau chén tạc , chén thù, ly lách va vào nhau lỏng kỏng . Viên quan hỏi han tên họ và quê quán từng người , thì được nho sĩđứng ra đại diện giới thiệu: - Cụ già đây họ Dư , người thiếu niên nạy họ Lạc, còn ba cô đây họPhượng là ba chị em ruột , đều cùng quê ở Quảng Châu cả. Riêng tôi làTúTài họ Trang. Rồi cả bọn lại tiếp tục nâng ly chuốc chén , khai hoài xướng ẩm. Chợtông già rău cước tõ ra buồn bã bảo với mọi người: - Lão khi còn trẻ đi học, ham thích nhất là đọc Ế Lữ Văn , ai cũngcho lão là đọc phải loại văn chương xúi quẩy . Ngày nay, chiếc thân cô lẻlênh đênh nơi dị vực, phiêu bạt ngàn thiên lý , không có nơi để mà nươngtựa, còn vị quí nhân đây, chẳng những đã có con cái, lại có cả đầy tớ theohầu, so với lão thật là khác biệt một trời một vực. Người thiếu niên cùng ba cô gái nghe ông già than thở, đều mủi lòng,bật òa ra khóc . Nho sĩ thấy vậy cầm chén rượu đổ xuống đất nói : - Có mặt quý nhân , sao chư vị chẳng gìn giữ nguyên tắc làng say , màlại sụt sùi khóc lóc như thế, chỉ làm cho rối tinh thần mà còn làm cho quínhân đây mất hứng . Vả lại tôi đã nói với chư vị rằng , việc của chúng ta cóthể mưu tính được , hà tất phải ôm nhau mà khóc như ngưòi tù nước Sở vậy. Cả năm người nghe nho sĩ nói, đều tỏ vẽ hổ thẹn, cúi đầu nhận lỗi. Bangười con gái lại tiếp tục rót rượu khuyên mời viên Lại Mục , rồi xin đượcca hát để làm vui. Viên Lại Mục từ chối , tính đứng dậy thì nho sĩ cố níu kéo ông ta ngồilại, nói: - Xin quí nhân hãy ngồi lại, các cô muốn ca hát để làm vui quí nhân ,đó là do tấm lòng thành, lẽ nào quí nhân lại phụ hảo ý của các cô ấy ? Nho sĩ bèn vỗ tay đánh nhịp làm phách, còn người thiếu niên chụmmiệng thổi sáo, tiếng nghe trong vắt, vút cao chẳng khác gì tiếng địch thổithực sự. Bấy giờ người con gái mặc áo hồng mới hắng giọng cất tiếng ca: Dạ thâm phong lộ hương Tấ xuất ngâm thu thảo Không gian cô nguyệt minh Hồn mê cố viên đạo. Âm điệu nhịp nhàng, thánh thót nhưng rõ ràng, mang đầy trắc ẩn thêlương, khiến người nghe, ai cũng phải mũi lòng sùi sụt. Nho sinh cũng cảm thấy buồn rầu, ...