Đặc điểm của Vẹm (mussels)

Họ Vẹm Mytilidae là một họ lớn trong lớp hai mảnh vỏ Bivalvia với khoảng 75 loài, trong đó có 6 loài có thể nuôi. Ở Việt Nam có khoảng 10 loài, trong đó giá trị kinh tế cao nhất là Vẹm xanh (Perna viridis). Theo phân tích thành phần dinh dưỡng, trong thịt Vẹm chứa 53,5% protein, 17,6% glucid, 8,6% chất tro.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm của Vẹm (mussels) Đặc điểm của Vẹm (mussels)Họ Vẹm Mytilidae là một họ lớn trong lớp hai mảnh vỏBivalvia với khoảng 75 loài, trong đó có 6 loài có thể nuôi.Ở Việt Nam có khoảng 10 loài, trong đó giá trị kinh tế caonhất là Vẹm xanh (Perna viridis). Theo phân tích thànhphần dinh dưỡng, trong thịt Vẹm chứa 53,5% protein,17,6% glucid, 8,6% chất tro.Hình 12. Hình dạng và cấu tạo của Vẹm vỏ xanhVỏ Vẹm có hình quả muỗm (hoặc quả xoài, phần đỉnhnhọn, phần sau tròn). Phần lớn 2 vỏ bằng nhau nhưng haicạnh không bằng nhau. Vòng sinh trưởng trên mặt vỏ nhỏ,dày, khá rõ. Mặt vỏ thường màu xanh đen, mặt trong màutrắng bạc, nhẵn bóng, phía ngoài mép có màu xanh nhạt.Cấu tạo vỏ cũng gồm 3 lớp giống như các loài Bivalviakhác. Chân màu nâu tím hay vàng tím như một chiếc gậyngắn nằm ở phía bụng bên dưới xúc biện. Mặt bụng củachân có một lỗ tuyến tơ chân tiết ra chất bám. Vẹm có khảnăng tự cắt tơ chân và tiết ra tơ chân mới, vì vậy nó có thểtự thay đổi vị trí bám của chúng. Tuy nhiên quá trình nàychỉ xảy ra ở Vẹm con. Vẹm trưởng thành tơ chân thườngrất chắc khi bám vào giá thể.Vẹm vỏ xanh là động vật sống ở vùng biển ấm, nhiệt đới vàcận nhiệt đới. Trên thế giới chúng phân bố ở vùng biểnSrilanca, Quảng Đông - Trung Quốc, Indonesia, Malysia,Thái Lan, Ấn Độ. Ở Việt Nam, Vẹm vỏ xanh phân bố ởvùng triều các tỉnh, Hải Phòng, Hà Tĩnh, Quảng Bình, TTHuế, Bình Định, Khánh Hoà, Bình Thuận, Phú Quốc vàKiên Giang. Vẹm vỏ xanh phân bố từ tuyến hạ triều đếnnơi có độ sâu 10 m nước. Vẹm sống trong vùng nước có độmặn dao động từ 20 - 30 ppt, chất đáy là đá, sỏi, san hô.Vẹm tiết ra tơ chân để bám chặt vào các vật cứng dưới đáy.Sự sinh trưởng của Vẹm thể hiện trên sự dày thêm của vỏvà cũng thể hiện trên sự dài thêm của vỏ; vỏ dày thì chiềudài tăng chậm và ngược lại vỏ mỏng thì chiều dài tăngnhanh. Ngoài ra tốc độ tăng trưởng của vỏ và tốc độ tăngcủa thịt cũng không đều nhau tuỳ theo từng giai đoạn sinhtrưởng; một hai năm đầu thịt tăng rất nhanh, nhưng tuổicàng nhiều thịt càng tăng chậm và vỏ mỗi ngày một dàythêm. Sự sinh trưởng giữa các cá thể trong cùng một loàicũng rất khác nhau, cùng nuôi ở một nơi, một thời gian saumột năm có con lớn 6 - 7 cm, có con chỉ lớn 3 - 4 cm. Conlớn nhanh thì vỏ tương đối mỏng, màu sắc tươi tốt, con lớnchậm thì vỏ dày, màu sắc kém tươi. Sinh sản và phát triển: Phần lớn Vẹm phân tính (đựcriêng, cái riêng), nhưng trong quá trình sống do sự thay đổicủa các điều kiện thời tiết, nhiệt độ, độ muối, thức ăn nêncó hiện tượng lưỡng tính hay biến tính. Như vậy về phươngdiện tính, có thể thấy mấy loại sau đây: Vẹm đực, Vẹm cái,Vẹm lưỡng tính, tỷ lệ giữa các loại này không cố định vàthay đổi khác nhau cùng với độ lớn của chúng. Thường mộtnăm tuổi thì tuyến sinh dục của Vẹm thành thục, từ đó hàngnăm về sau Vẹm có thể sinh sản được. Vẹm có thể sinh sản quanh năm, ở phía Bắc Vẹm đẻtrứng vào 2 vụ chính: Vụ đầu năm từ tháng 3 đến tháng 5,vụ cuối năm từ tháng 9 đến tháng 10. Vào mùa sinh sảntuyến sinh dục của con cái có màu đỏ gạch non, tuyến sinhdục con đực màu vàng nhạt.Do tốc độ phát triển của ấu trùng phụ thuộc rất nhiều vàođiều kiện ngoại cảnh (đặc biệt là nhiệt độ) nên thời gianphát triển cũng thay đôỉ tuỳ theo điều kiện cụ thể.Bảng 3. Thời gian phát triển phôi và ấu trùng Vẹm vỏ xanh[Vương Như Tài, 1993]Thời gian sau Kích thướcthụ tinh Giai đoạn (m)Ngày Giờ Phút phát triển Trứng 0 Cực cầu 1 15 53 x 60 Cực cầu 2 20 2 tế bào 27 4 tế bào 36 8 tế bào 45 16 tế bào 50 32 tế bào 1 0 1 38 Phôi tang 2 40 Phôi nang Phôi vị 3 10 7 -8 Trochophore Ấu trùng chữ D 85 x 61 16- 18 Tiền Umbo5-9 126 x1048 -13 Trung Umbo 200 x175 Hậu Umbo14- 261 x 22517 Ấu trùng bò lê18- 320 x 29024 Ấu trùng bám20- 425 x 41027(Ghi chú: Điều kiện môi trường: Nhiệt độ 22-28oC, độ mặn27-32ppt)Vẹm có khả năng tái sinh tơ chân, nghĩa là khi gặp điềukiện môi trường bất lợi nó có khả năng tự đứt tơ chân để dichuyển. Khi gặp điều kiện môi trường thuận lợi nó tái sinhlại tơ chân để bám vào vật bám mới. Sự tái sinh tơ chân củaVẹm phụ thuộc vào kích thước và môi trường đặc biệt lànhiệt độ và độ mặn.Các thí nghiệm về khả năng tái sinh tơ chân của Vẹm ở cácnhóm kích thước và điều kiện nhiệt độ, độ mặn khác n ...